شاهدانه| خواص شاهدانه
طرز مصرف شاهدانه برای کاهش وزن
دانه شاهدانه از مغذی‌ترین مواد غذایی و قابل هضم‌ترین دانه‌هاست و دارای ارزش غذایی بالایی است.
شاهدانه خواص و فواید بسیار زیادی داردکه از جمله می‌توان به سلامت قلب و عروق، کمک به درمان دیابت، درمان یبوست، لاغری، سلامت روان اشاره کرد.
شاهدانه منبع بسیار خوبی برای پروتئین بوده و به کاهش کلسترول، تقویت ناخن‌ها، درمان کم خونی و سلامت پوست و مو می‌باشد. برای آشنایی بیشتر با خواص شاهدانه باما همراه باشید.
کاهش خطر بیماری‌های قلبی
مصرف شاهدانه و همچنین روغن شاهدانه سبب متعادل شدن امگا ۳ و امگا ۶ بدن میشود. بیشتر روغن‌های موجود امگا ۶ بیشتری دارند و به همین دلیل مصرف ان‌ها موجب افزایش اسیدهای چرب در بدن میشود و اختلالات قلبی و عروقی را به وجود میاورند. تعادل موجود در شاهدانه و روغن آن باعث سلامت قلب و عروق میشود.
درمان اختلالات پوستی
براساس مطالعات، مصرف روغن شاهدانه در مبتلایان به اگزما می‌تواند میزان اسیدهای چرب ضروری را در خون آن‌ها افزایش بدهد.
همچنین روغن شاهدانه به بهبود خشکی پوست و کاهش خارش پوست کمک می‌کند و موجب کاهش نیاز به استفاده از درمان‌های مشکلات پوستی میشود.
بهبود مشکلات گوارشی
فیبر از اجزای ضروری هر رژیم غذایی است و می‌تواند به عملکرد بهتر دستگاه گوارش کمک کند. شاهدانه منبع خوبی از فیبر محلول و غیرمحلول است که به ترتیب ۸۰ و ۲۰ درصد از فیبر موجود در شاهدانه را تشکیل می‌دهند.
فیبر محلول موجب تشکیل یک جزء ژل‌مانند در روده میشود. این فیبر منبع باارزشی از مواد مغذی برای باکتری‌های مفید دستگاه گوارش است. فیبر جهش‌های ناگهانی قند خون را کاهش می‌دهد و سطح کلسترول را تنظیم می‌کند.
فیبر غیرمحلول موجب افزایش توده مدفوع میشود و به حرکت آسان‌تر آن در دستگاه گوارشی کمک می‌کند؛ همچنین می‌تواند خطر بروز دیابت را کاهش دهد.
بهبود روماتیسم مفصلی
رماتیسم مفصلی یکی از بیماری‌های خودایمنی است. در این بیماری، دستگاه ایمنی به بافت خودی بدن حمله می‌کند و موجب التهاب مفصل میشود.در سال ۲۰۱۴، یک پژوهش در سلول‌های انسانی نشان داد روغن شاهدانه می‌تواند تأثیراتی روی روماتیسم مفصلی داشته باشد.
کاهش وزن
اگر به دنبال راهی برای کاهش وزن خود هستید، شاهدانه را همراه با صبحانه میل کنید. مصرف شاهدانه هنگام صبح و در وعده صبحانه، باعث احساس سیری طولانی طی روز در شما خواهد شد و به این ترتیب دیگر نسبت به خوردن غذاهای شور و شیرین اشتهای کاذب نخواهید داشت.
کمک به درمان بیماری ام اس
تصلب بافت چندگانه یا ام اس، نوعی بیماری‌ای است که به سیستم عصبی مرکزی آسیب وارد می‌کند که باعث بروز ناتوانی‌های جسمانی شده و نشانه‌های نامطلوبی بروز می‌کند. در مطالعاتی که بر روی روش‌های درمانی ام اس صورت گرفته است مشخص شده است در صورتی که شاهدانه را همراه با روغن پامچال، شبانه مورد استفاده قرار گیرد اثرات مثبتی بر روی علائم بالینی بیماران مبتلا به ام اس دارد.
پیشگیری و درمان سرطان
مقادیر بالای اسید چرب امگا ۳ و اسید لینولنیک موجود در شاهدانه باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شده و برای پیشگیری و درمان سرطان مفید می‌باشد. محققان معتقدند که کانابینوئیدهای موجود در برگ‌های شاهدانه می‌تواند رشد سرطان و متاستاز را در بدن کم کند. اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ می‌تواند به طور طبیعی سطح التهاب را در بدن کاهش دهد و برای سرطان ریه بسیار مفید است.
درمان بی خوابی و افسردگی
از آن جایی که شاهدانه سرشار از منیزیم است باعث بروز آرامش در بدن شده و هورمون ملاتونین را در بدن افزایش می‌دهد که همین امر به بی خوابی و درمان آن کمک می‌کند. مقادیر بالای منیزیم موجود در شاهدانه موجب افزایش سروتونین موجود در خون شده که به درمان افسردگی و اسرس هایتان کمک می‌کند.
