بیماری های قلبی چه تاثیری روی چشم دارد؟

قلب شما پمپ سیستم قلبی عروقی است که شامل شریان ها، وریدها و رگ های خونی ریز می شود که خون، اکسیژن و مواد مغذی را به بدن شما می رسانند. شرایطی که به رگ های خونی آسیب می رساند، مانند فشار خون بالا، کلسترول بالا و دیابت، به کل بدن از جمله چشم ها آسیب می رساند.

کلیه ها، کبد و سایر اندام های حیاتی برای حفظ سلامتی نیز تحت تأثیر عوامل خطر مانند دیابت، فشار خون بالا و کلسترول بالا قرار می گیرند. بنابراین، آسیب در سیستم قلبی عروقی ما می‌تواند منجر به مجموعه‌ای از بیماری‌ها از بیماری قلبی تا بیماری چشم شود.

یک چارچوب مفید برای درک روشی که بیماری قلبی بر سلامت چشم تأثیر می‌گذارد، این است که چگونه برخی از عوامل خطر به رگ‌های خونی آسیب می‌رسانند که منجر به رتینوپاتی دیابتی، دژنراسیون ماکولا وابسته به سن (AMD) و گلوکوم می‌شود.

عوامل خطری که باعث بیماری قلبی و بیماری چشم می شوند

1. دیابت مرتبط با بیماری قلبی

دیابت خطر ابتلا به بیماری های قلبی و همچنین بیماری های چشمی را افزایش می دهد. به گفته CDC، دیابت و بیماری قلبی اغلب دست به دست هم می دهند. دیابت همچنین علت شماره 1 نابینایی در بزرگسالان 20 تا 74 ساله است.

دیابت به عروق خونی آسیب می رساند که قلب را با مواد مغذی و اکسیژن تامین می کند؛ همچنین به اعصاب کنترل کننده قلب آسیب می رساند.

آسیب به سیستم قلبی عروقی ناشی از دیابت می تواند در ایجاد بیماری های چشمی نقش داشته باشد. در چشم، قند خون بالا به دلیل دیابت باعث تورم و نشت رگ های خونی و منجر به افزایش خطر ابتلا به رتینوپاتی دیابتی می شود.

در اوایل بیماری، معمولاً هیچ علامتی وجود ندارد (به همین دلیل است که انجام معاینات جامع سالانه چشم بسیار مهم است). نوسان و تاری دید، مشاهده شناور و درد چشم می تواند در مراحل بعدی بیماری رخ دهد. رتینوپاتی دیابتی می تواند منجر به از دست دادن بینایی برگشت ناپذیر شود.

2. فشار خون بالا

فشار خون بالا به پوشش داخلی رگ ها آسیب می رساند. این شریان‌های آسیب‌دیده با جمع‌آوری چربی‌های غذایی که در جریان خون در گردش هستند، نشت می‌کنند و خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهند؛ در نتیجه، جریان خون محدود و متلاطم می شود که منجر به افزایش خطر بیماری چشمی و بیماری قلبی می شود.

این شریان های ضعیف گاهی اوقات می توانند در برخی مناطق برآمده شوند (این برآمدگی به عنوان آنوریسم شناخته می شود) اگر برآمدگی پاره شود، می‌تواند باعث خونریزی تهدید کننده زندگی در قلب یا خونریزی تهدید کننده بینایی در چشم شود.

فشار خون بالا همچنین بر اندام‌هایی از بدن که با فشار بسیار بالا، جریان خون را دریافت می‌کنند، استرس وارد می‌کند. با گذشت زمان، این استرس اضافی می تواند منجر به آسیب مستقیم به کلیه ها و سایر اندام ها شود.

3. کلسترول بالا

کلسترول کم چگالی تمایل دارد در دیواره رگ ها جمع شود. با افزایش سن، داخل این شریان ها با وجود "پلاک" کلسترول باریک می شود. این بیماری به عنوان تصلب شرایین شناخته می شود و منجر به آسیب به قلب و چشم می شود.

در قلب، سطوح بالای کلسترول با چگالی کم می تواند خطر حمله قلبی را با کاهش یا مسدود کردن جریان خون افزایش دهد.

در چشم، کلسترول می تواند باعث انسداد رگ های خونی شود که مواد مغذی شبکیه را تامین می کنند. این انسداد سلول‌ها را از اکسیژن و گلوکز محروم می‌کند و در نتیجه باعث آسیب به شبکیه می‌شود.

4. سیگار کشیدن

سیگار به تمام سیستم های بدن آسیب می رساند، ساختار رگ های خونی را فرسایش می دهد و هنگامی که با سایر عوامل خطر ترکیب می شود، خطر بیماری قلبی و همچنین بیماری های چشمی را افزایش می دهد.

