بررسی تاثیر پنیسیلین بر درمان کرونا
پنیسیلینها از نخستین داروهای ساخته شده جهت درمان بیماریهای ناشی از باکتریهای بیماریزا بودند و درباره درمان کرونا با این دارو و تداخل آن با واکسن کرونا نیز مطالعاتی انجام شده است.
پنیسیلین که با نام (pen و PCN) نیز شناخته میشود، دستهای از آنتیبیوتیکها شامل پنیسیلین جی (به صورت تزریق وریدی)، پنیسیلین وی (به صورت خوراکی)، پروکائین بنزیلپنیسیلین و بنزاتین بنزیلپنیسیلین (به صورت تزریق ماهیچهای) است. پنیسیلینها از نخستین داروهای ساخته شده جهت درمان بیماریهای ناشی از باکتریهای بیماریزا بود که همچنان به صورت گسترده کاربرد دارد.
پنیسیلینها نخستین بار در سال ۱۹۲۸ توسط دانشمند اسکاتلندی الکساندر فلمینگ کشف شدند و با تلاش دانشمندان دیگری چون هوارد والتر فلوری و ارنست بوریس چاین در سال ۱۹۴۲ به صورت انبوه به بازار عرضه شد.
بحران مقاومت آنتیبیوتیکی به مرز بحران رسید
به نوشته روزنامه ایندیپندنت، متأسفانه استفاده نادرست و فراگیر از این دارو در ۸۰ سال گذشته باعث شده است که پزشکان اعلام کنند، افزایش سطح «مقاومت آنتیبیوتیکی» هماکنون به مرز هشدار رسیده است.
طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت، مقاومت به آنتیبیوتیک یعنی میکروبهای بیماریزا که برای از بین بردن آنها از آنتیبیوتیک استفاده میشود، با جهش ژنی نسبت به این داروها مقاوم شوند.
مصرف خودسرانه آنتیبیوتیک یکی از دلایل ایجاد این بحران است. در حال حاضر در بسیاری از کشورها قوانین محدود شوندهای برای تجویز و استفاده از این نوع داروها وضع شده است. پزشکان و مقامات بهداشتی جهانی امیدوارند با وضع این محدودیتها بتوانند میزان اثرگذاری این داروی نجاتبخش را حفظ کرده و میراث فلمینگ را دستکم برای یک قرن دیگر زنده نگهدارند.
قباد محمدی با بیان اینکه پنیسیلین یک آنتی بیوتیک ضد باکتریایی است، اظهار کرد: استفاده از این دارو هیچ تأثیری در درمان بیماری کرونا ندارد.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه با اشاره به خطرات بسیار درمان خودسرانه کرونا، گفت: افراد باید با مشاهده علائم مشابه کرونا حتماً به پزشک مراجعه کرده و از خوددرمانی اجتناب کنند.
وی افزود: برخی افراد به محض مشاهده علائم مشابه کرونا اقدام به مصرف خودسرانه انواع آنتی بیوتیکها و به ویژه پنیسیلین میکنند، این در حالی است این نوع آنتی بیوتیک تأثیری در درمان بیماری کرونا که یک بیماری ویروسی است، ندارد.
محمدی تصریح کرد: آنتی بیوتیکها به دو دسته ضدویروسی و ضدباکتریایی تقسیم بندی میشود و در درمان بیماری کرونا و آنفلوآنزا که بیماریهای ویروسی است آنتی بیوتیکهای ضد باکتریایی مانند پنیسیلین کاربردی ندارد.
حساسیت به مصرف پنیسیلین
برخی متخصصان علوم پزشکی معتقدند بسیاری از افرادی که تصور میکنند به پنیسیلین حساسیت دارند در واقع به این آنتیبیوتیک آلرژی ندارند.
«مین لی» از مرکز پزشکی دانشگاه تگزاس در این باره اظهار کرد: افرادی که تصور میکنند به پنیسیلین واکنش آلرژیزا نشان میدهند باید پیش از تزریق حتماً آن را تست کنند چون ممکن است به این دارو حساسیت نداشته باشند.
به گفته کارشناسان، برخی از افراد که در گذشته به این آنتیبیوتیک حساسیت داشتهاند ممکن است دیگر به آن واکنش نشان ندهند.
