علت وزوز گوش و راه های درمان آن

وزوز گوش معمولاً در اثر یک بیماری زمینه‌ای مانند کاهش شنوایی مربوط به سن، آسیب گوش یا مشکل در سیستم گردش خون ایجاد می‌شود. برای بسیاری از افراد، وزوز گوش با درمان علت زمینه‌ای یا سایر درمان‌هایی که سر و صدا را کاهش می‌دهد یا پنهان می‌کند، بهبود می‌یابد و باعث می‌شود وزوز گوش کمتر قابل توجه باشد.

علائم

وزوز گوش اغلب به عنوان زنگ در گوش توصیف می‌شود، حتی اگر هیچ صدای خارجی وجود نداشته باشد. با این حال، وزوز گوش همچنین می‌تواند انواع دیگر صدا‌های موهوم را در گوش شما ایجاد کند، از جمله:

• وزوز

• صدای آب خروشان

• صدای شبیه کلیک کردن

• صدای شبیه بوسیدن

• همهمه

اکثر افرادی که وزوز گوش دارند دارای وزوز گوش ذهنی یا وزوز گوش هستند که فقط خودشان می‌توانید آن‌ها را بشنوید. صدا‌های وزوز گوش ممکن است از یک صدای بلند تا صدای جیر جیر متفاوت باشد و ممکن است آن را در یک یا هر دو گوش شنیده شود. در برخی موارد، صدا می‌تواند آنقدر بلند باشد که توانایی تمرکز یا شنیدن صدای خارجی را مختل کند. وزوز گوش ممکن است همیشه وجود داشته باشد، یا ممکن است بیاید و برود.

در موارد نادر، وزوز گوش می‌تواند به عنوان یک ضربان قلب موزون یا صدای سوزناک، اغلب در زمان ضربان قلب شما رخ دهد. به این بیماری وزوز گوش ضربان دار می‌گویند. اگر شما دارای وزوز گوش ضربان دار هستید، پزشک ممکن است هنگام معاینه بتواند وزوز گوش شما را بشنود. (وزوز گوش عینی)

زمان مراجعه به پزشک

برخی از افراد از وزوز گوش ناراحت نمی‌شوند. برای سایر افراد، وزوز گوش زندگی روزمره آن‌ها را مختل می‌کند. اگر وزوز گوش دارید که شما را آزار می‌دهد، به پزشک خود مراجعه کنید.

در موارد زیر سریع به پزشک مراجعه کنید

• بعد از عفونت تنفسی فوقانی مانند سرماخوردگی دچار وزوز گوش می‌شوید و وزوز گوش شما طی یک هفته بهبود نمی‌یابد.

• با وزوز گوش دچار کم شنوایی یا سرگیجه می‌شوید.

• شما در نتیجه وزوز گوش خود اضطراب یا افسردگی را تجربه می‌کنید.

علل

در بسیاری از افراد، وزوز گوش ناشی از یکی از موارد زیر است:

• از دست دادن شنوایی. سلول‌های ریز و ظریف مویی در گوش داخلی شما (حلزون گوش) وجود دارد که وقتی گوش شما امواج صوتی را دریافت می‌کند حرکت می‌کند. این حرکت سیگنال‌های الکتریکی را در امتداد عصب از گوش شما به مغز (عصب شنوایی) تحریک می‌کند. مغز شما این سیگنال‌ها را به عنوان صدا تفسیر می‌کند.

اگر مو‌های داخل گوش داخلی شما خم شده یا شکسته شوند که این امر با افزایش سن یا هنگامی که مرتباً در معرض صدا‌های بلند قرار می‌گیرید اتفاق می‌افتد، آن‌ها می‌توانند تکانه‌های الکتریکی تصادفی را به مغز شما “نشت” کرده و باعث وزوز گوش شوند.

• عفونت گوش یا انسداد مجرای گوش. کانال‌های گوش شما ممکن است با تجمع مایع (عفونت گوش)، جرم گوش، خاک یا سایر مواد خارجی مسدود شود. انسداد می‌تواند فشار گوش شما را تغییر داده و باعث وزوز گوش شود.

