با کودکانی که زیاد تلویزیون میبینند چه کنیم؟
بیتردید برنامههای تلویزیون روی ارزشها و درک و برداشت کودکان از جهان و واقعیت اجتماعی تأثیر میگذارد اما با کودکی که بیش از حد تلویزیون میبیند چه باید کرد؟
یک کارشناس ارشد روانشناسی در گفتوگویی اظهار کرد: شاید بزرگسالان بتوانند بین واقعیت و افسانه و خوب و بد تمایز قایل شوند و به تحلیلی درست از آنچه میبینند بپردازند اما کودکان ساده و فاقد قدرت تحلیل و ارزیابی هستند و به تحلیلی درست از آنچه میبینند و میشنوند باور میکنند و آنچه را از تلویزیون به آنها عرضه میشود، میپذیرند.
شهربانو بهروزیان اضافه کرد: احتمالاً با شخصیتهای قوی برنامهها همانندسازی میکنند و در طول زمان دیدگاههای منفی و مثبتشان را میپذیرند. کودکانی که به شدت تکانشی یا تأثیرپذیر هستند نسبت به خشونت و پرخاشگریهایی که در تلویزیون میبینند، آسیبپذیرترند و بچههای دیگر نیز ممکن است به کابوسهای شبانه دچار شوند.
وی تصریح کرد: برای اینکه کودکان به روش سالم از تلویزیون استفاده کند، والدین باید روی انتخاب برنامهها و مقدار زمانی که بچهها صرف تماشای تلویزیون میکنند، نظارت داشته باشند.
این کارشناس ارشد روانشناسی توصیه کرد: تماشای تلویزیون را از همان ابتدا محدود کنید. اگر میخواهید تلویزیون نقشی کمرنگ در زندگی فرزندانتان ایفا کند، وقتی آنها هنوز کوچکاند و پیش از این که مشکلی پیش بیاید، تماشای محدود تلویزیون را الگو کنید و حتی وقتی بزرگتر شدند نیز همین الگو را ادامه دهید.
بهروزیان ادامه داد: از قبل برنامهریزی کنید. بکوشید علاوه بر نظارت بر تماشای تلویزیون کودکتان، میزان تلویزیون تماشا کردن خودتان را نیز کنترل کنید و تنها زمانی تلویزیون را روشن کنید که برنامهی مورد علاقهتان پخش میشود.
وی بیان کرد: از فعالیتهای متنوع دیگری استفاده کنید. به جز موارد خاص از تلویزیون به عنوان وسیلهای که کودکتان را سرگرم و آرام نگه میدارید استفاده نکنید، بلکه در نظر داشته باشید فعالیتهای لذتبخش دیگری نیز وجود دارد که او را شاد و سرگرم نگه میدارد. پس تلویزیون را تنها برای تماشای برنامههای خاص روش کنید.
کارشناس ارشد مرکز مشاوره آرامش معاونت فرهنگی و اجتماعی استان بوشهر تاکید کرد: برنامهی تماشای تلویزیون را برای خانواده کنترل کنید. وقتی بچهها بزرگتر میشوند بیش از آنچه شما فکر میکنید برایشان مناسب است، تلویزیون تماشا کنند؛ بنابراین باید برای تماشای تلویزیون برنامهریزی کنید. ابتدا تصمیم بگیرید که میخواهید به او اجازه دهید در چه ساعت و تا چه مدت تلویزیون تماشا کند. شاید تصمیم بگیرید کودکتان در زمانهای خاص و بدون محدودیت تلویزیون تماشا کند یا برنامههای مورد تایید شما را ببیند یا ساعات، زمان و برنامهها را محدود کنید. برنامهی شما ممکن است خیلی ساده باشد، پس دور برنامههایی که کودک مایل است تماشا کند نیز دایره بکشید به وی اجازه دهید در انتخاب برنامهها نظر دهد، اما در نهایت باید خودتان برنامهی مورد نظر و مناسب را تایید کنید.
بهروزیان افزود: برنامهتان را به اجرا در آوردید. برنامهی تماشای تلویزیون را کنار تلویزیون نصب کنید و به کودک بگویید اگر طبق برنامه عمل نکنند با چه جریمههای روبهرو خواهد شد.
وی گفت: دربارهی قوانین منصف باشید و آنها را روشن و شفاف بیان کنید. هر وقت میخواهید کودکتان به هر دلیل تلویزیون تماشا نکند صریح و شفاف عمل کنید.
این روانشناس اظهار کرد: بکوشید هنگامی که برنامهی تلویزیونی روبه اتمام است، تلویزیون را خاموش نکنید. برای بچهها سخت است که در میانهی تماشای برنامه، تلویزیون خاموش شود.
بهروزیان تصریح کرد: عادات تماشای تلویزیون را در خانه تغییر دهید. اگر کودک پیشتر تماشای تلویزیون عادت کرده و بیش از آنچه شما مدنظر دارید تلویزیون تماشا میکند، پس باید تغییراتی به وجود آورید. فعالیتهای دیگری را جایگزین تماشای تلویزیون کنید. به او بگویید "شاید بخواهی ساعت هشت و نیم برنامهی مورد علاقهات را تماشا کنی. تا آن زمان میخواهی چه کار کنی؟ " میتوانید فعالیتهایی را به او پیشنهاد کنید مثل مطالعه، ورزش یا بازی منچ.