«اریس»، زیرسویه جدید کروناویروس دارد از سایر سویه‌ها پیشی می‌گیرد

زیرسویه جدید «اریس» را در رده «سویه‌های مورد علاقه» (VOI) کروناویروس قرار داده است و از کشورها خواسته آن را زیرنظر داشته باشد، اما در عین حال می‌گوید این زیرسویه جدید خطر کمی برای بهداشت عمومی دارد  و هیچ شاهدی در دست نیست که باعث بیماری شدیدتری نسبت به سایر سویه‌های در حال حاضر در گردش کروناویروس شود.

کارشناسان می‌گویند این زیرسویه جدید اندکی توانایی بیشتری در اتصال به سلول‌ها و وارد شدن به آنها دارد و به همین علت است که شیوع آن در حال افزایش است. اما میزان بیماری‌زایی این زیرسویه جدید بیشتر نیست و پاسخ بدن انسان به آن شبیه سایر سویه‌های کروناویروس است.

زیرسویه جدید دیگری که از جهش‌های مداوم ویروس ناشی شده است

کروناویروس جدید عامل بیماری کووید-۱۹ از هنگام ظهورش در بیش از سه سال پیش به طور مرتب در حال جهش یافتن و تغییر شکل بوده است. گونه‌های جدید ژنتیکی ویروس را که به علت این جهش‌ها پدید می‌آیند، واریانت یا سویه ویروس می‌گویند.

EG.5 یک زیرسویه جداشده دیگر از سویه اُمیکرون کروناویروس است که بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت در ابتدا در فوریه ۲۰۲۳ شناسایی شد و موارد آن از به بعد در حال افزایش بوده است.

این سویه در رسانه‌های اجتماعی «اریس» نامیده شده است که نام یک خدایان در اسطوره‌های یونانی است.

به نظر می‌رسد این نام غیر رسمی به نوعی دنبال‌کننده قرارداد سازمان جهانی بهداشت برای استفاده از حرف‌های الفبای یونانی عنوان برچسبی ساده و آسان‌گو برای سویه‌های اصلی کروناویروس است.

نظام نامگذاری سازمان جهانی بهداشت پس از آن به کار رفت که کارشناسان پذیرفتند که نام‌های علمی سویه‌های کروناویروس از لحاظ به یاد سپردن مشکل هستند و ممکن است باعث گزارش‌دهی نادرست شوند. هدف از قرارداد جدید کاربرد حروف الفبای یونانی متوقف کردن روند نامگذاری سویه‌های جدید بر اساس نام نخستین کشور شناسایی‌شده‌ در آنها بود. سازمان جهانی بهداشت هنوز نام «اریس» را به کار نبرده است.

آخرین ارزیابی سازمان جهانی بهداشت سویه EG.5 و زیرسویه‌های با ارتباط بسیار نزدیک به آن از جمله EG.5.1 را شامل می‌شود.

زیرسویه اریس از ۵۱ کشور گزارش شده است

«سازمان ایمنی بهداشتی بریتانیا» (UKUHSA) می‌گوید اکنون زیرسویه EG5.1 حدود یک هفتم موارد کووید یافت‌شده در آزمایش‌های بیمارستانی در این کشور را تشکیل می‌دهد. کارشناسان این سازمان می‌گویند EG.5.1 در ابتدا در ۳۱ ژوئیه ۲۰۲۳ به خاطر ادامه رشد بین‌المللی‌ و حضورش در بریتانیا به عنوان یک سویه جدید نامگذاری شد و تحت نظر قرار گرفت.

موارد عفونت با زیرسویه EG5 در آمریکا در حال افزایش بوده و بر اساس تخمین‌های مراکز «کنترل و پیشگیری بیماری‌های آمریکا» (CDC) اکنون  ممکن است شمار عفونت‌های ناشی از آن اندکی از شمار موارد عفونت با سایر زیرسویه‌های در گردش اُمیکرون بیشتر شده باشد.  اما به گفته سخنگوی این سازمان، هیچ شاهدی وجود ندارد که این زیرسویه جدید آسانتر از دیگر سویه‌ها منتشر شود و انتظار می‌رود درمان‌ها و واکسن‌های موجود همچنان بر آن موثر باشند.

سازمان جهانی بهداشت می‌گوید زیرسویه‌های EG.5 اکنون در ۵۱ کشور از جمله چین، آمریکا، کره جنوبی، ژاپن، کانادا، استرالیا، سنگاپور، بریتانیا، فرانسه، پرتغال و اسپانیا گزارش شده‌اند.

زیرسویه جدید نه واگیرتر است و نه بیماری‌زاتر

کارشناسان می‌گویند هیچ شاهدی وجود ندارد که این زیرسویه جدید علائم جدیدی را ایجاد کند و علائم عفونت با این زیرسویه جدید همچنان تب، سرفه‌های مکرر، تغییر حس بویایی یا چشایی، خستگی، آبریزش بینی و گلودرد است. علائم عفونت با زیروسویه «اریس» ممکن است از یک ناخوشی خفیف تا بیماری جدی متفاوت باشد. گزارش شده است که این زیرسویه جدید ممکن است بیشتر باعث علائمی مانند آبریزش بینی، عطسه و سرفه خشک شود، اما با توجه انجام نشدن آزمایش‌های ویروسی گسترده تمایز دادن عفونت این زیرسویه جدید از سرماخوردگی یا آنفلوانزا ممکن است مشکل باشد.

خطر بیماری وخیم با این زیرسویه جدید کرونا مانند سویه‌های دیگر آن در افراد سالمند و دارای بیماری زمینه‌ای جدی بیشتر است و واکسیناسیون همچنان بهترین روش پیشگیری در مقابل آن است.

گزارش‌ها از آمریکا نشان می‌دهند که این زیرسویه جدید هنوز باعث افزایش شمار موارد بستری در بخش مراقبت‌های ویژه یا مرگ نشده است، اما ممکن است اندکی شمار موارد بستری‌های سالمندان را افزوده باشد.

سازمان جهانی بهداشت می‌گوید همچنان به ارزیابی اثر این سویه‌ها بر کارکرد واکسن‌ها ادامه می‌دهد و در صورت تصمیم‌گیری درباره تغییر ترکیب واکسن‌ها آن را به اطلاع عموم خواهد رساند.

روش‌های معمول پیشگیری مانند شستن دست‌ها و حفظ فاصله فیزیکی با دیگران در صورت امکان در صورت داشتن علائم عفونت تنفسی نیز توصیه شده است.