شایع‌ترین و خطرناک‌ترین بیماری های لب

علل ایجاد شیلیت

بر اساس آنچه که باعث ایجاد آنها می شود، انواع مختلفی از کیلیت وجود دارد. این علل ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• آسیب خورشید

• لوازم آرایش لب

• محصولات بهداشت دهان و دندان

• عطرها

• غذاهای خاص

• داروهای خاص

انواع شیلیت

۱) کیلیت اگزماتوز

شایع ترین نوع کیلیت، کیلیت اگزماتوز است که ممکن است با بیماری آتوپیک (اگزما، تب یونجه و آسم) همراه باشد یا در نتیجه قرار گرفتن در معرض آلرژن یا محرک ایجاد شود.

کیلیت آتوپیک معمولاً در افراد مبتلا به اگزما دیده می‌شود، اما اغلب از کیلیت تماسی آلرژیک یا تحریک‌کننده قابل تشخیص نیست. به دلیل علت آن، نمی توان به فرد دیگری سرایت کرد.

شیلیت تماسی آلرژیک یا تحریک کننده در اثر واکنش به یک ماده محرک یا حساسیت زا که لب ها را لمس می کند، ایجاد می شود، مانند :

• رژ لب یا بالم لب

• محصولات بهداشتی دهان مانند خمیر دندان یا دهانشویه

• عطرهای خاص

• محصولات لاستیکی یا لاتکس

• مواد لاک ناخن، مانند فرمالدئید

• فلزات از جمله نیکل، کبالت یا طلا

• برخی غذاها مانند انبه یا دارچین

• برخی داروها از جمله نئومایسین یا باسیتراسین

• پروپیلن گلیکول

• لیس زدن مزمن لب

• سرما، باد و سایر عوامل مرتبط با آب و هوا

• خورشید و مصرف ضد آفتاب نامناسب

۲) شیلیت زاویه ای

کیلیت زاویه ای باعث التهاب پوست واقع در کناره ها یا زوایای دهان می شود. اساساً بزاق در زوایای دهان جمع می شود و در نهایت با خشک شدن بزاق منجر به خشکی و ترک پوست می شود.

• عفونت ثانویه با قارچ کاندیدا آلبیکنس، یا به طور معمول باکتری استافیلوکوکوس اورئوس (استاف)، ممکن است در محل کیلیت ایجاد شود.

برخی از افراد بیشتر مستعد ابتلا به شیلیت زاویه ای هستند، مانند افراد مبتلا به دیابت یا افراد مسن تر که از دندان مصنوعی استفاده می کنند.

افرادی که داروهایی مانند ایزوترتینوئین (آکوتان سابق) برای آکنه مصرف می‌کنند که باعث خشکی می‌شوند، ممکن است دچار این بیماری شوند. کسانی که کمبود ویتامین B یا آهن دارند نیز مستعدتر هستند.

• توجه به این نکته مهم است که شیلیت زاویه ای فقط بزرگسالان را تحت تأثیر قرار نمی دهد. کودکانی که در زمستان آب دهان خود را آب دهان می‌مکند، یا لب‌های خود را می‌لیسند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستند.

برخی از شرایط پزشکی می توانند شما را در معرض خطر بیشتری قرار دهند، مانند:

• کم خونی

• سرطان های خون

• دیابت

• سندرم داون

• اختلالات ایمنی ، مانند HIV

• سرطان کلیه ، کبد ، ریه یا پانکراس

۳) شیلیت اکتینیک

کیلیت اکتینیک به نام کیلیت خورشیدی نیز نامیده می شود، زیرا در اثر قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور خورشید ایجاد شده و در لب پایین بیشتر از لب بالا دیده می شود.

• این یک وضعیت پیش سرطانی کارسینوم سلول سنگفرشی لب است و بیشتر در افراد با پوست روشن رخ می دهد.

• شیلیت اکتینیک همچنین در افرادی که در آب و هوای گرم و خشک زندگی می کنند ویا در خارج از منزل کار می کنند مانند کارگران ساختمانی بیشتر بروز می کند.

انواع نادر شیلیت

سایر انواع نادر کیلیت لب عبارتند از:

• کیلیت لایه بردار(فلسی): احتمالاً مربوط به لیسیدن یا گاز گرفتن مزمن لب است

• کیلیت غده وار: احتمالاً مربوط به قرار گرفتن در معرض نور خورشید، گاز گرفتن لب و سیگار کشیدن است.

