کیست| کیست پستان
نکاتی در مورد کیست پستان | آیا کیست پستان قابل پیشگیری است؟
کیست پستان کیسه‌ای پُر از مایع در درون بافت پستان است که معمولاً سرطانی نبوده و خوش‌خیم است. اما کیست پستان علی‌رغم اینکه بسیار شایع است می‌تواند نگرانی‌هایی ایجاد کند.
این مطلب را بخوانید تا بدانید احتمال اینکه کیست پستان سرطانی شود بسیار کم است. خیلی از برآمدگی‌های پستان(توده‌ها و گره‌ها) می‌توانند ناشی از کیست یا فیبروم باشند که در واقع تغییرات خوش‌خیم (غیر سرطانی) در بافت پستان هستند. این تغییرات در گروهی به نام «تغییرات فیبروکیستیک» قرار می‌گیرند.
هرچند بین کیست پستان و سرطان پستان ارتباطی وجود ندارد؛ اما این احتمال در زنانی که سابقهٔ بارداری ندارند، سیکل قاعدگی نامنظم دارند، یا آن‌هایی که سابقهٔ سرطان پستان را در خانواده دارند بیشتر است. بنابراین توصیه می‌شود خانم‌ها همیشه نسبت به تغییرات احتمالی در سینه‌های خود هشیار باشند و چکاپ‌های دوره‌ای خود را انجام دهند.
با توجه به آناتومی پستان عجیب نیست که لوبول‌های (سلول‌های داخلی مجرای شیری) پستان مسدود شوند و در نتیجه مایع در درون آن‌ها جمع شود و کیست‌هایی به وجود بیاید.
یک کیست پستان مجموعه‌ای از مایع داخل پستان است و در واقع به شکل کیسه‌ای است که معمولاً کوچک می‌باشد؛ تقریباً به‌اندازه یک دانه نخود یا شاید هم کوچک‌تر. داخل کیست پستان معمولاً مایع است اما بعضی از کیست‌ها ممکن است محتوای جامد داشته باشند.
کیست پستان مختص گروه سنی خاصی نیست و در دخترهای جوان و حتی دخترهای ۱۰ تا ۱۲ ساله هم دیده می‌شود. اگر کیست پستان مایع یا شبیه جامد باشد و چیزی که نشان بدهد حاوی خون است دیده نشود در بیشتر موارد یک کیست ساده است. این کیست‌ها نه بدخیم می‌شوند و نه سرطانی. در مواردی این‌چنینی این امکان وجود دارد که مایع را خارج کنند و تا آن زمان باید سعی کنید از عوامل گوناگونی که می‌توانند کیست را تحریک و تشدید کنند بپرهیزید.
فیبروآدنوم
نوع دیگری از کیست پستان فیبروآدنوم است که معمولاً هیچ علامتی ندارد، بدون درد است و هنگام معاینه پستان کشف می‌شود. فیبروآدنوم مانند یک برآمدگی سخت و لغزنده است که هنگام لمس کردن به‌آسانی زیر پوست حرکت می‌کند و خوش‌خیم است.
فیبروآدنوم‌ها به دلیل تکثیر زیادی بافت پستان ایجاد می‌شوند و هرچند احتمال اینکه با کیست‌های معمولی که در بالا گفتیم اشتباه گرفته شوند؛ اما با آن‌ها فرق دارند. فیبروآدنوم در سنین پیش از یائسگی شایع‌تر است. البته در هر سنی فیبروآدنوم مشاهده می‌شود؛ اما اغلب در دوره بلوغ و در خانم‌های جوان دیده می‌شود. به همین دلیل ظاهرشدن آن‌ها را به تغییرات هورمونی در این سنین ربط می‌دهند.
درمان کیست‌های پستان معمولاً به این صورت است که فرد باید وضعیت سینه‌های خود را بررسی و کنترل کند. معمولاً به عمل جراحی نیازی نیست؛ اما اگر بیمار بخواهد این کیست‌ها را نداشته باشد، کیست‌ها با سوزنی مخصوص تخلیه می‌شوند. برای عمل جراحی کیست‌های پیچیده به نمونه‌برداری و عمل جراحی نیاز است.
علت‌های ایجاد کیست پستان
کارشناسان تاکنون نتوانسته‌اند علت دقیق ایجاد کیست‌های پستان را مشخص نمایند؛ اما چند ریسک فاکتور در این مورد معلوم شده است، مانند ژنتیک و تغییرات هورمونی.
