اضطراب می‌تواند خواب کودکتان را دچار مشکل کند
اضطراب برانگیزانندهٔ واکنش استرسی مانند هجوم افکار، افزایش ضربان قلب، تنش عضلات و در نتیجه مانع آرامش برای خواب است.
چرا اضطراب خواب کودک را مختل می‌کند؟
- اضطراب برانگیزانندهٔ واکنش استرسی مانند هجوم افکار، افزایش ضربان قلب، تنش عضلات و در نتیجه مانع آرامش برای خواب است.
- افکار اضطرابی در شب که عوامل حواس‌پرت کن روز وجود ندارند تشدید و باعث می‌شود کودک بی‌قرارتر و تحریک‌پذیرتر شود.
- اضطراب می‌تواند خودش را به‌صورت علائم فیزیکی مانند شکم‌درد و سردرد نشان دهد و این نیز خوابیدن را سخت می‌کند.
چه عواملی موجب اضطراب در زمان خواب می‌شوند؟
مشکلات بلندمدت خواب که حل نشده مانده‌اند، بیش از حد فکرکردن یا زیاد نگران بودن، تجربهٔ خواب‌های پریشان‌کننده و کابوس دیدن، ترس از تاریکی و موجودات ترسناک، اضطراب جدایی و تازه به کودکستان یا مدرسه رفتن، مشکلات خانوادگی و سوگواری.
کودکانی که اوتیسم و ADHD دارند نسبت به همسالان خود بیشتر درگیر اضطراب در زمان خواب هستند.
چه باید کرد؟
یک روتین خواب برای کودک تعیین کنید
حدود یک ساعت قبل از خواب کودک، محیط را آرام کنید. اسباب‌بازی‌ها و ریخت و پاش‌ها را جمع کنید و تلویزیون و رایانه و... را خاموش کنید. تحقیقات نشان می‌دهد نور اسکرین‌ها می‌تواند تولید هورمون ملاتونین را به تأخیر بیندازد.
زمانی را برای گپ‌زدن در نظر بگیرید
هر شب ۱۰ تا ۱۵ دقیقه برای یک گپ دونفره و آرام وقت بگذارید. این عادت چنددقیقه‌ای به کودکتان فرصتی می‌دهد تا در مورد ترس‌ها و نگرانی‌هایش حرف بزند و احتمال اینکه این هیجانات منفی را با خود نگه دارد کمتر می‌شود. اگر کودکتان موضوع خاصی برای صحبت ندارد، از او بخواهید در مورد سه اتفاق مثبت و خوشایند آن روز حرف بزند.
یک حمام گرم کمک‌کننده خواهد بود
یک حمام گرم و آرامش‌بخش که بیشتر از ۱۰ دقیقه طول نکشد خیلی خوب است. نباید طولانی باشد که برای کودک جنبهٔ بازی و هیجان پیدا نکند. بعد از حمام گرم، بدن سعی می‌کند دمایش را پایین بیاورد و خنک شود و همین باعث ترشح هورمون ملاتونین خواهد شد. بعد از حمام، کودک را مستقیماً به اتاق‌خوابش ببرید.
اتاق‌خواب کودک بسیار کم‌نور باشد
در زمان شروع روتین خواب، نور اتاق را کاملاً کم کنید تا به ترشح هورمون ملاتونین کمک کنید. اگر کودکتان از تاریکی می‌ترسد و از شما می‌خواهد چراغ را روشن بگذارید، حتماً از چراغ خوابی با نور ملایم نارنجی یا کهربایی گرم استفاده کنید.
قصه و داستان را دست‌کم نگیرید
حتی اگر کودکتان خودش می‌تواند بخواند، شما یک داستان آرام‌بخش برایش بخوانید، نوازشش کنید و بوسه شب‌به‌خیر به او بدهید و در رختخواب بگذاریدش. حالا که کودک خواب‌آلود شده، اتاق‌خوابش را ترک کنید تا یاد بگیرد که خودش به خواب برود.
اگر کودک بدون شما نمی‌خوابد
می‌توانید با یک‌روند تدریجی، کم‌کم اعتمادبه‌نفس کودک را برای تنها خوابیدن قوی کنید؛ یعنی کم‌کم دورتر بنشینید و به‌مرور این فاصله را بیشتر کنید. در همان حال به کودک اطمینان دهید که می‌مانید و صبر می‌کنید تا او به خواب برود. هر شب نیم‌قدم از او فاصله بگیرید. خیلی آهسته و تدریجی این کار را انجام دهید تا وقتی که از اتاق خارج شوید. این پروسه می‌تواند دو هفته طول بکشد.