• آسیب به سر یا گردن. ضربه به سر یا گردن می‌تواند بر گوش داخلی، اعصاب شنوایی یا عملکرد مغز مرتبط با شنوایی تأثیر بگذارد. چنین آسیب‌هایی معمولاً باعث وزوز گوش تنها در یک گوش می‌شود.

• دارو‌ها تعدادی از دارو‌ها ممکن است باعث وزوز گوش شوند یا آن را بدتر کنند. به طور کلی، هرچه دوز این دارو‌ها بیشتر باشد، وزوز گوش بدتر می‌شود. اغلب با قطع مصرف این دارو‌ها سر و صدای ناخواسته از بین می‌رود.

دارو‌های ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) و برخی آنتی بیوتیک‌ها، دارو‌های سرطان، قرص‌های ادرار آور (دیورتیک‌ها)، دارو‌های ضد مالاریا و دارو‌های ضدافسردگی از جمله دارو‌هایی هستند که باعث وزوز گوش می‌شوند.

علل دیگر وزوز گوش

علل کمتر رایج وزوز گوش شامل سایر مشکلات گوش، شرایط مزمن سلامتی و آسیب‌ها یا شرایطی است که بر اعصاب گوش یا مرکز شنوایی در مغز شما تأثیر می‌گذارد.

• بیماری منیر. وزوز گوش می‌تواند نشانگر اولیه بیماری منیر باشد، یک اختلال گوش داخلی که ممکن است در اثر فشار غیر طبیعی مایع گوش داخلی ایجاد شود.

• اختلال در عملکرد لوله استاش در این حالت، لوله در گوش شما که گوش می‌انی را به بالای گلو شما متصل می‌کند، دائماً منبسط می‌شود، که می‌تواند باعث احساس سیری در گوش شما شود.

• استخوان گوش تغییر می‌کند. سفت شدن استخوان‌های گوش می‌انی (اتوسکلروز) ممکن است بر شنوایی شما تأثیر بگذارد و باعث وزوز گوش شود. این وضعیت، ناشی از رشد غیرطبیعی استخوان، در خانواده‌ها متداول است.

• اسپاسم عضلانی در گوش داخلی. ماهیچه‌های گوش داخلی می‌توانند منقبض شوند (اسپاسم)، که می‌تواند منجر به وزوز گوش، کاهش شنوایی و احساس سیری در گوش شود. این گاهی اوقات بدون دلیل قابل توضیح اتفاق می‌افتد، اما همچنین می‌تواند ناشی از بیماری‌های عصبی، از جمله مولتیپل اسکلروزیس باشد.

• اختلالات مفصل گیجگاهی فکی (TMJ). مشکلات TMJ، مفصل هر طرف سر در جلوی گوش، جایی که استخوان فک پایین با جمجمه شما برخورد می‌کند، می‌تواند باعث وزوز گوش شود.

• نوروم آکوستیک یا سایر تومور‌های سر و گردن. نوروم آکوستیک یک تومور غیر سرطانی (خوش خیم) است که روی عصب جمجمه‌ای که از مغز شما به گوش داخلی شما منتقل می‌شود ایجاد می‌شود و تعادل و شنوایی را کنترل می‌کند. سایر تومور‌های سر، گردن یا مغز نیز می‌توانند باعث وزوز گوش شوند.

• اختلالات عروق خونی. شرایطی که بر عروق خونی شما تأثیر می‌گذارد – مانند تصلب شرایین، فشار خون بالا، یا عروق خونی پیچ خورده یا ناهنجار – می‌تواند باعث شود خون با قدرت بیشتری از طریق رگ‌ها و عروق شما حرکت کند. این تغییرات جریان خون می‌تواند باعث وزوز گوش شود یا وزوز گوش را بیشتر به چشم بیاورد.

• سایر شرایط مزمن. شرایطی از جمله دیابت، مشکلات تیروئید، میگرن، کم خونی و اختلالات خود ایمنی مانند آرتریت روماتوئید و لوپوس همه با وزوز گوش همراه است.