• کیلیت گرانولوماتوزا: یا کیلیت میشر، که تمایل دارد بزرگسالان جوان را تحت تاثیر قرار دهد. کارشناسان گمان می کنند که این بیماری به دلیل ترکیبی از عوامل از جمله ژن ها، عفونت و آلرژی های غذایی ایجاد می شود.

علل بروز آلرژی

واکنش آلرژیک زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن نسبت به یک ماده خاص یا آلرژن حساس شود.

طبق گزارش بنیاد آسم و آلرژی آمریکا (AAFA) ، آلرژی ششمین علت اصلی بیماری های مزمن در ایالات متحده است.

همانطور که از نام آن پیداست، ACC زمانی اتفاق می‌افتد که یک یا چند ماده حساسیت‌زا یا محرک با لب‌های فرد تماس پیدا می‌کند و باعث می‌شود آنها متورم و ملتهب به نظر برسند.

برخی از علل ACC عبارتند از:

• خمیر دندان و سایر محصولات مراقبت از دهان مانند:

• تمیز کننده دندان مصنوعی

• دهانشویه

• خلال دندان

• نخ دندان

• عطرها

• برخی داروها مانند نئومایسین یا باسیتراسین

• برخی فلزات، از جمله مواد ترمیمی دندان، دستگاه های ارتودنسی و ابزار پزشکی

• ضد آفتاب

• برخی غذاها مانند مرکبات یا دارچین

• پروپیلن گلیکول

• محصولات لاتکس

مواد تشکیل دهنده رژلب همچنین می تواند باعث ایجاد ACC شود:

• روغن کرچک

• شلاک

• کلفونی

• رنگهای آزو

• روغن کنجد

• روغن زیتون ازن دار

• مواد نگهدارنده

درمان آلرژی لب

درمان کیلیت به علت آن بستگی دارد. طبق گفته آکادمی پوست آمریکا (AAD) ، بهترین راه برای درمان درماتیت تماسی، اجتناب از آلرژن یا محرک به طور کامل است.

سایر گزینه های درمانی عبارتند از:

کورتیکواستروئیدهای موضعی

کورتیکواستروئیدهای موضعی ممکن است به کاهش التهاب و التیام ترک خوردگی لب کمک کنند. کورتیکواستروئیدهای موضعی با قدرت کم، یا کورتیکواستروئیدهای موضعی کلاس II مانند هیدروکورتیزون موضعی 1 درصد، بدون نسخه (OTC) به صورت پماد، کرم یا ژل در دسترس هستند.

طبق گفته خدمات بهداشت ملی بریتانیا (NHS)، فرد نباید بیش از 1 هفته بدون مشورت با پزشک از هیدروکورتیزون OTC استفاده کند.

نرم کننده ها

نرم کننده ها انواع مختلفی دارند و می توانند شرایط پوستی خشک، خارش دار یا پوسته پوسته را درمان کنند. برای کاهش خطر تحریک یا واکنش آلرژیک، از محصولاتی استفاده کنید که ضد حساسیت و بدون عطر هستند.

مهارکننده های موضعی کلسینئورین (TCIs)

انجمن ملی اگزما، مهارکننده‌های موضعی کلسینورین یا TCI را به عنوان داروهای غیراستروئیدی توصیف می‌کند که سیستم ایمنی را برای جلوگیری از علائمی مانند خارش و التهاب تغییر می‌دهند.

فرد نباید از TCI در داخل بینی، دهان یا چشم استفاده کند.

مکیدن لب

مکیدن مداوم لب با دندان یا لب بالا که بیشتر در افراد مضطرب و عصبی دیده می‌شود یا فرد عادت به این کار دارد، سلامت لب‌ها را به خطر می‌اندازد. این کار به تدریج منجر به قرمز شدن لب و سپس قرمزی مایل به آبی می‌شود و به دنبال هوا خوردن لب و احساس ناخوشایند خشکی، فرد مرتب لب‌ها را با آب دهان خیس می‌کند. رطوبت مداوم ناشی از بزاق منجر به کیلاتیس و در صورت رعایت نکردن بهداشت، رشد و تکثیر قارچ‌ها خواهد شد.