باورهای اشتباه درباره کیست پستان
بعضی از باورها درمورد اینکه چرا کیست پستان به وجود می‌آید واقعیت ندارند و بیشتر آن‌ها بر اساس نظریه‌هایی غیرعلمی و تصادفی‌اند که ریشه در عدم آگاهی و ترس از روش‌های درمان سرطان دارند. مثلاً برخی از افراد می‌گویند ماموگرافی می‌تواند به پستان آسیب بزند، یا ضربه به پستان باعث سرطان می‌شود، یا سوزنی که برای تخلیه کیست به کار می‌رود باعث انتشار کیست می‌شود یا نمونه‌برداری موجب سرطان می‌شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
بافت نرمال پستان اغلب برآمدگی‌ها و گره‌هایی دارد؛ اما اگر احساس می‌کنید برآمدگی جدیدی در سینه‌تان ایجاد شده که نمی‌رود، بزرگ‌تر شده یا بعد از یکی دو سیکل قاعدگی همچنان هست فوراً به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر پوست یک یا هر دو سینه‌تان تغییراتی کرده به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص کیست پستان
تشخیص کیست پستان معمولاً شامل معاینهٔ پستان ، تست‌های تصویری مانند سونوگرافی و ماموگرافی، و نمونه‌گیری سوزنی (FNA) یا بیوپسی پستان.
معاینه پستان
پزشک بعد از اینکه علائم و سوابق پزشکی‌تان را پرسید یک معاینه از سینه‌هایتان به عمل می‌آورد و سینه‌ها را از جهت هرگونه برآمدگی و ناهنجاری بررسی می‌نماید. پزشک فقط با معاینه نمی‌تواند متوجه شود یک برآمدگی پستان کیست است یا نه بنابراین به تست دیگری هم نیاز است که معمولاً یا یک تست تصویری است یا نمونه‌گیری سوزنی.
تست‌های تصویری
ماموگرافی: کیست‌های بزرگ و کیست‌های ریز خوشه‌ای معمولاً در ماموگرافی دیده می‌شوند؛ اما میکروکیست‌ها ممکن است در این تست دیده نشوند یا به‌سختی دیده شوند.
سونوگرافی پستان : این تست به پزشک کمک می‌کند معلوم نماید یک برآمدگی پستان پُر از مایع است یا اینکه جامد می‌باشد. وجود مایع معمولاً نشان‌دهندهٔ کیست پستان است؛ اما یک تودهٔ جامد به‌احتمال زیاد یک برآمدگی غیر سرطانی مانند فیبروآدنوم است اما همان‌طور که گفتیم احتمال سرطان پستان هرچند کم اما وجود دارد.
ممکن است پزشک برای ارزیابی بیشتر توده‌ای که به نظر جامد می‌آید، بیوپسی یا نمونه‌برداری را توصیه کند. اگر پزشک بتواند یک برآمدگی در پستان را به‌راحتی در معاینه با دست لمس کند، شاید نیازی به تست تصویری نبوده و نمونه‌گیری با سوزن یا FNA انجام شود تا مایع تخلیه شده و کیست بخوابد.
نمونه‌گیری سوزنی (FNA)
پزشک طی نمونه‌گیری سوزنی، سوزن ریزی وارد برآمدگی پستان کرده و تلاش می‌کند مایع را تخلیه نماید. اغلب، نمونه‌گیری سوزنی با استفاده از سونوگرافی انجام می‌شود تا سوزن دقیقاً در جای مناسب وارد شود. اگر مایع تخلیه شده و کیست بخوابد، پزشک فوراً تشخیص می‌دهد کیست پستان بوده است.
. اگر مایع تخلیه شده خون نداشته باشد و زرد کم‌رنگ باشد و برآمدگی از بین برود پس دیگر نیازی به تست‌های دیگر یا درمان وجود ندارد.
. اگر مایع تخلیه شده خون‌آلود باشد یا برآمدگی نخوابد، پزشک نمونهٔ مایع را به لابراتوار می‌فرستد و بیمار را برای پیگیری‌های بیشتر به جراح یا رادیولوژیست ارجاع می‌دهد.
. اگر مایعی خارج نشود، پزشک تست تصویری تشخیصی مانند ماموگرافی یا سونوگرافی را توصیه می‌کند. نبودن مایع یا از بین نخوابیدن برآمدگی بعد از FNA به این معنی است که برآمدگی پستان یا حداقل بخشی از آن جامد است. نمونه‌ای از این بافت برای بررسی از جهت سرطان گرفته می‌شود.
آیا کیست پستان قابل پیشگیری است؟
یک سبک زندگی سالم به شما کمک می‌کند احساس خوبی داشته باشید. اما معیارهای خاصی برای پیشگیری از کیست پستان وجود ندارد. به همین دلیل بهترین کار این است که همیشه سبک زندگی سالم را حفظ کنید، به طور منظم چکاپ شوید، نسبت به هرگونه تغییری در سینه‌هایتان دقیق باشید و همیشه نگرانی‌هایتان را با پزشک در میان بگذارید.
. پزشکان توصیه می‌کنند دست‌کم ماهی یک‌بار، دقیقاً در روزهای بعد از قاعدگی، خودتان سینه‌هایتان را معاینه کنید.
. بیشتر خانم‌ها همیشه برآمدگی‌هایی روی پستان ها دارند، بنابراین اگر متوجه آن‌ها شدید نترسید.