زنان مبتلا به لوپوس می توانند باردار شوند؟

درصد بالایی از افرادی که لوپوس دارند خانم هستند. لوپوس معمولاً طی سنین بارداری یک زن بروز می‌کند و به همین دلیل خیلی وقت‌ها زمانی تشخیص داده می‌شود که یک خانم باردار است.

خیلی سال‌ها پیش، به افرادی که لوپوس داشتند گفته می‌شد نباید باردار شوند؛ اما امروزه چنین توصیه‌ای نمی‌شود. اکثر خانم‌هایی که لوپوس دارند می‌توانند باردار شوند و کودکانی سالم به دنیا بیاورند.

اما هر چند امکان یک بارداری سالم با لوپوس وجود دارد؛ اما همچنان خطراتی نیز مطرح است که خوب است با آنها آشنا باشید.

بارداری با لوپوس باعث افزایش ریسک برخی از عوارض می‌شود، مثلاً فشارخون بارداری، پره اکلامپسی، لخته‌شدن خون، مشکلات کلیوی و زایمان زودرس. هر چند این احتمال‌ها نباید شما را بترسانند و نگران کنند؛ چون لزوماً برای همه اتفاق نمی‌افتند؛ اما به این معنی‌اند که لازم است قبل و حین بارداری تحت مراقبت‌های پزشکی خاصی باشید.

برای بارداری از قبل برنامه‌ریزی کنید

البته همه بارداری‌ها از پیش برنامه‌ریزی‌شده نیستند؛ اما متخصصین می‌گویند بسیار بهتر است که اگر لوپوس دارید زمانی باردار شوید که علائمتان به‌خوبی کنترل شده‌اند و حداقل ۶ ماه از خاموش بودن بیماری‌تان می‌گذرد.

مهم‌ترین مسئله برای افرادی که لوپوس دارند این است که طی زمانی باردار شوند که این بیماری غیرفعال یا به‌خوبی تحت کنترل است.

زیرا شروع بارداری با لوپوسی که تقریباً غیرفعال است بهترین راهی است که خیالتان را بابت یک بارداری سالم راحت می‌کند. تحت کنترل بودن یک بیماری برای سلامت مادر و جنین بهتر است.

اگر قصد دارید طی دو سه ماه آینده یا حتی دیرتر باردار شوید حتماً در مورد آن با روماتولوژیستتان مشورت کنید. شما می‌توانید با کمک پزشکتان علائم لوپوس را کنترل کرده و مشخص کنید آیا نیازی به تغییر داروها وجود دارد یا خیر.

تیم مراقبتی قوی‌تری داشته باشید

هر خانمی که باردار می‌شود معمولاً طی بارداری خود تحت‌نظر یک تیم مراقبتی است که شامل متخصص زنان یا ماما و پزشک خانواده می‌شود؛ اما اگر شما لوپوس دارید پس تیم مراقبتی شما کمی متفاوت است.

شما قبل و طی بارداری خود باید همکاری با روماتولوژیست خود را ادامه دهید و با مشورت متخصص زنان و روماتولوژیست یک تیم مراقبتی قوی داشته باشید.

در مورد بیشتر خانم‌های بارداری که لوپوس دارند خوب است تحت‌نظر متخصصی نیز باشید که در زمینه بارداری‌های پُرخطر تبحر دارد و به او پریناتولوژیست می‌گویند. شاید طی بارداری‌تان طبق توصیه پزشک زنان یا روماتولوژیست تان لازم باشد تحت‌نظر متخصصین دیگری هم باشید.

شاید به نظرتان برسد دوروبرتان پُر از پزشک شده و مرتباً در حال مراجعه به پزشکان هستید؛ اما واقعیت این است که شما به این تیم پزشکی و مراقبتی نیاز دارید تا ریسک هرگونه خطر و عارضه‌ای مثل پره اکلامپسی یا زایمان زودتر از موعد به حداقل برسد.

به طور مرتب با تیم مراقبتی خود ملاقات کنید

هر خانم بارداری باید مراجعات منظم به پزشک داشته باشد، خصوصاً خانم‌هایی که لوپوس دارند. یکی از دلایلش این است که شما به غربالگری‌ها و آزمایش‌های بیشتری نیاز دارید، خصوصاً اگر آزمایش خون شما آنتی‌بادی‌های خاصی را در ارتباط با بیماری خودایمنی که دارید نشان بدهد.