سیگار خطر ابتلا به آب مروارید، AMD، رتینوپاتی دیابتی، یووئیت ، آسیب عصب بینایی، بیماری گریوز و خشکی چشم را افزایش می دهد.

5. چاقی

چاقی با عوامل خطر متعددی مرتبط است که منجر به بیماری قلبی و بیماری های چشمی می شود:

افزایش خطر ابتلا به دیابت

چاق بودن خطر ابتلا به دیابت را افزایش می دهد. دیابت و بیماری قلبی ارتباط تنگاتنگی دارند. طبق گزارش انجمن قلب آمریکا (AHA) تقریباً سه چهارم افرادی که دیابت دارند و بالای 65 سال سن دارند نیز به بیماری قلبی مبتلا هستند.

افزایش فشار خون

افراد چاق نیاز بیشتری به اکسیژن و مواد مغذی دارند که با افزایش مقدار خون تامین می شود که منجر به افزایش فشار خون می شود تا سطح خون افزایش یابد.

تغییرات در سطح کلسترول

چاقی در واقع سطح کلسترول را در بدن تغییر می دهد: سطح کلسترول نوع خوب (با چگالی بالا) را کاهش می دهد و سطح نوع بد (چگالی کم) را افزایش می دهد.

کلسترول بالا، فشار خون بالا و افزایش خطر ابتلا به دیابت دلایل مهمی هستند که چاقی یک عامل خطر برای بیماری های قلبی و بیماری های چشمی است. به این ترتیب، خطر ابتلا به رتینوپاتی دیابتی، گلوکوم، آب مروارید مرتبط با سن و ماکولوپاتی مرتبط با سن در افراد چاق بیشتر است.

6. سن بالا

با افزایش سن، شریان‌ها سفت‌تر می‌شوند. با گذشت سالها، رسوبات کلسترول (پلاک) نیز در دیواره رگ ها ایجاد می شود که باعث تنگ شدن بیشتر رگ ها می شود. در نتیجه این دو فرآیند، خطر ابتلا به فشار خون بالا با افزایش سن افزایش می یابد.

پس از 65 سالگی، افراد در معرض خطر حمله قلبی، سکته مغزی و بیماری های قلبی و نارسایی قلبی هستند. آنها همچنین خطر ابتلا به آب مروارید، گلوکوم، AMD، رتینوپاتی دیابتی و جداشدگی شبکیه را دارند.

بیماری های چشمی مرتبط با بیماری قلبی

1. آموروسیس فوگاکس

Amaurosis fugax یک نوع از دست دادن موقت بینایی کامل یا جزئی در یک یا هر دو چشم است که ممکن است از ثانیه تا 30 دقیقه یا حتی بیشتر طول بکشد. دلایل احتمالی زیادی برای از دست دادن بینایی گذرا وجود دارد، از جمله فشار خون پایین، میگرن، فشرده شدن یا التهاب عصب بینایی و غیره.

یکی از نگران کننده ترین دلایل انسداد در شریان های کاروتید داخلی یا شریان های ورتبروبازیلار است که می تواند منجر به سکته شود. افراد بالای 50 سال در معرض خطر سکته مغزی، فشار خون بالا، کلسترول بالا یا سیگاری هستند.

فردی که از دست دادن بینایی گذرا را تجربه می کند باید به دنبال مراقبت و ارزیابی پزشکی باشد.

2. سکته لوب اکسیپیتال

لوب اکسیپیتال در قسمت پشتی مغز بینایی را پردازش می کند. سکته مغزی در این ناحیه از مغز کمتر از سایر قسمت های مغز است؛ هنگامی که رخ می دهد، علائم از دست دادن بینایی و تغییر در بینایی بسته به محل متفاوت است. عوامل خطر سکته مغزی عبارتند از:

•     بیماری قلبی
•     فشار خون بالا
•     کلسترول بالا
•     سیگار کشیدن
•     دیابت

3. انسداد شریان شبکیه

پلاک آترواسکلروتیک (انباشته شدن کلسترول در امتداد داخلی شریان) می تواند شریان ها را باریک کند و جریان خون را کاهش دهد. در چشم، لخته یا تکه ای از پلاک پر از کلسترول می تواند شکسته شود و منجر به انسداد شریان شود. این وضعیت سکته چشمی نیز نامیده می شود و می تواند منجر به از دست دادن ناگهانی و بدون درد بینایی و مشکل در بینایی شود. نوع و میزان کاهش بینایی به محل انسداد و انسداد شریان مرکزی یا شاخه ای شبکیه بستگی دارد.