کاهش استرس و اضطراب
شاهدانه یک دانه بسیار مغذی است که حاودی مقادیر بسیار خوبی از منیزیم، اسید آمینه‌های مورد نیاز بدن و ویتامین‌های گروه B است. همین موارد باعث میشود تا شاهدانه یک سرکوب کننده طبیعی برای استرس باشد. منیزیم برای کاهش استرس و اضطراب از عملکرد انتقال دهنده‌های عصبی در مغز حمایت می‌کند. اسید آمینه‌ها، پروتئین تولید کرده و از این جهت تامین انرژی مورد نیاز بدن را انجام می‌دهند تا بدن قوی بماند. اگر بدن اسید آمینه‌های مورد نیازش را دریافت نکند می‌تواند مقدار زیادی از هورمون استرس را آزاد کند. علاوه بر این، ویتامین‌های گروه B متابولیسم بدن را افزایش داده و هورمون استرس را تنظیم می‌کند. به این ترتیب هم ایستایی مغز و بدن حفظ میشود.
پیداکردن غذایی با خواص شاهدانه دشوار است. افزودن شاهدانه به رژیم غذایی می‌تواند میزان مواد مغذی دریافتی فرد را به‌طور چشمگیری افزایش دهد. این امر می‌تواند برخی کمبودهای رژیم غذایی را جبران کند.
مواد معدنی و ویتامین‌های این دانه مغذی
فیبر : فیبر برای سلامت دستگاه گوارش ضروری است. فیبر با کاهش کلسترول و بهبود قند خون در ارتباط است. یک رژیم غذایی سرشار از فیبر می‌تواند از بروز سرطان روده بزرگ جلوگیری کند. خطر بروز سرطان روده بزرگ در طول زندگی هر فرد ۴ درصد است. این سرطان چهارمین سرطان شایع در کشور آمریکا است. سرطان روده بزرگ در افراد ۶۵ سال به بالا بیشتر بروز می‌کند. افزودن شاهدانه به رژیم غذایی، راهی مناسب برای افزایش فیبر مصرفی است.
ویتامین E : از خواص شاهدانه می‌توان به دارابودن ویتامین E اشاره کرد. ویتامین E خاصیت آنتی‌اکسیدانی دارد. این ویتامین از آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد به سلول‌ها جلوگیری می‌کند. همچنین ویتامین E می‌تواند از بروز سرطان‌هایی مانند سرطان ریه، روده بزرگ، سرطان پروستات و سرطان لوزالمعده جلوگیری کند.
ویتامین A : این ویتامین در عملکرد سیستم ایمنی، بینایی، دستگاه تولیدمثل و ارتباط بین سلول‌ها مؤثر است. ویتامین A در شکل‌گیری و عملکرد قلب، ریه، کلیه و سایر اندام‌ها نقش مهمی دارد.
ویتامین C : بدن انسان قادر به تولید ویتامین C نیست؛ بنابراین دریافت آن از طریق رژیم غذایی نقش ضروری دارد. ویتامین سی علاوه‌بر مبارزه با بیماری‌هایی مانند اسکوروی، می‌تواند در تشکیل کلاژن، خاصیت آنتی‌اکسیدانی و تقویت سیستم ایمنی مؤثر باشد.
بتاکاروتن : بتاکاروتن در بدن می‌تواند به ویتامین A تبدیل شود. بتاکاروتن رنگ‌دانه نارنجی‌ای است که در میوه‌ها و گیاهان یافت میشود. بااینکه مصرف بیش‌ازحد بتاکاروتن می‌تواند موجب نارنجی‌شدن پوست شود، ولی مصرف مناسب آن می‌تواند تباهی لکه زرد (شایع‌ترین علت کوری در افراد مسن) را به تأخیر بیندازد و از بروز سندرم متابولیک جلوگیری کند
ریبوفلاوین (ویتامین B ۲) : وجود ریبوفلاوین همراه با سایر ویتامین‌های گروه B برای تولید گلبول‌های قرمز خون ضروری است. همچنین این ویتامین در درمان میگرن، اختلالات خونی و برخی بیماری‌های چشم مانند آب مروارید و آب سیاه چشم مؤثر است.
تیامین (ویتامین B ۱) : ویتامین B۱ (تیامین) در درمان بیماری‌های گوارشی مانند کولیت زخمی و بهبود عملکرد دستگاه ایمنی مؤثر است.
نیاسین (ویتامین B ۳) : نیاسین در بدن به تولید برخی هورمون‌های مرتبط با عملکرد جنسی و استرس کمک می‌کند. این هورمون‌ها در غدد فوق‌کلیوی و سایر بخش‌های بدن تولید می‌شوند. نیاسین به درمان کلسترول بالا، بیماری‌های قلبی و دیابت کمک می‌کند.
