علت وعلایم سنگینی معده چیست؟

 در بیشتر اوقات این احساس یک حالت طبیعی و ناشی از مصرف بیش از حد غذا است. اما اگر برای یک مدت طولانی پس از خوردن غذا شاهد سنگینی معده بودید، بهتر است درباره علت اصلی این سنگینی اطلاعات بیشتری به دست بیاورید.

 برخی اوقات پس از مصرف یک وعده کامل غذایی احساس سنگینی سیری و زیادی می‌کنیم. مردم به این حالت سنگینی معده می‌گویند. در بیشتر اوقات این احساس یک حالت طبیعی و ناشی از مصرف بیش از حد غذا است. اما اگر برای یک مدت طولانی پس از خوردن غذا شاهد سنگینی معده بودید، بهتر است درباره علت اصلی این سنگینی اطلاعات بیشتری به دست بیاورید.

علایم سنگین شدن معده

علائم این وضعیت زا شخصی به شخص دیگر متفاوت است. برهی از علل اصلی عبارتند از:

    رفلاکس اسید

    بوی بد دهان

    احساس باد شدن شکم

    آروغ زدن

    نفخ شکم

    سوزش سر دل

    حالت تهوع

    کاهش انرژی

    بی‌حالی

    دل درد یا درد معده

اگر برای مدت بیش از چند روز در معرض هرکدام از علایم ذکر شده قرار گرفتید، بهتر است برای پیشگیری از بروز هر گونه مشکل احتمالی با پزشک مشورت کنید. پزشک می‌تواند علت دقیق علایم ذکر شده را تشخیص داده و شما را از نگرانی در بیاورد.

چنانچه علایم ظاهر شده فراتر از موارد بالا بود در اسرع وقت به بخش اورژانس یا یک مرکز درمانی مراجعه کنید:

    بروز مشکل تنفسی

    مشکل در بلعیدن

    درد هنگام بلعیدن

    استفراغ حاوی خون

    بالا آوردن خون

    وجود خون در مدفوع

    بروز تب شدید

    احساس درد قفسه سینه

علل احتمالی سنگینی معده یا سنگین بودن معده چیست؟

در بیشتر موارد علت سنگینی معده به سبک زندگی شما و نوع رژیمی غذایی که مصرف می‌کنید دارد. برای مثال وجود برخی عادات نامناسب می‌تواند باعث سنگین شدن معده شود. برخی از عادات و شیوه‌های زندگی زیر می‌توانند موجب سنگینی معده شوند:

    خوردن بیش از حد طبیعی و مورد نیاز بدن (پرخوری)

    عجله در خوردن غذا

    نجویدن غذا

    خوردن غذاهای پرچرب

    اضافه کردن انواع ادویه و چاشنی به مواد غذایی

    خوردن غذاهایی که دیر هضم هستند یا معده شما به سختی می تواند آن ها را هضم کند.

برخی اوقات سنگینی معده می‌تواند نشانه و علامت وجود یک بیماری یا اختلال اساسی در بدن شما باشد. برای مثال معده سنگین ممکن است علامت یکی بیماری‌های زیر باشد:

    حساسیت غذایی (حساسیت به برخی مواد غذایی و خوراکی ها)

    سوء هاضمه

    گاستریت

    فتق هیاتال

    پانکراتیت

    بیماری ریفلاکس معده (GERD)

    ازوفاژیت

    زخم معده

    سندروم روده تحریک پذیر

    التهاب و ورم معده با هلیکوباکتر

درمان سنگینی معده به چه صورت است؟ آیا اساسا نیازی به درمان این وضعیت وجود دارد؟

گزینه های درمان برای این حالت گوارشی مربوط به معده، بستگی به علت اصلی ایجاد آن دارد. ابتدا باید علت را شناسایی کرد سپس به درمان آن پرداخت. اما معمولا در چند گام می‌توان این وضعیت را بهبود بخشید.

