آیا مادران مقصر چاقی فرزندان هستند؟
مطالعه جدیدی که محققان دانشگاه کمبریج انجام داده‌اند نشان می‌دهد که چاقی مادران در دوران بارداری می‌تواند تأثیر عمیقی بر سلامت و رفتار غذایی فرزندانشان داشته باشد.
اما خبر خوب این است که ورزش منظم در طول بارداری می‌تواند این اثرات منفی را کاهش دهد.
دکتر لورا دیردن و پروفسور سوزان اوزان از واحد بیماری‌های متابولیک دانشگاه کمبریج، با همکاری تیمی از محققان بین‌المللی، دریافتند که چاقی مادر باعث افزایش سطح یک نوع خاص از ریزآران‌ای (miR-۵۰۵-۵p) در هیپوتالاموس فرزندان می‌شود. هیپوتالاموس بخشی از مغز است که نقش حیاتی در کنترل اشتها و متابولیسم دارد.
دکتر دیردن توضیح داد: ما در موش‌های آزمایشگاهی مشاهده کردیم که فرزندان مادران چاق، از دوران جنینی تا بزرگسالی، سطوح بالایی از miR-۵۰۵-۵p را در هیپوتالاموس خود دارند. این موش‌ها تمایل به پرخوری و مصرف غذاهای پرچرب داشتند.
این یافته‌ها با مطالعات قبلی که نشان می‌دهند فرزندان مادران چاق بیشتر در معرض خطر چاقی و دیابت نوع ۲ هستند، همخوانی دارد. اما نکته جالب توجه این تحقیق، کشف مکانیسم مولکولی این پدیده است.
پروفسور اوزان اضافه کرد: ما دریافتیم که اسیدهای چرب و انسولین، که در بارداری‌های همراه با چاقی افزایش می‌یابند، باعث بیان بیشتر miR-۵۰۵-۵p در نورون‌های هیپوتالاموس می‌شوند. این ریزآران‌ای، ژن‌هایی را تنظیم می‌کند که در متابولیسم چربی نقش دارند. در نتیجه، مغز فرزندان در تشخیص سیری هنگام مصرف غذاهای پرچرب دچار اختلال می‌شود.
خبر امیدوارکننده این است که ورزش در دوران بارداری می‌تواند این چرخه معیوب را بشکند. محققان دریافتند که اگر موش‌های مادر چاق در دوران بارداری ورزش کنند، سطح miR-۵۰۵-۵p در فرزندانشان کاهش می‌یابد و رفتارهای غذایی آنها بهبود می‌یابد.
این مطالعه اهمیت ورزش در دوران بارداری را برجسته می‌کند. همیشه به مادران باردار توصیه می‌شود که با مشورت پزشک، فعالیت بدنی منظم داشته باشند. اکنون می‌دانیم که این کار نه تنها برای سلامت مادر، بلکه برای آینده فرزند نیز حیاتی است.
این تحقیق در زمانی منتشر می‌شود که چاقی کودکان در ایران و جهان به یک نگرانی عمده بهداشت عمومی تبدیل شده است.