مثلاً اگر در خون شما آنتی‌بادی‌های anti-Ro و anti-La وجود داشته باشد احتمالاً نیاز به بررسی و کنترل بیشتر قلب جنین در حال رشدتان دارید. ضمناً این آنتی‌بادی‌ها می‌توانند باعث علائم لوپوس در نوزاد شوند.

مراجعات مکرر به تیم مراقبتی این امکان را به آنها می‌دهد که وضعیت شما را از جهت شعله‌ورشدن احتمالی علائم بیماری‌تان بررسی کنند و فشارخون شما را از جهت پره اکلامپسی چک نمایند. پره اکلامپسی یک عارضه جدی است که خانم‌هایی که لوپوس دارند بیشتر در معرض آن هستند و گاهی می‌تواند بسیار شبیه لوپوس به نظر برسد.

هم لوپوس و هم پره اکلامپسی می‌توانند با فشارخون بالا، تورم و افزایش وزن ناگهانی خود را نشان دهند. اما بعضی از افرادی که پره اکلامپسی دارند هیچ علامتی ندارند و همین اهمیت مراجعات منظم به پزشک را بیشتر می‌کند.

ویتامین‌های بارداری مصرف کنید

هر خانمی که باردار می‌شود باید ویتامین‌های مخصوص بارداری مصرف کند. این ویتامین‌ها تضمین می‌کنند که جنین تمام ویتامین‌ها و املاح موردنیاز را دریافت می‌کند، مثل فولیک‌اسید، آهن، کلسیم، ویتامین C و D، کولین و اسیدهای چرب امگا ۳.

خانم‌های بارداری که لوپوس دارند نیاز به ویتامین یا مکمل خاصی ندارند مگر اینکه پزشک توصیه کند.

بنابراین فقط به توصیه تیم مراقبتی خود گوش دهید. لازم است بدانید فولیک‌اسید که نوعی ویتامین B است برای بارداری ضروری است، خصوصاً طی سه‌ماهه اول بارداری، چون جلوی نقص‌های مادرزادی را می‌گیرد.

داروهایی را که مصرف می‌کنید با تیم مراقبتی خود مرور کنید

علاوه بر اینکه باید علائم لوپوس شما پیش از اینکه باردار شوید کنترل شوند، داروهایی که مصرف می‌کنید نیز باید برای بارداری شما بی‌ضرر باشند.

برخی از داروهای لوپوس تراتوژنیک هستند، یعنی می‌توانند بر جنین درحال‌رشد اثر بگذارند. اگر در حال مصرف دارویی هستید که در دوره بارداری منع مصرف دارد (مثلاً متوترکسات) پزشکتان تصمیم می‌گیرد تجویز آن را متوقف کرده و داروی دیگری را جایگزین کند، مثلاً هیدروکسی کلروکین.

بعضی از داروهای لوپوس قابل‌مصرف در بارداری نیستند و باید عوض شوند. حتی شاید لازم باشد چند ماه از قطع مصرف دارو و مصرف داروی جایگزین بگذرد تا مطمئن شوید که بیماری‌تان تحت کنترل است سپس اجازه باردارشدن به شما داده شود.

داروهای لوپوس می‌توانند تا چند ماه در بدن شما بمانند؛ بنابراین مهم است که هر چه زودتر تعویض دارو صورت بگیرد.

شاید پزشک شما توصیه کند آسپرین با دوز پایین مصرف کنید تا از پره اکلامپسی پیشگیری شود. به‌هرحال فقط طبق توصیه پزشک و تیم مراقبتی خود عمل کنید.

بلد باشید اگر علائم لوپوس شعله‌ور شدند چه باید بکنید

اگر لوپوس دارید پس با عبارت «شعله‌ورشدن علائم» آشنایید. حتی اگر لوپوس شما کاملاً کنترل شده باشد و بیماری‌تان در دوره خاموشی به سر ببرد باز هم این احتمال وجود دارد که طی بارداری علائم شعله‌ور شوند.

بعضی از پزشکان تخمین می‌زنند احتمال این اتفاق ۴۰ تا ۶۵ درصد وجود دارد. شعله‌ورشدن علائم لوپوس معمولاً طی سه ماه اول یا دوم بارداری اتفاق می‌افتد.