کیست موکو

غدد بزاقی در بالا و پایین دهان همه افراد وجود دارد که گاهی زمان هضم غذا به دلایلی بسته می‌شوند و باعث ایجاد کیست موکو خواهند شد. در این حالت کیست به شکل سفت و نخود مانند زیر پوست لب احساس می‌شود که ناشی از خطر مسدود شدن مجاری بزاقی است و اگر دچار عفونت شود نیز با درد، ورم و بیرون ریختن چرک در صورت بارگی همراه است. بهترین راه درمان کیست‌های لب پیش از عفونی شدن، عمل جراحی است اما باید متخصص به‌خوبی این کار را انجام دهد زیرا اگر جراحی به درستی انجام نشود، کیست به دلیل امتداد مجاری بزاقی دوباره ایجاد می‌شود.

لنف آدم

غدد لنفاوی مانند عروق خونی در همه قسمت‌های بدن از جمله لب‌ها وجود دارند که در صورت مسدود شدن مجاری لنفاوی لب که در این قسمت خیلی زیاد است، منجر به عارضه‌ای به نام «لنف آدم» می‌شود که این پس زده شدن آب با ورم سفت و دردناک همراه است و ممکن است به کیست‌های بزرگی نیز تبدیل شود که البته با کیست‌های موکو متفاوت خواهد بود. در بعضی موارد نیز «لنفانژیت» گفته می‌شود که در واقع مجاری لنفی عفونی می‌شود و لب متورم، سفت و دردناک خواهد شد.

فیستول مادرزادی لب

این ناهنجاری از زمان تولد به شکل یک سوراخ معمولاً در لب پایین وجود دارد و با ترشح نیز همراه است. در بعضی افراد کامل است و ترشح دارد اما در بعضی دیگر تنها به شکل یک فرو رفتگی دیده می‌شود. فیستول لب بیشتر در نوزادان مبتلا به لب‌شکری وجود دارد که در دوران جنینی دچار نقص ژنتیکی و مستعد این مشکلات می‌شوند. این بیماری ارثی است و به‌صورت مساوی به فرزندان به ارث خواهد رسید. فیستول کامل به راحتی قابل تشخیص است اما در صورت فرورفتگی که زیر آن مجراست ممکن است همه پزشکان به درستی قادر به تشخیص نباشند. لب‌شکری با شکاف کام در تشخیص فیستول لب کمک کننده است.

لوکوپلازی لب

در صورت بروز این ناراحتی، یک قسمت از لب سفید و سفت می‌شود و در موارد پیشرفته وقتی که فرد آن را دندان می‌گیرد، دچار خونریزی می‌شود. لوکوپلازی می‌تواند پیش زمینه ابتلا به سرطان لب باشد که در سیگاری‌های قهار و افرادی که مدام پیپ یا قلیان می‌کشند، شایع‌تر است زیرا به‌طور کلی نیکوتین مهم‌ترین عامل لوکوپلازی لب به‌خصوص لب پایین است.

سرطان لب

 به نقل از مایوکلینیک، سرطان لب در پوست لب ایجاد می شود. سرطان لب می‌تواند در هر جایی از لب بالا یا پایین رخ دهد، اما در لب پایینی شایع‌تر است. سرطان لب نوعی سرطان دهان در نظر گرفته می شود.

بیشتر سرطان های لب، کارسینوم سلول سنگفرشی هستند، به این معنی که از سلول های نازک و صاف در لایه های میانی و بیرونی پوست به نام سلول های سنگفرشی شروع می شوند.

درمان سرطان لب معمولاً شامل جراحی برای برداشتن سرطان است. برای سرطان های کوچک لب، جراحی ممکن است یک روش جزئی با کمترین تأثیر بر ظاهر شما باشد.

برای سرطان های بزرگتر لب، ممکن است جراحی گسترده تری لازم باشد. برنامه ریزی دقیق و بازسازی می تواند توانایی شما را برای خوردن و صحبت کردن به طور معمول حفظ کند و همچنین بعد از جراحی ظاهر رضایت بخشی داشته باشد.

