اگر صبحانه را حذف کنیم چه اتفاقی می‌افتد؟
ثابت شده که نخوردن صبحانه با چاقی، اختلال در متابولیسم گلوکز، بیماری‌های قلبی عروقی، اختلال در عملکرد شناختی و حتی سرطان ارتباط دارد.
نتایج یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که حذف صبحانه به صورت روتین می‌تواند باعث شروع و پیشرفت سرطان‌های دستگاه گوارش شود که هم پرهزینه هستند و هم مرگبار.
نتایج منتشر شده از یک مطالعه کوهورت آینده‌نگر در سایت SpringerLink با بررسی بیش از ۶۰ هزار نفر در یک جمعیت چینی و در بازه زمانی ۶ ساله نشان می‌دهد که نخوردن صبحانه به طور معمول با خطر بیشتر سرطان‌های دستگاه گوارش از جمله سرطان مری، معده، روده، کبد، کیسه صفرا و سرطان مجرای صفراوی و کبدی مرتبط است. این مطالعه طولی همچنان در حال انجام و هدف آن کشف عوامل خطر برای بیماری‌های مزمن از جمله سرطان است.
سرطان‌های دستگاه گوارش پرهزینه و کشنده هستند و بر اساس آمار جهانی سرطان در سال ۲۰۲۰، از ۵ نوع سرطانی که منجر به مرگ می‌شود، سه نوع آن سرطان‌های دستگاه گوارش از جمله روده بزرگ (۹.۴%)، کبد (۸.۳%) و معده (۷.۷%) بودند. در کشور چین هم سرطان معده دومین عامل مرگ و میر ناشی از سرطان است و پس از آن سرطان‌های کبد، مری و روده قرار دارد.
سلول‌های دستگاه گوارش به عنوان یکی از تکثیرپذیرترین بافت‌های بدن، عمر کوتاهی دارند. آسیب‌های فیزیکی، بیولوژیکی و شیمیایی به طور مداوم بر سیستم گوارشی تأثیر می‌گذارد و احتمال تغییرات انکوژنیک را افزایش می‌دهد. حتی اگر عوامل خطر برای بدخیمی‌های دستگاه گوارش بسته به مکان متفاوت باشد، هنوز هم عوامل خطر مشترک خاصی مانند نوشیدن الکل، سیگار، چاقی، عوامل عفونی، و التهاب مزمن وجود دارد. این در حالی است که بررسی عوامل خطر رایج برای سرطان‌های دستگاه گوارش و انجام غربالگری‌های جمعیتی پرخطر هم می‌تواند به پیشگیری از سرطان‌های دستگاه گوارش کمک کند.
در این میان صبحانه به عنوان ضروری‌ترین وعده غذایی در روز مطرح است و مواد مغذی را برای بدن پس یک بازه زمانی طولانی ناشتا فراهم می‌کند. شواهد قابل توجهی هم از فواید صبحانه بر سلامتی به جای نتایج تغذیه‌ای وجود دارد و در سال‌های اخیر هم ثابت شده که نخوردن صبحانه با چاقی، اختلال در متابولیسم گلوکز، بیماری‌های قلبی عروقی، اختلال در عملکرد شناختی و حتی سرطان ارتباط دارد. این در حالی است که به دلیل ارتباط نزدیک بین التهاب و سرطان دستگاه گوارش، حذف صبحانه به صورت روتین در مقایسه با کسانی که مصرف مرتب صبحانه دارند، می‌تواند منجر به شروع و پیشرفت تومورهای بدخیم در سیستم دستگاه گوارش شود.
در بخشی از نتایج این مطالعه آمده است؛ ما برای اولین بار متوجه شدیم شرکت‌کنندگانی که یک تا ۲ صبحانه در هفته می‌خوردند یا صبحانه نمی‌خوردند، نسبت به کسانی که هر روز صبحانه می‌خورند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان‌های دستگاه گوارش، از جمله سرطان مری، معده، روده، کبد، کیسه صفرا و سرطان مجرای صفراوی خارج کبدی بودند. همچنین شرکت‌کنندگانی که صبحانه را حذف کردند، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان معده قرار داشتند و حذف صبحانه با افزایش خطر مرگ و میر ناشی از سرطان مرتبط بوده است.
محققان این پژوهش همچنین تاکید کرده‌اند این مطالعه باید گامی برای تحقیقات بیشتر در مورد مصرف صبحانه و خطر ابتلا به سرطان دستگاه گوارش باشد. تحقیقات آینده باید مکانیسم‌های بالقوه حذف صبحانه برای سرطان‌زایی را بهتر روشن کند و مهمتر از همه، تلاش‌های پیشگیری خاص می‌تواند بر روی جمعیتی متمرکز شود که عادت به حذف صبحانه دارند.
سال گذشته هم نتایج یک متاآنالیز انجام شده از سوی محققان ایرانی نشان داد بین نخوردن صبحانه و شانس ابتلا به افسردگی، استرس و پریشانی روان‌شناختی در تمام گروه‌های سنی و اضطراب در نوجوانی ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد. این مقاله بر تأثیر صبحانه بر سلامت روان تأکید داشت. پیش از این هم چندین مطالعه آینده‌نگر نشان دادند که بین مصرف صبحانه و کاهش خطر چاقی و تناسب وزن ارتباط وجود دارد.