لی افزود: پنیسیلین یکی از ارزانترین و ایمنترین آنتی بیوتیکهای موجود است و افرادی که به آن حساسیت دارند اغلب ناچارند آنتی بیوتیکهای گرانتر و با قابلیت سمی بودن دریافت کنند.
پزشکان میتوانند آلرژی به پنیسیلین را در دو مرحله تست کنند. ابتدا تست این آنتی بیوتیک روی پوست انجام میشود و اگر نتیجه آن منفی باشد بیمار برای تأیید نتیجه به دست آمده به روش خوراکی آن را دریافت میکند. در تست خوراکی افراد مادهای دریافت میکنند که ممکن است آلرژیزا باشد تا مشخص شود به پنیسیلین حساسیت دارند یا خیر؟
مهم است تا آلرژی به پنیسیلین تأیید شود تا از مصرف داروهای جایگزین و افزایش دهنده خطر عوارض جانبی خودداری شود.
حساسیت به پنیسیلین و واکسن کرونا
مرضیه توکل گفت: به هیچ وجه چنین نیست که افراد حساس به پنیسیلین حتماً نسبت به واکسنها نیز حساسیت داشته باشند.
این متخصص ایمونولوژی درباره حساستها و واکنش بدن افراد به واکسن کرونا، گفت: هر کدام از واکسنها پس از تزریق ممکن است واکنشهای آلرژیک را بروز دهد؛ بنابراین افراد پس از تزریق واکسن ۳۰ الی ۶۰ دقیقه در محل تزریق واکسن بمانند چون افرادی که در پایگاههای تزریق واکسن حضور دارند به خوبی توانایی مدیریت شرایط واکنشهای آلرژیک را دارند.
توکل در پاسخ به اینکه آیا افرادی که به پنیسیلین حساسیت دارند به واکسن کرونا هم حساسیت دارند، گفت: به هیچ وجه چنین نیست که افراد حساس به پنیسیلین حتماً نسبت به واکسنها نیز حساسیت داشته باشند. مواد سازنده واکسن کاملاً متفاوت با سایر داروهاست و برای افرادی که به پنیسیلین یا هر داروی دیگری حساسیت دارند با تزریق واکسنهای کرونا مشکلی ایجاد نمیشود.
در عفونتهای ویروسی نباید پنیسیلین تجویز شود
مهدیه انوش نسبت به مصرف پنیسیلین در عفونتهای ویروسی هشدار داد و اظهار کرد: در برخی موارد مشاهده میکنیم که افراد در صورت بروز علائم سرماخوردگی، بهصورت خودسرانه از پنیسیلین استفاده میکنند که این امر نادرست است و عوارض جبرانناپذیری را در فرد ایجاد میکند.
مدیر نظارت بر تجویز و مصرف منطقی دارو در دانشکده داروسازی زنجان در رابطه با مصرف خودسرانه پنیسیلین، افزود: مقاومت باکتری در مقابل پنیسیلین اولین و رایجترین عوارض استفاده نابجا و خودسرانه از این داروست.
این استادیار گروه فارموکولوژی دانشکده داروسازی با بیان اینکه پنیسیلین را میتوان در طیف بسیار وسیعی از بیماریها بهکار برد، گفت: ایجاد مقاومت در بدن نسبت به پنیسیلین موجب میشود که چنانچه فرد در سایر بیماریها نیازمند به استفاده از این دارو باشد، نتواند از آن استفاده کند.
وی با اشاره به چرخه سه هفتهای پنیسیلین تزریقی نوع یک هزار و ۲۰۰ و همچنین ۲۴ ساعته نوع ۸۰۰ در بدن، تصریح کرد: با توجه به این چرخه، استفاده از دو پنیسیلین نوع یکهزار و ۲۰۰ در کمتر از سه هفته برای درمان فانژیت استربتوکوک توجیه علمی ندارد و افراد و بهخصوص پزشکان باید در این زمینه دقت نظر بیشتری داشته باشد و البته یادآور میشوم که در برخی بیماریها مانند سیفلیس یا لوپوس زمان استفاده از پنیسیلین متفاوت است.
مدیر نظارت بر تجویز و مصرف منطقی دارو در دانشکده داروسازی زنجان مصرف نوع خوراکی این دارو را محدود به کودکان و عفونتهای کوچک دانست و خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه کپلت پنیسیلین نسبت به اسید معده حساس هستند با ترشح اسید معده، میزان اثربخشی آنها کاهش پیدا میکند.