نام سویه بعدی ویروس کرونا چه خواهد بود؟
با گذشت تقریبا دو سال از شروع پاندمی کووید ۱۹، نیمی از حروف الفبای یونانی برای نامگذاری سویههای مختلف کروناویروس استفاده شدهاند.
بر اساس اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از امراض آمریکا (CDC)، انواع سویه های مختلف کروناویروس که تا تاریخ یک دسامبر سال جاری میلادی (۲۰۲۱) شناسایی شده اند به شرح زیر است:
سویه های نگران کننده (VOC):
- اٌمیکرون
- دلتا
سویه های تحت نظارت (VOM):
- بتا
- مو
- کاپا
- اتا
- تتا
- گاما
- لامبدا
- یوتا
- زتا
در الفبای یونانی تنها ۲۴ حرف وجود دارد و این روزها به دنبال حاشیههای مربوط با نامگذاری سویه اُمیکرون، این سوال ممکن است به ذهن بسیاری از افراد و متخصصان خطور کرده باشد که پس از شناسایی و مشخص شدن سویه اُمگا (یعنی آخرین حرف الفبای یونانی)، سویه های بعدی کروناویروس بر چه اساسی نامگذاری خواهند شد؟
گرچه ممکن است چنین سویه هایی از کروناویروس هرگز بروز نکنند (و دستکم بسیاری از ما امیدواریم که این پاندمی تا این حد طولانی نشود) اما شاید خواندن این گزارش تا حدودی به کنجکاوی ما درباره این موضوع پاسخ دهد!
به گفته "ماریا ون کرخوف"، مسئول فنی کرونا در سازمان جهانی بهداشت (WHO)، پس از اتمام حروف یونانی، این سازمان قطعا مجموعه جدیدی از اسامی را برای نامگذاری سویه های مختلف کروناویروس اعلام خواهد کرد.
همچنین "مارک پالن"، باکتریولوژیست و یکی از اعضای گروهی که در مورد نامگذاری سویه های کروناویروس تصمیم گرفتهاند میگوید که پیش از انتخاب الفبای یونانی، کارشناسان این سازمان، گزینهها و پیشنهادات متفاوتی را از نام خدایان و الهه های یونان گرفته تا اسامی گیاهان، میوه ها و حتی آیینهای گمشده را بررسی کردند.
وی در ادامه گفت: با این حال، این انتخاب ها ممکن بود مشکل ساز شوند چراکه بسیاری از آنها پیش از این، نامهای تجاری (برند)، عناوین شرکت ها یا اسامی افراد بوده اند.
به علاوه نامگذاری "سویه های نگران کننده" کروناویروس (مانند دلتا) با عناوینی نظیر VOC۱ و VOC۲ نیز به خاطر تشابه احتمالی این کلمات اختصاری با برخی از واژههای توهینآمیز در زبان انگلیسی، منتفی شد.
به لحاظ تاریخی، اغلب ویروسها بر اساس مکانهایی که تصور شده از آن جا منشاء گرفتهاند، نامگذاری شده اند مانند ویروس ابولا که به نام رودخانه ای در کنگو نامگذاری شد.
با این حال کارشناسان بر این باورند که این انتخاب می تواند نادرست، انگ زننده و تبعیض آمیز باشد. نمونه هایی نیز پیش از این وجود داشته اند از جمله نامگذاری همه گیری آنفلوآنزای اسپانیایی ۱۹۱۸ که محل ظهور آن همچنان ناشناخته است. همچنین در ابتدای همه گیری کووید ۱۹ ترامپ، رئیس جمهوری پیشین آمریکا نیز این گونه از کروناویروس را به دلیل آن که در ابتدا خبر شناسایی آن در شهر ووهان منتشر شد، ویروس چینی نامید.
کارشناسان سازمان جهانی بهداشت حتی انتخاب نامهای علمی را هم برای سویه های جدید این ویروس، مناسب ندانستهاند چرا که تلفظ و به خاطر سپردن این اسامی معمولا برای عموم مردم دشوار است.
با این حال حتی انتخاب الفبای یونانی هم برای سازمان جهانی بهداشت، چالشها و حاشیههایی را به دنبال داشت.
چالشهای نامگذاری سویه اُمیکرون
پس از نامگذاری سویه جدید کروناویروس با عنوان امیکرون توسط سازمان جهانی بهداشت (WHO)، کاربران شبکه های اجتماعی درباره نحوه این نامگذاری و جا انداختن دو حرف از حروف الفبای یونانی، پرسش هایی را مطرح کردند و این شکل نامگذاری، ظاهرا انتقاداتی را نیز به همراه داشته است.
سازمان جهانی بهداشت برای نامگذاری سویه جدید کروناویروس که برای اولین بار در آفریقای جنوبی شناسایی شد، طبق روال گذشته از حروف الفبای یونانی استفاده کرده و آن را امیکرون نامید.
با این حال، کاربران رسانههای اجتماعی خاطر نشان کردند که این سازمان در ترتیبِ نامگذاری این سویه، دو حرف الفبای یونانی را نادیده گرفته و در پی آن نیز سوالاتی مطرح شده و حاشیههایی شکل گرفته است.
سازمان جهانی بهداشت سویه جدید را امیکرون نامید و در ابتدا بدون هیچ توضیحی، دو حرف نو (nu) و شی (xi) را نادیده گرفت.
براساس ترتیب الفبای یونانی انتظار می رفت که سازمان جهانی بهداشت آخرین سویه شناسایی شده کروناویروس را "نو" بنامد. نو در الفبای یونانی بعد از "مو" قرار دارد. مو قبل از امیکرون آخرین سویه کروناویروس بود که در تاریخ ۳۰ اوت شناسایی شد. با این حال این سازمان، جهانی حروف "نو" و "شی" را برای نامگذاری سویه جدید کروناویروس نادیده گرفت.
به گزارش گلوبال نیوز، سازمان جهانی بهداشت پس از واکنشها و در پاسخ به ابهامات و پرسش هایی که در این زمینه مطرح شد، اعلام کرد که این سازمان به خاطر شباهت تلفظ حرف "نو" با تلفظ کلمه "new" (جدید) در زبان انگلیسی که ممکن بود به اشتباه گرفته شوند، حرف "نو" را نادیده گرفت.
این سازمان همچنین توضیح داده است که دلیل نادیده گرفتن حرف "شی" نیز به این خاطر بوده که "شی" در برخی از کشورها، نام خانوادگی رایجی محسوب می شود و به برای جلوگیری از توهین به افراد، این حرف را برای نامگذاری سویه جدید کروناویروس در نظر نگرفته است.
این سازمان تاکید کرده است که برای نامگذاری سویه های مختلف کروناویروس می بایست از توهین به هر فرهنگ، ملیت و حرفه ای اجتناب کرد.
تا جایی که همه می دانیم در نهایت این سازمان حروف یونانی را برای نامگذاری برگزید که تا الان هم کارآمد بوده اما به نظر شما چه مجموعههای دیگری در صورت نیاز در آینده، مناسب این نامگذاری خواهند بود؟
رویترز در گزارشی آورده است: در حالی که سازمان جهانی بهداشت مجموعههای جدیدی از اسامی را در نظر گرفته و در صورت نیاز اعلام خواهد کرد اما در حال حاضر این اسامی جدید به اطلاع عموم نمیرسد و این سازمان تاکنون برخی از این دستهبندیهای نامناسب به دلایل فوق را از فهرست پیشنهادی خود خارج کرده است.