سرطان لب یکی از سرطان‌های بسیار جدی است که کوچک‌ترین لمس در قسمت لب منجر به خونریزی آن می‌شود. این سرطان بسیار متاستازدهنده است و خیلی سریع به غدد لنفاوی اطراف لب می‌رسد و به اندام‌های داخلی کبد، معده، ریه و ... گسترش می‌یابد.

سرطان لب علاوه بر مبتلایان به لوکوپلازی لب، در افرادی که در معرض تماس طولانی و مداوم با نور خورشید بدون استفاده از ضدآفتاب یا کلاه لبه‌دار هستند نیز دیده می‌شود.

تبخال دهان

به گزارش سلامت نیوز به نقل از وب ام دی، تبخال دهان یک عفونت ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس است. این ویروس باعث ایجاد زخم‌های دردناک روی لب‌ها، لثه‌ها، زبان ، سقف دهان و داخل گونه‌ها می‌شود. همچنین می تواند علائمی مانند تب و درد عضلانی ایجاد کند.

• ویروس هرپس سیمپلکس فقط انسان را تحت تاثیر قرار می دهد. آفت دهان بیشتر در کودکان 1 تا 2 ساله رخ می دهد، اما می تواند افراد را در هر سنی و در هر زمانی از سال مبتلا کند.

• افراد با لمس بزاق ، غشاهای مخاطی یا پوست آلوده به تبخال مبتلا می شوند. از آنجایی که ویروس بسیار مسری است، اکثر افراد قبل از بزرگسالی حداقل به یک زیرگروه تبخال مبتلا شده اند.

• پس از اینکه ویروس تبخال شما را آلوده کرد، توانایی نسبتاً منحصربه‌فردی برای پیشبرد 3 مرحله دارد.

• عفونت اولیه: ویروس وارد پوست یا غشای مخاطی شما شده و تولید مثل می کند. در این مرحله ممکن است زخم های دهان و سایر علائم مانند تب ایجاد شود.

• این ویروس ممکن است هیچ زخم و علامتی ایجاد نکند. ممکن است ندانید که آن را دارید.

• عفونت بدون علامت دو برابر بیشتر از بیماری همراه با علائم رخ می دهد.

علائم تبخال دهان

دوره کمون: برای تبخال دهان، مدت زمان بین تماس با ویروس و بروز علائم، دوره کمون، 12-2 روز است. اکثر مردم به طور متوسط در حدود 4 روز علائم را نشان می دهند.

• طول مدت بیماری: علائم و نشانه ها 2-3 هفته طول می کشد. تب، خستگی، درد عضلانی و تحریک پذیری ممکن است رخ دهد.

• درد، سوزش، سوزن سوزن شدن یا خارش در محل عفونت قبل از ظاهر شدن زخم ها رخ می دهد. این تاول ها به سرعت گسترش پیدا می کنند، به صورت زخم های ریز، کم عمق و خاکستری روی یک پایه قرمز ظاهر می شوند. چند روز بعد، پوسته یا پوسته پوسته می شوند و خشک تر و زردتر به نظر می رسند

• زخم‌های دهان: شدیدترین درد ناشی از این زخم‌ها در همان ابتدا بروز می‌کند و خوردن و آشامیدن را دشوار می‌کند.

• زخم ها ممکن است روی لب ها، لثه ها، جلوی زبان، داخل گونه ها، گلو و سقف دهان ایجاد شوند.

• همچنین ممکن است تا زیر چانه و گردن کشیده شوند.

• لثه ها ممکن است کمی متورم و قرمز شوند و ممکن است خونریزی کنند.

• غدد لنفاوی گردن اغلب متورم می شوند و دردناک می شوند.

• در افراد نوجوان و بیست ساله، تبخال ممکن است باعث ایجاد گلو دردناک با زخم های کم عمق و پوشش خاکستری روی لوزه ها شود.

خودمراقبتی

• از استامینوفن ( Feverall ، Panadol ، Tylenol ) یا ایبوپروفن ( Ibuprin ، Advil ، Motrin ) برای تب و دردهای عضلانی استفاده کنید.

• برای جلوگیری از کم آبی مایعات فراوان بنوشید.

درمان پزشکی

درمان شامل دارو برای تب و مصرف مایعات فراوان است.

• یک بی حس کننده موضعی مانند لیدوکائین ویسکوز ( دیلوکائین ، نوروکائین ، زایلوکاین ، زیلاکتین- ) ممکن است برای تسکین درد تجویز شود.