شایع ترین علت انسداد شریان مرکزی شبکیه آمبولی است که نوعی انسداد شریان است. شایع ترین انواع انسداد به دلیل کلسترول و کلسیم (از شریان های کاروتید که خون را از قلب به مغز می فرستند) و لخته شدن خون از دریچه های قلب است.

4. انسداد ورید شبکیه

انسداد ورید شبکیه شاخه ای (BRVO) می تواند از یک لخته خون ایجاد شود.

فشار خون بالا می تواند باعث انسداد ورید مرکزی یا شاخه ای شبکیه شود که نوعی سکته چشم هستند. آنها نتیجه لخته شدن خون، رگ های خونی باریک یا سرخرگ های سفت شده هستند که وریدها را در محل اتصال آنها به یکدیگر فشرده می کنند. از دست دادن ناگهانی یا تدریجی بینایی و تاری دید در قسمتی یا تمام یک چشم می تواند منجر شود.

پزشکان در مرکز چشم دانشگاه میشیگان Kellogg در Ann Arbor گزارش می‌دهند که خطر انسداد ورید در افرادی که سایر عوارض ناشی از فشار خون بالا را نیز دارند، تقریباً 3 برابر بیشتر است.

علاوه بر این، مطالعه برجسته چشم Beaver Dam نشان داد که اگر فشار خون بین اولین معاینه تا معاینه بعدی در پنج سال افزایش یابد، خطر پیشرفت AMD در معاینه 10 ساله نیز افزایش می‌یابد.

5. نوروپاتی بینایی با فشار خون بالا

فشار خون بالا می تواند منجر به نوروپاتی بینایی یا آسیب به عصب بینایی شود. اگر جریان خون به عصب بینایی (که سیگنال‌ها را از شبکیه به مغز منتقل می‌کند) مسدود شود، آسیب به رشته‌های عصبی می‌تواند منجر به از دست دادن بینایی شود.

6. رتینوپاتی فشار خون بالا

فشار خون بالا می تواند به رگ های خونی آسیب برساند و منجر به تصلب شرایین شود. در شبکیه، می تواند منجر به رتینوپاتی (شبکیه آسیب دیده) شود و باعث:

•     خونریزی در چشم
•     تاری دید
•     از دست دادن بینایی

اگر دیابت نیز وجود داشته باشد، خطر ابتلا به رتینوپاتی فشار خون بالا حتی بیشتر نیز می شود.

7. کوریورتینوپاتی / کوروئیدوپاتی فشار خون بالا

فشار خون بالا می تواند به رگ های خونی چشم آسیب برساند و می تواند باعث نشت این رگ های خونی شود که می تواند منجر به تجمع مایع در زیر شبکیه شود. این وضعیت به عنوان کوروئیدوپاتی (همچنین به عنوان رتینوپاتی سروزی مرکزی شناخته می شود ) شناخته می شود و می تواند باعث موارد زیر شود:

•     تحریف دید
•     اسکار شبکیه

8. رتینوپاتی دیابتی

دیابت نوع 2 به شدت با بیماری قلبی مرتبط است. رتینوپاتی دیابتی بر عروق خونی شبکیه تاثیر می گذارد. محدود شدن جریان خون، خونریزی در چشم و نشت رگ های خونی می تواند منجر به آسیب به شبکیه شود.

9. ادم ماکولا دیابتی (DME)

رتینوپاتی دیابتی می تواند منجر به DME شود. از هر 15 فرد مبتلا به دیابت، 1 نفر به این بیماری مبتلا می شود که به دلیل نشت مایع از رگ های خونی به ماکولا (بخشی از شبکیه که شفاف ترین دید را می دهد) ایجاد می شود و تاری دید را ایجاد می کند.

10. گلوکوم نئوواسکولار

رتینوپاتی دیابتی همچنین می تواند باعث رشد رگ های خونی در ناحیه ای شود که مایع را از چشم خارج می کند. این رگ‌های خونی غیرطبیعی مانع از تخلیه مایعات می‌شوند و می‌توانند منجر به گلوکوم ثانویه شوند.

11. گلوکوم

مطالعه ای که در سال 2021 در Ophthalmology منتشر شد، نشان داد که داشتن بیماری قلبی یک عامل خطر مهم برای گلوکوم است. این مطالعه بیش از 2500 چشم را تجزیه و تحلیل کرد و ارتباط بین فشار خون بالا و فشار داخل چشمی بالا (IOP) را نشان داد.

12. دژنراسیون ماکولا وابسته به سن (AMD)

ارتباط بین AMD و بیماری قلبی به طور گسترده ثبت شده است زیرا آنها علل زمینه ای مشترک دارند. به گفته محققان مرکز ملی چشم سنگاپور، اگر تصلب شرایین در رگ های خونی قلب یافت شود، احتمال ابتلا به AMD (و رتینوپاتی دیابتی) در فرد بیشتر می شود.