عوامل خطر

هر کسی می‌تواند وزوز گوش را تجربه کند، اما این عوامل ممکن است خطر شما را افزایش دهد:

• قرار گرفتن در معرض صدای زیاد صدا‌های بلند، مانند صدا‌های ناشی از تجهیزات سنگین، اره زنجیری و سلاح گرم، منابع رایج کاهش شنوایی مربوط به سر و صدا هستند. دستگاه‌های موسیقی قابل حمل مانند پخش‌کننده‌های MP3 نیز اگر برای مدت طولانی با صدای بلند پخش شوند می‌توانند باعث کاهش شنوایی شوند. افرادی که در محیط‌های پر سر و صدا کار می‌کنند – مانند کارگران کارخانه و ساختمان، موسیقیدانان و سربازان – به ویژه در معرض خطر هستند.

• سن. با افزایش سن، تعداد فیبر‌های عصبی فعال در گوش شما کاهش می‌یابد و احتمالاً باعث مشکلات شنوایی می‌شود که اغلب با وزوز گوش همراه است.

• رابطه‌ی جنسی. مردان بیشتر به وزوز گوش مبتلا می‌شوند.

• مصرف دخانیات و الکل. افراد سیگاری بیشتر در معرض ابتلا به وزوز گوش هستند. نوشیدن الکل نیز خطر وزوز گوش را افزایش می‌دهد.

• برخی مشکلات بهداشتی. چاقی، مشکلات قلبی عروقی، فشار خون بالا و سابقه آرتریت یا آسیب به سر همه خطر ابتلا به وزوز گوش را افزایش می‌دهند.

عوارض

وزوز گوش افراد مختلف را تحت تأثیر قرار می‌دهد. برای برخی از افراد، وزوز گوش می‌تواند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی تأثیر بگذارد. اگر وزوز گوش دارید، ممکن است موارد زیر را نیز تجربه کنید:

• خستگی

• فشار

• مشکلات خواب

• مشکل در تمرکز

• مشکلات حافظه

• افسردگی

• اضطراب و تحریک‌پذیری

• سردرد

• مشکلات کار و زندگی خانوادگی

پیشگیری

در بسیاری از موارد، وزوز گوش نتیجه چیزی است که نمی‌توان از آن جلوگیری کرد. با این حال، برخی اقدامات احتیاطی می‌تواند به جلوگیری از انواع خاصی از وزوز گوش کمک کند.

• از محافظ شنوایی استفاده کنید. با گذشت زمان، قرار گرفتن در معرض صدا‌های بلند می‌تواند به اعصاب گوش آسیب برساند و باعث کاهش شنوایی و وزوز گوش شود. سعی کنید قرار گرفتن در معرض صدا‌های بلند را محدود کنید. و اگر نمی‌توانید از صدا‌های بلند جلوگیری کنید، از محافظ گوش برای محافظت از شنوایی خود استفاده کنید. اگر از اره‌های زنجیری استفاده می‌کنید، نوازنده هستید، در صنعتی کار می‌کنید که از ماشین آلات بلند استفاده می‌کند یا از اسلحه گرم استفاده می‌کند (مخصوصاً تپانچه یا تفنگ ساچمه‌ای)، همیشه از محافظ شنوایی بالای گوش استفاده کنید.

• صدای محیطی را کم کنید. قرار گرفتن طولانی مدت در معرض موسیقی تقویت شده بدون محافظت از گوش یا گوش دادن به موسیقی با صدای بسیار زیاد از طریق هدفون می‌تواند باعث کاهش شنوایی و وزوز گوش شود.

• مراقب سلامت قلب و عروق خود باشید. ورزش منظم، تغذیه مناسب و انجام اقدامات دیگر برای حفظ سلامت عروق خونی می‌تواند از وزوز گوش مرتبط با چاقی و اختلالات عروق خونی جلوگیری کند.

• الکل، کافئین و نیکوتین را محدود کنید. این مواد، به ویژه هنگامی که بیش از حد مورد استفاده قرار گیرند، می‌توانند بر جریان خون تأثیر گذاشته و در ایجاد وزوز گوش نقش داشته باشند.