• داروهای خوراکی یا IV برای تبخال وجود دارد اما برای افراد با سیستم ایمنی طبیعی توصیه نمی شود. این دارو فقط برای افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف، نوزادان کمتر از 6 هفته یا افراد مبتلا به بیماری شدید استفاده می شود.

تزریق ژل و خالکوبی؛ زیبایی به قیمت از دست دادن سلامت!

گرچه این روزها پیروی از مد و روش‌های مصنوعی کسب زیبایی مانند انواع خالکوبی، تزریق ژل و ... بسیار رایج شده، نباید خطرات ناشی از آن‌ها را نادیده گرفت.

خالکوبی در هر قسمتی از بدن از جمله لب می‌تواند بدون عارضه باشد اما در مواردی می‌تواند منجر به حساسیت شدید و گرانوم جسم خارجی شود که در واقع بدن علیه آن واکنش نشان می‌دهد. هم‌چنین گاهی بعضی بیماری‌های نهفته پس از این کار بیدار می‌شوند. انتقال ویروس ایدز و هپاتیت نیز در صورت استفاده از سوزن‌های مشترک و غیراستریل مشکل بسیار جدی و خطرناکی است.

در رابطه با تزریق ژل به لب‌ها نیز باید اشاره کرد حتی استفاده از ژل استاندارد هم مشکل‌ساز است و موجب کبودی، خونریزی، عفونت، غده یا ندول می‌شود. متأسفانه در مواردی از ژل‌های غیراستاندارد به دلیل قیمت کمتر نیز استفاده می‌شود که به دلیل مواد ناخالص موجود در آن‌ها، لب ورم می‌کند و قرینه بودن به دلیل جذب نشدن مواد در یک قسمت به هم می‌خورد. هم‌چنین اگر فرد تخصص کافی برای این کار نداشته باشد ممکن است نتواند به‌طور یکنواخت ژل را تزریق کند. مشکل بسیار مهم ژل‌های غیراستاندارد این است که ممکن است سال‌ها یا حتی همیشه بدون حل شدن باقی بمانند و زیبایی طبیعی فرد به‌طور کلی آسیب ببیند، در حالی که ژل‌های استاندارد معمولاً بین 8 ماه تا یک سال حل می‌شوند و از منظر تغییرات ظاهری می‌توان به بازگشت زیبایی طبیعی امیدوار بود.

تزریق ژل و دیگر اقدامات این‌چنینی تنها در موارد ناهنجاری‌های جدی یا تغییر ساختار لب به دلیل تصادف و ... می‌تواند منطقی به نظر برسد، در غیر این صورت بهایی جز از دست دادن سلامت نخواهد داشت.

با مهم‌ترین اصول مراقبت از لب‌ها آشنا شوید

همان‌گونه که توجه به سلامت و شادابی پوست مهم است، لب‌ها نیز همواره باید مورد توجه قرار بگیرند. نخستین توصیه استفاده از کرم ضدآفتاب مخصوص لب‌ها برای افرادی است که به دلایل مختلف شغلی و زندگی دائم در معرض نور خورشید هستند. مرطوب کردن مداوم لب‌ها با بزاق دهان نه تنها در رطوبت‌رسانی این قسمت‌ها هیچ تأثیری ندارد، بلکه به تدریج زمینه‌ساز خشکی و بروز مشکلات جدی‌تر می‌شود.

هم‌چنین مرطوب نگه داشتن لب‌ها در هوای خشک برای پیشگیری از خشکی پوست لب‌ها و ترک‌خوردگی ناشی از آن به کمک مرطوب‌کننده‌های مخصوص لب اهمیت دارد. همواره باید به خاطر داشت پس از خوردن غذا و میوه به‌خصوص خوراکی‌های شور، تند و ترش، دهان و لب‌ها با آب شسته شوند تا زمینه حساسیت کاهش یابد.

هرگز نباید در استفاده از رژلب افراط کرد. حتماً پس از موقعیت‌هایی مانند مهمانی و ... باید لب‌ها را به خوبی با پاک‌کننده مناسب تمیز کرد تا زمینه واکنش ناشی از ترکیبات موجود در این لوازم آرایشی کاهش یابد.