محققان دانشگاه کالیفرنیای جنوبی در لس آنجلس پیشنهاد کرده‌اند که تصلب شرایین ممکن است منجر به تجمع کلسترول به طور مستقیم در شبکیه شود و بیماران را مستعد ابتلا به AMD کند.

مطالعه ای که در سال 2021 توسط انجمن قلب آمریکا منتشر شد نشان داد که AMD با افزایش خطر نارسایی قلبی مرتبط است.

13. آب مروارید

شواهد زیادی در مورد ارتباط بین آب مروارید و بیماری قلبی وجود دارد.

محققان اخیراً خطر مرگ و میر ناشی از بیماری های مرتبط با رگ های خونی را در بین افرادی که قبلاً جراحی آب مروارید انجام داده بودند در مقایسه با افرادی که سابقه جراحی آب مروارید نداشتند، نشان دادند.

14. زانتلاسما

زانتلاسما نواحی برجسته زرد رنگ در اطراف چشم و نزدیک بینی است. این وضعیت نتیجه کلسترولی است که در زیر پوست جمع شده است. در حالی که روی دید شما تاثیری ندارند. تقریبا نیمی از افرادی که زانتلاسما دارند، کلسترول بالایی دارند. گزانتلاسما گاهی اوقات ممکن است نشان دهنده بیماری قلبی باشد.

15. آرکوس سنلیس

با بالا رفتن سن افراد، مواد چرب و کلسترول می توانند یک حلقه خاکستری یا آبی روشن در اطراف لبه قرنیه یا آرکوس سنیلیس ایجاد کنند. این وضعیت شایع است و در سنین میانسالی یا بالاتر دیده می شود و جای نگرانی ایجاد نمی کند اما اگر در کودکی یا اوایل بزرگسالی ظاهر شود، ممکن است نشان دهنده کلسترول بالا یا سایر مشکلات سلامتی باشد.

درمان های بیماری قلبی که سلامت چشم را بهبود می بخشد

داروهایی که فشار خون بالا، کلسترول بالا و بیماری های قلبی را درمان می کنند در حال حاضر برای درمان بیماری های چشمی مرتبط با بیماری های قلبی در حال بررسی هستند.

کنترل فشار خون برای کاهش خطر بیماری چشم مفید است. در واقع، انجمن دیابت آمریکا در بیانیه موضع فعلی خود آورده است که کاهش فشار خون پیشرفت رتینوپاتی را در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 کاهش می دهد.

یک مطالعه در سال 2019 نشان داد که به ازای هر 20 امتیاز افزایش کلسترول تام، خطر گلوکوم 7 درصد افزایش می یابد. همین مطالعه گزارش داد که استفاده از استاتین ها، دسته رایجی از داروهای مورد استفاده برای کاهش کلسترول بالا، خطر ابتلا به گلوکوم با زاویه باز را کاهش می دهد. این یافته ها نشان می دهد که کنترل سطح کلسترول خطر ابتلا به گلوکوم را کاهش می دهد.

تغییر سبک زندگی برای سلامت چشم و قلب

این تغییرات ساده اما موثر در شیوه زندگی می تواند خطر ابتلا به بیماری های چشمی و قلبی را کاهش دهد:

•     سیگار نکشید: یا اگر در حال حاضر سیگار می‌کشید، برنامه‌ای برای ترک سیگار ارائه کنید.
•     ورزش کنید: برای 30 تا 60 دقیقه در روز، در مجموع حداقل 150 دقیقه در هفته ورزش کنید.
•     یک رژیم غذایی سالم و مغذی داشته باشید: رژیم غذایی شما باید سرشار از سبزیجات و میوه ها و با چربی کم باشد.
•     مراقب وزن خود باشید: چاقی خطر ابتلا به بیماری های چشمی و قلبی را تا حد زیادی افزایش می دهد.
•     عادات خواب خوب را حفظ کنید: بیشتر بزرگسالان باید حداقل هفت ساعت در شب بخوابند.
•     سطح استرس را کاهش دهید: استرس می تواند منجر به مشکلات سلامتی اضافی و عادات مقابله ای ناسالم شود.

برای بررسی عوامل خطری که باعث بیماری قلبی و چشمی می شوند، از جمله فشار خون بالا، کلسترول بالا و دیابت، غربالگری را با پزشک خود برنامه ریزی کنید.

ارتباط واضحی بین سلامت چشم و سلامت قلب وجود دارد. معاینات جامع سالانه چشم کمک می کند تا اطمینان حاصل شود که نه تنها چشمان شما، بلکه قلب شما نیز سالم می مانند.