در گام اول پزشک احتمالا شما را بررسی کرده و به شما توصیه می‌کند که در سبک زندگی و علی‌الخصوص در رژیم غذایی خود تجدید نظر کنید. او رفتارهای اشتباه شما درباره غذا خوردن را جویا خواهد شد. و سپس از شما می‌خواهد که اقداماتی مثل موارد زیر انجام دهید:

    اجتناب از مصرف یا محدود کردن غذاهای چرب

    کاهش ادویه و چاشنی در غذاها

    عادت کردن به جویدن بیشتر غذا

    اجتناب از خوردن غذاها، میوه‌ها و سبزیجاتی که باعث تحریک معده شما می‌شود

    اجتناب از خوردن غذاهای نپخته

    اجتناب از مصرف میوه های نرسیده و کال

    افزایش تعداد وعده های غذایی

    افزایش تحرک

    اجتناب از دراز کشیدن پس از صرف غذا

    کاهش مصرف الکل

    اجتناب از مصرف بیش از اندازه مواد کافئین دار

    ترک سیگار

    مدیریت استرس و اضطراب

    خواب کافی

    و…

اگر با انجام توصیه های پزشک همچنان با مشکل سنگینی معده مواجه هستید در گام دوم پزشک داروهای زیر را برای شما تجویز خواهد کرد:

    آنتی اسیدها: Tums، Rolaids، Mylanta

    داروهای سوسپانسیون های خوراکی: Pepto-Bismol، Carafate

    داروهای ضد گاز و ضد نفخ: Phazyme، Gas-X، Beano

    مسدود کننده های گیرنده H2: سایمتیدین، فاموتییدین، نیزاتییدین یا رانیتیدین

    مهار کننده‌های پمپ پروتون: لانزوپرازول، امپرازول، پنتوپرازول

البته بسته به علت سنگینی معده و تشخیص پزشک ممکن است درمان های قوی تری نیز لحاظ شود. اگر وضعیت معده شما نشان دهنده یک بیماری جدی باشد داروهای قوی‌تری برای شما تجویز می‌شود.

به عنوان مثال، برای ریفلاکس معده به مری GERD، پزشک ممکن است از مسدود کننده‌های گیرنده H2 یا مهار کننده‌های پمپ پروتون استفاده کند. پزشک ممکن است داروهایی نظیر باکوفن را تجویز کند تا با تقویت اسفنکتر انتهای مری مانع از بازگشت اسید شود. پزشک حتی ممکن است انجام عمل جراحی فوندوپلیکیشن یا fundoplication را ه شما توصیه کند.

درمان طبیعی برای معده سنگین

به جای مصرف داروهای شیمیایی همراه با عوارض، می توانید برخی از مواد طبیعی را برای کاهش علایم سنگینی معده مصرف کنید. برخی از درمان های خانگی و طبیعی که برای کاهش سنگینی معده می‌توان از آن ها استفاده کرد عبارتند از:

   سرکه سیب

    جوش شیرین

    چای، عصاره و عرق بابونه

    زنجبیل

    نعناع تند

البته قبل از انجام هر روش خود درمانی یا درمان خانگی حتما با پزشک خود صحبت کنید. آنها می‌توانند اطمینان حاصل کنند که داروهایی خانگی شما با سایر شرایط پزشکی و داروهای شیمیایی تداخلی ندارند و بدون ضرر می توانید آن ها را مصرف کنید.

نکات پایانی

در بیشتر موارد احساس سنگینی معده یا داشتن یک معده سنگین نتیجه سبک اشتباه زندگی ما و یا داشتن رژیم غذایی نامناسب باشد. پس برای پیشگیری از بروز چنین وضعیتی سعی کنید که عادات مناسب و مفیدی برای غذا خوردن شکل دهید. اگر سنگین بودن معده شما همچنان ادامه دارد، با پزشک خود تماس بگیرید تا برنامه تشخیص و درمانی مناسبی برای شما در نظر بگیرد.