تشخیص

پزشک معمولاً بر اساس علائم شما فقط وزوز گوش را تشخیص می‌دهد. اما به منظور درمان علائم، پزشک همچنین سعی می‌کند تشخیص دهد که آیا وزوز گوش شما ناشی از یک بیماری زمینه‌ای دیگر است یا خیر. گاهی اوقات علتی پیدا نمی‌شود.

برای کمک به تشخیص علت وزوز گوش، پزشک احتمالاً از شما در مورد سابقه پزشکی شما س askال می‌کند و گوش‌ها، سر و گردن شما را معاینه می‌کند. آزمایشات رایج عبارتند از:

• آزمون شنوایی (شنوایی‌شناسی). در طول آزمایش، شما در یک اتاق عایق صدا می‌نشینید و هدفونی دارید که صدا‌های خاصی را به طور همزمان به یک گوش منتقل می‌کند. شما مشخص می‌کنید که چه زمانی می‌توانید صدا را بشنوید و نتایج شما با نتایج در نظر گرفته شده برای سن شما مقایسه می‌شود. این می‌تواند به رد یا شناسایی علل احتمالی وزوز گوش کمک کند.

• جنبش. ممکن است پزشک از شما بخواهد چشم‌های خود را حرکت دهید، فک خود را محکم کنید یا گردن، بازو‌ها و پا‌های خود را حرکت دهید. اگر وزوز گوش شما تغییر کند یا بدتر شود، ممکن است به تشخیص یک اختلال زمینه‌ای که نیاز به درمان دارد، کمک کند.

• آزمایشات تصویربرداری بسته به علت مشکوک به وزوز گوش، ممکن است به آزمایش‌های تصویربرداری مانند سی تی یا اسکن MRI نیاز داشته باشید.

• آزمایشات آزمایشگاهی. پزشک شما ممکن است خون را برای بررسی کم خونی، مشکلات تیروئید، بیماری‌های قلبی یا کمبود ویتامین بگیرد.

تمام تلاش خود را بکنید تا برای پزشک خود توضیح دهید که چه نوع صدا‌هایی از وزوز گوش را می‌شنوید. صدا‌هایی که می‌شنوید می‌تواند به پزشک شما در تشخیص علت احتمالی زمینه‌ای کمک کند.

• کلیک کردن. این نوع صدا نشان می‌دهد که انقباضات عضلانی داخل و اطراف گوش شما ممکن است علت وزوز گوش شما باشد.

• تپش، عجله یا زمزمه. این صدا‌ها معمولاً از علل عروق خونی (عروقی) مانند فشار خون بالا ناشی می‌شوند و ممکن است هنگام ورزش یا تغییر وضعیت، مانند دراز کشیدن یا ایستادن متوجه آن‌ها شوید.

• زنگ کم صدا. این نوع صدا ممکن است به انسداد مجرای گوش، بیماری منیر یا سفت شدن استخوان‌های گوش داخلی (اتوسکلروز) اشاره کند.

• زنگ بلند. این شایع‌ترین صدای وزوز گوش است. علل احتمالی شامل قرار گرفتن در معرض صدای بلند، کاهش شنوایی یا دارو‌ها است. نوروم آکوستیک می‌تواند باعث زنگ زدن مداوم و تند در یک گوش شود.

درمان

درمان وزوز گوش بستگی به این دارد که آیا وزوز گوش شما ناشی از یک بیماری زمینه‌ای است یا خیر. اگر چنین است، ممکن است پزشک شما بتواند با درمان علت زمینه‌ای علائم شما را کاهش دهد. نمونه‌ها عبارتند از:

• برداشتن جرم گوش. برداشتن انسداد جرم گوش می‌تواند علائم وزوز گوش را کاهش دهد.

• درمان بیماری عروق خونی. بیماری‌های زمینه‌ای رگ‌های خونی ممکن است نیاز به دارو، جراحی یا درمان دیگری برای رفع مشکل داشته باشد.

• سمعک. اگر وزوز گوش شما ناشی از کم شنوایی ناشی از سر و صدا یا مرتبط با سن است، استفاده از سمعک ممکن است به بهبود علائم شما کمک کند.