ویتامین B ۱۲ : این ویتامین برای تشکیل گلبول‌های قرمز خون، عملکرد مناسب سیستم عصبی و تولید DNA ضروری است. ویتامین B ۱۲ به بهبود خلق و خو، افزایش انرژی و افزایش تمرکز کمک می‌کند.
ویتامین B ۶ :این ویتامین در شکل کوآنزیم خود با شرکت در بیش از ۱۰۰ واکنش آنزیمی در اعمال مختلفی نقش دارد. ویتامین B ۶ به تولید برخی پیام‌رسان‌های عصبی مؤثر در تنظیم خلق‌وخوی فرد، ساعت بیولوژیک بدن و مبارزه با حالت تهوع حاملگی کمک می‌کند.
روی: روی (زینک) یکی از مواد معدنی است که مقدار نسبتا بالایی در بدن انسان را به خود اختصاص داده است. این ماده بر رشد جنین، رشد کودک و نوجوان تأثیر دارد. روی برای عملکرد مناسب دستگاه ایمنی مهم است. مصرف منظم این ماده معدنی می‌تواند خطر بروز سرماخوردگی را نیز کاهش دهد.
پتاسیم: پتاسیم در بسیاری از سبزیجات برگ‌سبز، میوه‌ها و سبزیجات وجود دارد. پتاسیم به ارتباط بین عصب و عضله کمک می‌کند و در خروج و ورود مواد به سلول‌ها تأثیر می‌گذارد. همچنین پتاسیم می‌تواند به سلامت استخوان، کاهش فشار خون، کاهش خطر بیماری‌های قلبی و سکته مغزی کمک کند.
کلسیم : کلسیم فراوان‌ترین ماده معدنی در بدن انسان است. این ماده را به‌خاطر نقشش در عملکرد استخوان و دندان‌ها و پیشگیری از پوکی استخوان می‌شناسند. همچنین کلسیم در ارتباط بین سلول‌ها و تنظیم وزن نیز مؤثر است.
سلنیم : سلنیم در مقادیر اندک در بسیاری از غذاها وجود دارد. سلنیم خاصیت آنتی‌اکسیدانی بالایی دارد. کمبود سلنیم بسیار نادر است؛ اما بروز برخی بیماری‌ها مانند ایدز و بیماری کرون می‌تواند موجب کاهش سطح این ماده در بدن شود.
فسفر: فسفر تقریبا ۱ درصد از وزن بدن را تشکیل می‌دهد. این ماده در همهٔ سلول‌های بدن وجود دارد، ولی بیش از همه در دندان‌ها و استخوان‌ها وجود دارد. فسفر علاوه‌بر تقویت استخوان‌ها و دندان‌ها می‌تواند به پالایش ضایعات در کلیه و ذخیره و مصرف انرژی در بدن کمک کند.
منگنز: منگنز می‌تواند هم ماده‌ای مغذی در بدن باشد و هم ماده‌ای سمی. مقدار منگنز در بدن باید به‌دقت کنترل شود. مکمل‌های منگنز اغلب برای درمان مبتلایان به پوکی استخوان، کم خونی و سندرم پیش از قاعدگی تجویز میشود. منگنز در سوخت و ساز، تشکیل استخوان و بافت پیوندی و تنظیم قند خون نقش اساسی دارد.
منیزیم: منیزیم اغلب در داروهای ملین و ضداسید وجود دارد. این ماده در بهبود التهاب مرتبط با بیماری‌های قلبی و دیابت مؤثر است. منیزیم در مغزها، غلات و سبزیجات وجود دارد. همچنین این ماده معدنی در درمان سردرد میگرنی و پوکی استخوان نیز مؤثر است.
آهن: کمبود آهن می‌تواند موجب کم‌خونی شود. بدن ما برای جابه‌جایی، ذخیره و استفاده از اکسیژن به آهن نیاز دارد. افرادی که دچار خون‌ریزی‌های شدید می‌شوند، در خطر کمبود آهن قرار دارند.
چگونه شاهدانه مصرف کنیم؟
قبل از هر چیز بهتر است دانه ها را از پوست جدا کنید. درست است که پوست دانه ها حاوی فیبر زیادی است اما برای هضم درست نیاز هست که به مدت طولانی آن ها را بجویید. بنابراین می توانید پوست را جدا کرده و دانه ها را مصرف کنید که زودهضم تر هستند.
توصیه می کنیم این دانه ها را به اسموتی هایتان اضافه کنید. می توانید این میزان را در سالادها ریخته و مصرف کنید. انواع بوداده ی شاهدانه نیز وجود دارد. البته می توانید آن را در خانه بو بدهید. با این روش می توانید نمکی که به آن افزوده می شود را نیز کنترل کنید.
همچنین می توانید از شیر شاهدانه برای تهیه اسموتی ها استفاده کنید. این شیر برای صرف قهوه نیز مناسب است.