سلامت | مسمومیتهای دارویی
اطلاعات خود را در مورد مسمومیتهای دارویی بالا ببرید| موضوع با اهمیتی است!
برای حفظ سلامت خود و بالا بردن اطلاعاتتان درزمینهٔ مسمومیتهای دارویی، تا پایان این مقاله را مطالعه کنید.
در میان انواع مسمومیتها، مسمومیت دارویی یکی از جدیترین و خطرناکترین انواع مسمومیتها است که به دلایل مختلف ممکن است در بدن فرد ایجاد شود؛ مسمومیت دارویی، ناشی از استفاده بیشازحد و غیرمعمول از انواع داروها است که گاهی به دلیل تداخل دارویی و یا بیماریهای پیشین فرد نیز ممکن است بروز پیدا کند.
نکته مهم در مسمومیت دارویی، تجویز درست دارو برای بیمار است؛ این یعنی در تجویز دارو باید عواملی مانند سن، جنسیت، مکانیسم داروی تجویزشده، نوع و شدت بیماری حتماً موردتوجه قرار بگیرد؛ چراکه تمامی این عوامل میتوانند در کنار مصرف بیرویه موجب مسمومیت شوند؛ جالب است بدانید مسمومیتها همیشه به دلیل مصرف بیشازحد دارو نیستند و گاهی نسخه اشتباه و دقت نکردن به دوز مصرفی دارو و همچنین تزریق واکسن عضلانی به خون و یا برعکس میتواند علائم مسمومیت دارویی را در بدن فرد ایجاد کند.
راههای مختلفی برای تشخصی و پیشگیری از مسمومیت وجود دارد؛ بهتر است همه ما در مورد راههای پیشگیری، تشخیص و درمان مسمومیتها ازجمله مسمومیت دارویی اطلاعاتی داشته باشیم؛ طی این مقاله اطلاعات جامع و کاملی در مورد علائم مسمومیت دارویی و راههای درمان آن و همچنین پیشگیری از انواع مسمومیت دارویی با داروهای مختلف دریافت خواهید کرد؛
انواع علائم مسمومیت دارویی
از انواع مسمومیتهای دارویی، میتوان به مسمومیت سهوی و عمدی اشاره کرد؛ در مسمومیت سهوی فرد ممکن است به دلایلی نسخه پزشک را درست تهیه نکرده و یا درست مصرف نکرده باشد؛ برای مثال برخی از افراد دارویی که در هفته باید سه بار مصرف شود را اشتباه در روز سه بار مصرف میکنند یا اینکه برخی از کودکان طی حوادثی داروهای با دوز بالا و خطرناک را میخورند و دچار مسمومیت میشوند.
در مسمومیت عمدی، فرد معمولاً بدون نسخه پزشک خوددرمانی میکند؛ خیلی از ماها برای سردرد، دلدرد و کمردردهای روزانه، به پزشک مراجعه نمیکنیم و با خوردن داروهایی مانند ژلوفن و استامینوفن، دست به خوددرمانی میزنیم که ممکن است درنتیجه عوامل مختلفی مانند تداخل این نوع دارو با داروهای دیگری که مصرف میکنیم یا ناراحتیهایی که در معده فرد ممکن است وجود داشته باشد، به مسمومیت دارویی میانجامند؛ از طرف دیگر برخیها داروهایی مانند داروهای اعصاب و آرامبخش را خودسرانه مصرف میکنند درحالیکه از مناسب بودن این دارو برای بیماری خود اطمینان ندارند؛ در این حالتها، وقوع مسمومیت احتمال بیشتری دارد.
شاید خیلیها گمان کنند که خوردن قرصهای استامینوفن، ژلوفن و دیگر مسکنها، بهندرت موجب مسمومیت دارویی میشود؛ در رابطه با این ادعا باید گفت که شاید خوردن یک یا دو عدد از این قرصها، آنهم در طول هفته، برای فرد مشکلی ایجاد نکند؛ درحالیکه اگر بهصورت مکرر و بدون تجویز پزشک از آنها استفاده کنید، به مسمومیت دارویی میانجامد؛ چراکه این نوع مسکنها، اثر تجمعی دارند؛ اثر تجمعی به این معنی است که اثرات این داروها به مدت طولانی در بدن فرد باقی میماند و در درازمدت به شکل تجمعی موجب ایجاد مسمومیت میشود.
راههای تشخیص مسمومیت دارویی در بدن
نقطه ناخوشایند درزمینهٔ تشخیص علائم مسمومیت دارویی این است که مسمومیت بهواسطه بیشتر داروها، راه تشخیص دقیق و اساسی ندارد و علائم آنها مشابه علائم بیماریهای دیگر است؛ بنابراین بهترین راه برای پیشگیری از مسمومیت داروی، مصرف درست، بهموقع و بهاندازه کافی از داروها است.
البته لازم به ذکر است که برخی از داروها مانند داروهای خانواده آتروپین، پس از مصرف بیشازحد، گشادی مردمک چشم فرد بیمار را موجب میشوند و در این صورت با مراجعه به پزشک یا در خانه نیز میتوان تشخیص داد که اختلال بیمار از نوع مسمومیت دارویی است.