شعله‌ورشدن علائم و لوپوس فعال هم برای مادر و هم برای جنین یک خطر محسوب می‌شود. البته گاهی تشخیص علائم لوپوس از علائم معمول بارداری کار سختی است. خانمی که لوپوس ندارد عجیب نیست که مثلاً دچار کمردرد و درد مفاصل یا سندرم تونل کارپال شود و همه اینها می‌توانند علائم شعله‌ورشدن لوپوس هم باشند.

به هر صورت اگر لوپوس دارید باید حواستان به علائمی مثل خستگی‌های ناگهانی، درد و راش پوستی، تب، شکم‌درد، سرگیجه یا سردرد شدید باشد.

این را هم مدنظر داشته باشید که پیش از بارداری، علائم لوپوس شما معمولاً به چه صورتی ظاهر می‌شدند.

معمولاً بیماران شعله‌ورشدن لوپوس را همانجوری تجربه می‌کنند که قبل از بارداری تجربه می‌کردند. اگر خانمی قبلاً ویژگی‌های آرتریت و درد مفاصل را داشته و شعله‌ورشدن لوپوس را به این شیوه تجربه می‌کرده است پس به‌احتمال زیاد همین سیستم‌ها اکنون نیز درگیر خواهند شد.

خوشبختانه شعله‌ورشدن لوپوس در بارداری در بیشتر موارد، خفیف است. اما خودتان وضعیت را بررسی نکنید و اجازه دهید روماتولوژیست شما زودتر در جریان وضعیتی که دارید قرار بگیرد. زیرا بعضی از موارد شعله‌ورشدن لوپوس بدون علامت هستند و فقط با تست و آزمایش شناسایی می‌شوند.

اگر پزشک و تیم مراقبتی شما تشخیص بدهند لوپوستان شعله‌ور شده داروهایی برای کنترل التهاب تجویز می‌کنند که برای بارداری خطری ندارند.

از قبل برای زایمان و مراقبت‌های بعد از زایمان برنامه‌ریزی کنید

زایمان و مراقبت‌های بعد از زایمان کسی که لوپوس دارد فرق چندانی با کسی که لوپوس ندارد نمی‌کند.

برخی از خانم‌هایی که لوپوس دارند و دوز بالایی از استروئید مصرف می‌کنند نزدیک به زمان زایمان نیاز به دوز بیشتری از این دارو دارند، خصوصاً اگر تحت عمل سزارین قرار بگیرند. البته چنین چیزی به‌ندرت پیش می‌آید.

مثل همه تازه مادرها شما هم طی چند هفته اول تولد نوزاد به مراقبت و حمایت نیاز دارید. بعضی از خانم‌هایی که لوپوس دارند فوراً بعد از زایمان دچار شعله‌ورشدن این بیماری می‌شوند و لازم است حتماً و زودتر پزشکتان را در جریان قرار دهید.

به‌احتمال بسیار زیاد شما می‌توانید نوزادتان را با شیر خودتان تغذیه کنید. بیشتر داروهایی که برای درمان لوپوس به کار می‌روند منعی برای شیردهی ندارند. اما حتماً در این مورد با پزشکتان مشورت کنید تا خیالتان راحت شود.

برای بارداری‌های بعدی با روماتولوژیستتان مشورت کنید

اگر فکر می‌کنید باز هم قصد باردارشدن دارید در مورد فاصله بارداری‌ها و اینکه چه زمانی باید دوباره داروها را عوض کنید با روماتولوژیست خود گفتگو کنید.

اگر خانمی که لوپوس دارد طی بارداری اول خود با مشکلی برخورد نکند و بیماری شعله‌ور نشده باشد و قصد بارداری مجدد برای یک سال بعد داشته باشد به‌احتمال زیاد باید همان داروها را مصرف کند. اما اگر حتی کوچک‌ترین علامتی از لوپوس ظاهر شود احتمالاً پزشک توصیه می‌کند مصرف داروهای پیش از بارداری را شروع کند و تا مدتی ادامه دهد.

این یک وضعیت کاملاً فردی است و بستگی به موقعیت خاص هر بیماری دارد. در انتها اینکه اگر لوپوس دارید امکان باردارشدن هم دارید و فقط لازم است کاملاً تحت مراقبت‌ها و بررسی‌های پزشکی باشید.