خانم ها این خطر را جدی بگیرند/ پوکی استخوان غیر قابل جبران است

میر معینی افزود: عوامل مختلفی در ابتلا به پوکی استخوان اثر گذار است که از جمله موارد مهم آن می توان به عوامل باروری، شروع سن قاعدگی، شیردهی و یائسگی اشاره کرد.

وی ادامه داد: بعد از سن ۳۰ سالگی استخوان ها شروع به تحلیل رفتن می کنند که این در سنین بعد از یائسگی شدیدتر می شود ، همچنین در صورت نداشتن تغذیه مناسب و ورزش نیز استخوان های ضعیفی از همان ابتدا تشکیل می شود.

این پزشک با بیان اینکه پوکی استخوان باعث از دست رفتن استحکام استخوان‌ها می‌شود، تصریح کرد: علت این مسئله از دست دادن مواد معدنی استخوان مثل کلسیم است که باعث ایجاد استخوان‌هایی ضعیف می‌شود.

وی با اشاره به اینکه پوکی استخوان هر سنی را می تواند درگیر کند، یادآور شد: ساده انگاری است ، اگر فکر کنیم تنها افراد مسن در معرض خطر پوکی استخوان قرار دارند.

دکتر میر معینی اظهار کرد: خطر شکستگی ران در یک زن برابر خطر جمعی بروز سرطان رحم، سینه و تخمدان است، همچنین شکستگی لگن و ران باعث بیش از ۳۰۰ هزار نفر بستری در سال است.

رئیس گروه پیشگیری از بیماری های غیر واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان تصریح کرد: از هر ۵ نفر با شکستگی لگن یک نفر از سرای سالمندان سر در می آورد و بعضی از بیماران هرگز قادر به راه رفتن نیستند که شایع ترین محل شکستگی ها اغلب درناحیه ساعد، لگن و مهره رخ می دهد.

وی گفت: افراد بالای ۶۰ سال،افراد دارای سابقه شکستگی بعد از ۵۰ سالگی، افراد سیگاری و افراد دارای وزن کم در خطر ابتلا به پوکی استخوان هستند.

دکتر میرمعینی تصریح کرد: افرادی که الکل مصرف می کنند و افرادی که قبل از سن ۴۵ سالگی یائسه شده باشند نیز در معرض ابتلا به پوکی استخوان قرار دارند که این افراد می توانند به امر پیشگیری بپردازند چرا که پوکی استخوان به راحتی قابل پیشگیری است.

وی به مصرف برخی داروها اشاره کرد و گفت: برخی دارو ها از جمله داروهای کورتون،شیمی درمانی، رادیوتراپی، ضد تشنج، تیروئید، مهار کننده هورمون های جنسی و داروهای مهار ایمنی نیز زمینه ساز پوکی استخوان هستند و باید تحت نظر پزشک معالج مصرف شود.

وی گفت: افراد باید در سنین جوانی به فکر ساختن استخوان هایی محکم باشند همچنین تغذیه سالم و سبک زندگی درست نیز برای آقایان و خانمها توصیه می شود.

دکتر میر معینی تصریح کرد: راهکارهای بسیار ساده ای برای امر پیشگیری وجود دارد که باید این نکات رعایت شود تا از بروز پوکی استخوان پیشگیری شود.

وی ادامه داد: مقادیر مشخص و پیشنهادی از سوی پزشک، کلسیم و ویتامین دی مصرف شود، همچنین فعالیت منظم در امر پیشگیری بسیار موثر است.

وی گفت: در معرض دود سیگار یا مصرف الکل نباید قرار گیریم، همچنین با پزشک خود در مورد سلامت استخوان ها مشورت کنیم و در صورتیکه پزشک اندازه گیری تراکم استخوان را تجویز کند، باید انجام دهیم و سهل انگاری نکنیم.

دکتر میر معینی در بخش دیگری از سخنان خود به مصرف قرص های ضد بارداری اشاره کرد و افزود: مصرف قرص های پیشگیری از بارداری که دارای استروژن هستند نقش محافظتی براستخوان ایجاد می کند، اما قرص های پیشگیری از بارداری همانند شمشیر دو لبه است که مصرف مداوم آن برای قلب وعروق تاثیر منفی داشته همچنین افرادی که ریسک ابتلا به کنسر برست و دهانه رحم دارند باید در مصرف این قرص ها احتیاط کنند.
وی افزود: بانوان بالای ۴۰ سال باید ترجیحا از مصرف قرص های ضد بارداری خودداری کنند، همچنین سایر افراد از مصرف طولانی مدت قرص های پیشگیری از بارداری بیش از ۴ سال باید خودداری کنند و از روش‌های دیگری استفاده کنند.

این پزشک خاطرنشان کرد: سن شروع قاعدگی با تراکم استخوان ارتباط دارد، بطوری که اگر قاعدگی در سنین بالاتری اتفاق بیفتدبه نسبت تراکم استخوانی کاهش می یابد و هر چه سن قاعدگی پایین تر باشد، بدن برای مدت طولانی تری در معرض استروژن که یک فاکتور محفاظتی در برابر استئو پروز است، خواهد بود و به این ترتیب تراکم استخوان افزایش می‌یابد.

دکتر میر معینی به بارداری اشاره کرد و ادامه داد: از جمله مواردی که تحت کنترل کیفیت زندگی فرد قرار دارد، در صورتی که تعداد بارداری بیش از دو باشد و فرد در دوران بارداریاز تغذیه خوبی برخوردار نباشد، میزان کلسیم مورد نیاز برای جنین تامین نمی شود و در این شرایط جنین از کلسیم استخوانهای مادری برداشت کرده بنابراین میزان تراکم استخوانی مادر کاهش می‌یابد.

وی تاکید کرد: تغذیه در دوران بارداری بسیار حائز اهمیت بوده و خانمهای باردار باید این موضوع را از آغاز دوره بارداری مد نظر داشته باشند همچنین در دوران شیر دهی میزان تراکم استخوانی مادر کاهش می یابد که البته پس از اتمام این دوران نیز تراکم استخوانی به وضعیت قبل باز میگردد و اگر در این دوران کلسیم کافی در رژیم غذایی مادر موجود نباشد، کلسیم از استخوان‌های مادر برداشت می‌شود.

این پزشک به درمان جایگزینی هورمونی اشاره کرد و افزود: درمان جایگزینی هورمون که شامل استروژن است می توان نقش محافظتی برای استخوان داشته باشد اما اثرات منفی دیگری از جمله سرطان رحم به دنبال دارد که برای درمان جایگزینی هورمونی از ترکیب پروژسترون و استروژن استفاده می‌شود.

وی به یائسگی در خانمها اشاره کرد و گفت: پوکی استخوان در زنان چهار برابر بیشتر از مردان است و هر چه سن یائسگی در سنین پایینتری رخ دهد، خطر ابتلا به پوکی استخوان بیشتر خواهد شد، بنابراین زنان مبتلا به یائسگی زود رس قبل از ۴۵ سالگی و خانمهایی که در سنین پایین تخمدان هایشان با جراحی برداشته شده است بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند بنابراین افرادی که مبتلا به یائسگی زودرس شده اند از درمان جایگزینی هورمونی بهره می‌برند.