در مورد مسمومیت قرصهای آرامبخش و مسکن باید گفت تقریباً همه ما از آنها استفاده میکنیم؛ این در حالی است که علائمی مانند داشتن حالت تهوع و سرگیجه و یا سردردهای غیرمعمولی و طولانی از علائم استفاده از این داروها هستند؛ که نسبت به علائم مسمومیت دیگر داروها واضحتر و آشکارتر هستند.
اگر دیدید فردی بهصورت مداوم و مقدار بالا مجبور به مصرف انواع داروها است و پس از مصرف دارو حالتی مانند خوابآلودگی، کسل بودن و تهوع به او دست میدهد، احتمال مسمومیت دارویی در این فرد بالا است؛ اکنون این سؤال برای افراد پیش میآید که پس از تشخیص مسمومیت، با فرد مسموم چه کنیم؟
از اشتباهات متداولی که افراد در هنگام مسمومیت انجام میدهند، وادار کردن فرد بیمار به استفراغ است؛ این کار کاملاً غیرحرفهای است و ممکن است به خفگی بیمار نیز منجر شود؛ بنابراین اگر فرد بیمار حالت تهوع ندارد از این راه برای کمک به او استفاده نکنید.
تلاش کنید از موادی که موجب ایجاد حالت تهوع و بهاصطلاح بالا آوردن موادی که فرد خورده است به فرد مسموم بخورانید؛ معمولاً از شیر برای ایجاد حالت استفراغ پس از مسمومیت استفاده میشود؛ این راه سنجیدهتر نسبت به دیگر راهکارها است؛ البته نکته مهم دراینباره این است که اگر فرد عمل استفراغ را انجام داده و دارو و دیگر محتویات معده خارج شدند و بازهم احساس کسل بودن و خوابآلودگی و سرگیجه در فرد بیمار وجود داشت، این به این معنی است که دارو در این مدت کوتاه، جذب بدن فر شده است و در این حالت باید به بیمارستان و مراکز درمانی مراجعه کرده و فرد بستری شود.
برخی از داروها مانند دیاپازم، سرعت جذب بسیار بالایی دارند و بهمحض اینکه فرد آن را بخورد، جذب جریان خون میشود؛ برای درمان و کمک به چنین بیماریهایی، بهتر است هر چه سریعتر او را به بیمارستان برسانید و معده فرد بیمار شستشو داده شود؛ در این موارد تلاش به درمانهای خانگی نکنید!
بهترین راه برای پیشگیری از مسمومیت دارویی
اولین و مؤثرترین راهی که برای جلوگیری از این نوع مسمومیت پیشروی افراد است، اجتناب از خوددرمانی است؛ علاوه بر مسکنهایی که تقریباً در همه خانهها وجود دارد، قرصهای آرامبخش و ضدافسردگی نظیر ایمن پرامین، اکثراً استفاده میشود؛ این دسته از داروها بنا بر ویژگیهای شخصی هر فرد و بیماری خاص تجویز میشود و استفاده نابجای آن، مسمومیت دارویی را به دنبال دارد.
نکته مهمی که در رابطه با راههای پیشگیری از مسمومیت باید بدانید، استفاده از داروها فقط در طول دوره درمان است؛ این یعنی اگر پس از اتمام دوره درمان، داروهای شما نظیر قرصها و شربتها هنوز تمام نشده است، بلافاصله آنها را دور بریزید؛ چراکه دوره درمان بر اساس نیاز فرد بیمار تعیین میشود و زیادهروی کردن و مصرف داروها پسازاین دوره، سلامت شمارا افزایش نمیدهد بلکه اختلالهایی مانند مسمومیت دارویی را به وجود میآورد.
تاریخ انقضا و شیوه نگهداری داروها بسیار مهم هستند؛ حواستان باشد که در هنگام مصرف دارو، حتماً تاریخ انقضای آن را مشاهده کنید؛ چون داروهایی که تاریخمصرفشان تمامشده است، علاوه بر مسمومیت دارویی، آسیبهای جبرانناپذیری در بدن ایجاد میکنند؛ همچنین داروهایی که مدت زیادی در دمای خانه نگهداری شدهاند، اصلاً صلاحیت استفاده برای بیماری بعدی، حتی سرماخوردگیهای جزئی را نیز ندارند؛ تلاش کنید هر بار که مجبور به مصرف دارو میشوید، یک سری داروی جدید از داروخانه تهیه کنید و داروهای قبلی را که مدت زیادی در یخچال نگهداری شدهاند، استفاده نکنید.
عوامل زیادی هستند که میتوانند بهراحتی دستبهدست همدیگر بدهند و مسمومیتهای دارویی را بهصورت مکرر برای فرد ایجاد کنند؛ اگر شما هم جزو افرادی هستید که بنا بر دلایلی خاص باید دارو مصرف کنید یا اینکه مجبور هستید دو نوع دارو همزمان بخورید؛ قطعاً احتمال بیشتری برای مسمومیت دارویی پیش روی شما قرار دارد؛ و حتماً باید آموزشهایی درزمینهٔ درمان مسمومیت داروی در خانه ببینید؛ در ادامه روشهایی برای درمان مسمومیت در خانه آموزشگاه خواهیم داد.