علائم پنهان کمبود ویتامین D
سطح ویتامین D معمولا در ماههای زمستان پایینترین است و در همین زمان، عفونتهای تنفسی نیز شایعترینند.
ویتامین D ماه مغذی لازم برای سلامتی است؛ اما عدهی زیادی از افراد از نظر این ویتامین کمبود دارند. آیا ممکن است یکی از این افراد شما باشید؟
ویتامین D ویتامین خورشید نامیده میشود زیرا قرار گرفتن پوست در معرض نور خورشید، بهترین منبع این ویتامین مهم است. بدن شما در صورتی که قسمتی از پوستتان (بدون لباس و ضدآفتاب) در معرض تابش خورشید قرار بگیرد میتواند ویتامین D تولید و آن را فعال کند. سختترین زمان برای دریافت ویتامین D کافی از طریق خورشید طی فصل زمستان است که نور خورشید کمتر مستقیم بوده و پوست هم با لباس پوشیده میشود.
اهمیت ویتامین D را دست کم نگیرید
چرا ویتامین D تا این حد برای سلامتی و تندرستی مهم است؟ باید سطح ویتامین D بدنتان کافی باشد تا استخوانها و سیستم ایمنی سالمی داشته باشید. بدون ویتامین D کافی، کلسیم کمتری از غذاهایی که میخورید جذب میکنید و مقدار کمی از آن وارد خون و استخوانهایتان میشود. ویتامین D حامی سلامت استخوان است، التهاب را از بین میبرد و سیستم ایمنی را در مقابل ویروسها هشیار نگه میدارد.
بر اساس یک مرور سیستمی بر ۳۹ مطالعه معلوم شد کمبود ویتامین D با ریسک بالاتر عفونتهای سیستم تنفسی تحتانی و فوقانی مرتبط بوده است. سطح ویتامین D معمولا در ماههای زمستان پایینترین است و در همین زمان، عفونتهای تنفسی نیز شایعترینند
مطالعات نشان میدهند ویتامین D با وجود اهمیتی که دارد، ۴۰ درصد افراد به کمبود آن دچارند و این کمبود با بالا رفتن سن و وزن بدن افزایش مییابد. علیرغم اینکه افراد سالمند از نظر کمبود ویتامین D ریسک پذیرترند؛ اما فقط این گروه سنی نیستند که ویتامین D بدنشان در سطح سالمی نیست؛ جوانترها و افراد میانسال نیز به کمبود این ویتامین دچارند. کسانی که پوست تیرهتر دارند در معرض کمبود ویتامین D اند زیرا پوست آنها اشعه فرابنفش کمتری از خورشید دریافت کرده و ویتامین D میسازد.
بهترین راه اینکه متوجه شوید کمبود ویتامین D دارید یا نه این است که از پزشکتان بخواهید سطح این ویتامین را در بدنتان چک کند؛ اما علائم بخصوصی هم وجود دارند که میتوانند حاکی از پایین بودن سطح ویتامین D در بدن باشند. برخی از این علائم ممکن است به سادگی مورد غفلت قرار بگیرند زیرا نیاز به دقت و ریزبینی دارند.
علائم پنهان کمبود ویتامین D
خستگی
خواب ناکافی، استرس یا رژیم غذایی نادرست میتواند باعث خستگی شود اما اگر احساس خستگیتان ادامهدار شد باید سطح ویتامین D بدنتان را چک کنید. خستگی یک علامت معروف و شناخته شده از کمبود ویتامین D است. اگر کمبود ویتامین D داشته باشید، حتی بعد از خواب خوب شب هم احساس بیانرژی بودن میکنید یا طی روز خواب آلودید. خیلی وقتها افراد متوجه ارتباط بین پایین بودن ویتامین D و احساس خستگی نیستند. خستگی دلایل زیاد دیگری هم میتواند داشته باشد، از جمله کمبود آهن. به همین دلیل اگر شبها خوب خوابیدن هم خستگیتان را رفع نمیکند باید به پزشک مراجعه کرده و آزمایش خون بدهید.
ضعف عضلانی
ضعف عضلانی یکی از علائم پنهان کمبود ویتامین D است که در افراد سالمند به راحتی با ضعف ناشی از سن بالا اشتباه گرفته میشود. هر کسی که بالای ۶۵ سال دارد و دچار مشکل تعادل است یا احتمال زمین خوردن دارد باید سطح ویتامین D بدنش بررسی شود. افراد سالمند به این دلیل که کمتر در معرض نور خورشیدند و وقتی آفتاب به پوستشان میخورد ممکن است نتوانند به میزان کافی ویتامین D بسازند، بیشتر در معرض کمبود این ویتامین قرار دارند.
سرماخوردگیها و عفونتهای تنفسی مکرر
از آنجایی که ویتامین D به حفظ سلامت عملکرد ایمنی بدن کمک میکند، اگر مکررا سرما میخورید بهتر است سطح ویتامین D بدنتان را چک کنید. بیشتر افراد سالم دو تا سه بار در سال سرما میخورند. ویتامین D به سیستم ایمنی کمک میکند از شما در برابر عفونتها بهتر محافظت کند. بر اساس یک مرور سیستمی بر ۳۹ مطالعه معلوم شد کمبود ویتامین D با ریسک بالاتر عفونتهای سیستم تنفسی تحتانی و فوقانی مرتبط بوده است. سطح ویتامین D معمولا در ماههای زمستان پایینترین است و در همین زمان، عفونتهای تنفسی نیز شایعترینند.
خلق و خوی افسرده
بیحوصلگی و افسردگی میتواند نتیجهی کار و مشغلهی زیاد یا نگرانیها و دیگر ماجراهای مشابه این باشد اما میتواند از علائم پنهان پایین بودن ویتامین D بدن نیز باشد. یک بررسی در سال ۲۰۱۳ که روی چندین مطالعه صورت گرفت دریافت پایین بودن سطح ویتامین D با افزایش احتمال افسردگی ارتباط داشته است. بنابراین بیشتر در معرض تابش نور خورشید قرار گرفتن با پوست بدون پوشش میتواند خلق و خویتان را نیز بهتر کند و از افسردگی درآورد. همچنین استفاده از نور خورشید در ساعات اولیه صبح علاوه بر افزایش ویتامین D، ساعت بیولوژیکی درونتان را هم تنظیم میکند؛ پس زیاد در خانه نمانید!
خواب نامناسب
هرچند ارتباط بین پایین بودن ویتامین D و خواب، ضعیفتر و کمرنگتر از علائم گفته شده در بالاست اما به هر حال بین کمبود این ویتامین و کیفیت پایین خواب ارتباط وجود دارد. مطالعهای در سال ۲۰۱۸ نشان داد احتمال اختلالات خواب در افرادی که ویتامین D بدنشان کم است بیشتر میباشد. پس اگر دچار مشکل بیخوابی هستید یا طی شب مکررا از خواب بیدار میشوید بد نیست سطح ویتامین D بدنتان را بررسی کنید.
کلام پایانی
حالا پنج علامت پنهان کمبود ویتامین D را میدانید که حتی پزشکان هم ممکن است از آنها غافل باشند. اگر هر یک از این علامتها را دارید و تداوم پیدا کردهاند از پزشک خود بخواهید وضعیت ویتامین D بدنتان را چک کند. شما باید ویتامین D کافی داشته باشید تا عملکرد ذهنی و جسمیتان در حد مطلوبی باشد و فراموش نکنید که کمبود ویتامین D مسئلهای شایع است.