• دارو‌های خود را تغییر دهید اگر به نظر می‌رسد دارویی که مصرف می‌کنید علت وزوز گوش باشد، پزشک ممکن است توقف یا کاهش دارو یا تغییر به داروی دیگری را توصیه کند.

حذف سر و صدا

در بسیاری از موارد، وزوز گوش درمان نمی‌شود. اما روش‌های درمانی وجود دارد که می‌تواند به شما در کاهش علائم کمک کند. ممکن است پزشک از دستگاه الکترونیکی برای سرکوب سر و صدا استفاده کند. دستگاه‌ها عبارتند از:

• ماشین‌های نویز سفید. این دستگاه‌ها که صدا‌های محیطی مانند باران یا امواج اقیانوس تولید می‌کنند، اغلب یک درمان موثر برای وزوز گوش هستند. ممکن است بخواهید یک دستگاه صدای سفید با بلندگو‌های بالش را امتحان کنید تا به خواب شما کمک کند. هواکش‌ها، دستگاه‌های مرطوب‌کننده، رطوبت گیر و کولر در اتاق خواب نیز صدای سفید ایجاد می‌کنند و ممکن است به کاهش وزوز گوش در شب کمک کنند.

• وسایل ماسکه کردن. این دستگاه‌ها که در گوش پوشیده شده و مشابه سمعک‌ها هستند، یک صدای مداوم و سطح پایین تولید می‌کنند که علائم وزوز گوش را سرکوب می‌کند.

مشاوره

هدف از گزینه‌های درمانی رفتاری این است که به شما کمک کند با وزوز گوش زندگی کنید و طرز فکر و احساس خود را در مورد علائم خود تغییر دهید. با گذشت زمان، وزوز گوش شما ممکن است کمتر شما را اذیت کند. گزینه‌های مشاوره شامل موارد زیر است:

• درمان بازآموزی وزوز گوش (TRT). TRT یک برنامه شخصی است که معمولاً توسط متخصص شنوایی‌شناسی یا مرکز درمان وزوز گوش اجرا می‌شود. TRT شامل ماسک صدا و مشاوره از یک متخصص آموزش دیده است. به طور معمول، دستگاهی را در گوش خود می‌پوشانید که به شما کمک می‌کند علائم وزوز گوش خود را پنهان کنید در حالی که مشاوره مستقیم نیز دریافت می‌کنید. با گذشت زمان، TRT ممکن است به شما کمک کند کمتر متوجه وزوز گوش شوید و از علائم خود ناراحت نباشید.

• درمان شناختی رفتاری (CBT) یا سایر انواع مشاوره. یک متخصص بهداشت روان یا روانشناس مجاز می‌تواند به شما در یادگیری تکنیک‌های مقابله کمک کند تا علائم وزوز گوش کمتر آزاردهنده باشد. مشاوره همچنین می‌تواند به مشکلات دیگری که اغلب با وزوز گوش مرتبط هستند، از جمله اضطراب و افسردگی کمک کند. بسیاری از متخصصان سلامت روان CBT را برای وزوز گوش در جلسات فردی یا گروهی ارائه می‌دهند و برنامه‌های CBT نیز به صورت آنلاین در دسترس است.

دارو‌ها

دارو‌ها نمی‌توانند وزوز گوش را درمان کنند، اما در برخی موارد ممکن است به کاهش شدت علائم یا عوارض کمک کنند. برای کمک به تسکین علائم، پزشک ممکن است دارویی را برای درمان بیماری زمینه‌ای یا برای درمان اضطراب و افسردگی که اغلب با وزوز گوش همراه است تجویز کند.

درمان‌های احتمالی آینده

محققان در حال بررسی این موضوع هستند که آیا تحریک مغناطیسی یا الکتریکی مغز می‌تواند به تسکین علائم وزوز گوش کمک کند. به عنوان مثال می‌توان به تحریک مغناطیسی فرا جمجمه‌ای (TMS) و تحریک عمیق مغزی اشاره کرد.