افزایش سن ازدواج و کاهش شانس باروری!

دکتر علی صادقی‌تبار مدیر مرکز درمان ناباروری ابن سینا در نشستی خبری گفت: بیش از ۲۰ درصد زوجین نابارور هستند و ناباروی در همه دنیا در حال افزایش است و در عین حال سن ازدواج هم در همه کشورها افزایش یافته است. بر اساس مقالات می‌بینیم میانگین سن بچه‌دار شدن زنان حتی در کشورهای خارجی سن ۳۰ سال شده است و این موارد، موضوع ناباروری را تشدید می کند؛ چون با افزایش سن شانس بارداری هم کاهش می‌یابد.

وی با اشاره به موضوع سالمندی جمعیت طی سال‌های آتی، تصریح کرد: دو دهه دیگر معضل کشور نگهداری از سالمندان و کم بودن جمعیت مولد خواهد بود و باید بدانیم‌ نمی‌توان با توصیه و مقاله کسی را به فرزندآوری ترغیب کرد. کشورهای خارجی این معضل را با پذیرش مهاجر رفع می‌کنند تا هم جمعیت بالا رود و هم افراد نخبه را انتخاب می‌کنند و ما در کشور خود این ظرفیت را هم نداریم پس باید درمان ناباروری را جدی بگیریم.

مدیر مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا با تاکید بر لزوم حمایت از زوجین نابارور، افزود: سال گذشته بودجه ۱۲ هزار میلیارد تومان برای جوانی جمعیت در نظر گرفته شد؛ در حالی که سهم درمان ناباروری ۷۰۰ میلیارد تومان بود؛ ولی اگر حمایت‌ها افزایش یابد حداقل قشری که دنبال بچه‌دار شدن هستند به دنبال درمان می‌آیند. فاصله معنی‌داری بین ۳.۵ میلیون زوج نابارور و ۷ میلیون فرد نابارور در کشور با انجام سالانه ۱۳۰ هزار سیکل دوران ناباروری وجود دارد، پس چرا بقیه برای درمان نمی‌آیند؟ علت این است که نه منابع به خوبی اختصاص یافته است و نه اطلاع‌رسانی درست انجام شده است. باید این نقد به گوش مجلس شورای اسلامی برسد که این بودجه درمان ناباروری به آسانی به دست مردم نمی‌رسد.

وی افزود: ذکر این نکته ضروری است که تمام بودجه ۱۲ هزار میلیارد تومان طرح‌جوانی جمعیت هم جذب نشد؛ چون کمیسیون اجتماعی مجلس برای جذب بودجه دعوت شدند ولی طرح‌های بنیادینی ارائه نشد. اگر بخواهیم کار اساسی انجام دهیم باید بدانیم امروزه یکی از چالش‌های اصلی مادران شاغل برای فرزند آوری، نگهداری از کودک است و اگر قصد حمایت داریم باید مهدکودک استاندارد با مربیان خوب و با قیمت ارزان تامین کنیم که بخشی از بودجه جوانی جمعیت هم در این بخش هزینه شود.

صادقی‌تبار در این باره ادامه داد: حداقل هزینه یک مهدکودک خوب اکنون ۷ میلیون تومان است و مادر شاغل بر سر دوراهی است که فرزندش را نگه دارد یا برود سر کار؟ سال ۱۴۰۰ مبلغ ۷۰۰ میلیارد تومان برای درمان ناباروری بودجه اختصاص یافت که ۵۶۰ میلیارد به خزانه برگشت و تنها ۱۴۰ میلیارد تومان برای زوجین نابارور صرف شد؛ چون این بودجه هم دیر تخصیص داده شد و چون به سازمان‌های بیمه‌گر پرداخت کردند آنها هم در این زمینه تجربه زیادی نداشتند و حتی برنامه درمانی درستی هم نوشتند.

صادقی‌تبار تاکید کرد: سه سال است که می‌گوییم ما در مرکز خود آماده هستیم بودجه‌ای را که قرار است به هر سیکل درمان ناباروری اختصاص یابد را به صورت ملموس به بیمار بدهیم در صورتی که اکنون این بودجه را به بیمه‌ها می‌دهند و بیمار پس از طی شدن فرایند درمان می‌تواند پول را بگیرد که البته این سهم هم ناچیز است. می‌توان این طرح را پیاده کرد که هر زوج نابارور با مراجعه به هر مرکز درمان ناباروری با ثبت اطلاعات بتواند اعتبار درمانی را قبل از شروع درمان به موسسه درمانی پرداخت کند. الان به مراکز می‌گویند شما درمان را انجام دهید و بعد بیمه پول را پرداخت کند، اما مراکز می‌دانند که به راحتی به این پول دسترسی پیدا نمی‌کنند. این طرح را به مجلس محترم ارایه دادیم که فقط یکسال آن را پایلوت در مراکز جهاد دانشگاهی اجرا کنند تا نتایج آن را هم مردم و هم دولت ببینند.

وی افزود: مرکز درمان ناباروری ابن سینا با استقرار روش‌های نوین و با آمار افتخار آفرین می‌تواند روشی تولید کند که زوجین بتوانند به راحتی از این قابلیت استفاده کنند. بر اساس آمار وزارت بهداشت ۴۰ درصد سیکل‌های درمان ناباروری کشور را ۱۰ مرکز جهاد دانشگاهی انجام می‌دهند، پس ما اگر پیشنهادی ارائه می‌دهیم، می‌توانیم بر اساس آن عملکرد مفید داشته باشیم.

او تاکید کرد: زوجین نابارور وقتی باردار شوند، بارداری پرخطر را تجربه می‌کنند. در همه دنیا اگر فرزندان بخشی از این افراد به دنیا بیایند به بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان نیاز دارند و ما توانستیم این آمار را تنها به ۱۳.۵ درصد و در سال دیگر به ۱۴.۷ درصد تولدهای از طریق IVF کاهش دهیم و این اتفاق ناشی از همکاری خوب متخصصین این مرکز است.

وی در پاسخ به سوال ایسنا درباره طراحی سامانه مرتبط  با اهدا کنندگان اسپرم و تخمک، توضیح داد: ما یکی از مراکز پیشرو در فرایند استقرار فرایند اهدا در کشور بوده‌ایم. اساسا شکل‌گیری قانون اهدا به دنبال زحمات متخصصین و همکاران پژوهشگاه ابن‌سینا بود که به دنبال نشست‌هایی با متخصصین حقوقی و درمانی دنبال شد و به همین دلیل مرکز ابن سینا کامل‌ترین شکل روش‌های درمان جایگزین ناباروری را اجرا می‌کند.

وی در این باره افزود: مهم‌ترین اصل در فرایند اهدا اصل محرمانگی اهداکننده  و گیرنده است و اگر سامانه‌ای هم بخواهد طراحی شود تضادی با این مهم دارد. قانون مجلس شورای اسلامی، ‌اسناد افراد اهدا کننده و گیرنده تخمک و اسپرم را فوق محرمانه قلمداد کرده است یعنی هر فردی اجازه دسترسی به این اسناد ندارد و اگر قرار است اینگونه باشد چگونه می‌توان سامانه برای آن طراحی کرد؟ این با محرمانگی منافات دارد و موضوعی پیچیده است.

صادقی‌تبار ادامه داد: برای طراحی این سامانه باید قانون تغییر کند که ما اصلا به آن اعتقاد نداریم چون هویت فرزند متولد شده به این محرمانگی وابسته است. بهتر است بپذیریم جدا از فرایند سامانه این روند را دنبال کنیم. ما نشست‌های زیادی در این زمینه برگزار کردیم که از ابعاد مختلف اخلاقی، قضایی، فقهی، حقوقی و… موضوع بررسی شود و رویه‌های موجود از آن استخراج شده است. خدمت اهدا کاری ارزشمند بود که امکان فرزندآوری را در افراد افزایش داد.