چربی خون با درد مفاصل ارتباط دارد؟

چربی خون بالا یا هیپرلیپیدمی، یکی از مشکلات شایع در جامعه مدرن است که می‌تواند به بروز بیماری‌های قلبی-عروقی و سایر مشکلات جدی سلامتی منجر شود. در این مقاله، به بررسی ارتباط احتمالی بین چربی خون و درد مفاصل پرداخته و روش‌هایی برای کاهش خطر و بهبود وضعیت مفاصل پیشنهاد می‌دهیم.

چربی خون بالا و درد مفاصل: آیا ارتباطی وجود دارد؟

چربی خون بالا عمدتاً به معنای افزایش سطح کلسترول و تری‌گلیسیرید در خون است. این وضعیت معمولاً با خطر بیماری‌های قلبی و سکته مغزی مرتبط است، اما پژوهش‌های اخیر نشان داده‌اند که هیپرلیپیدمی ممکن است بر سایر جنبه‌های سلامتی از جمله سلامت مفاصل نیز تأثیر بگذارد.

۱. التهاب ناشی از چربی خون بالا

یکی از اصلی‌ترین مشکلاتی که چربی خون بالا ایجاد می‌کند، افزایش سطح التهاب در بدن است. التهاب مزمن می‌تواند به عنوان یک عامل کلیدی در بروز بسیاری از بیماری‌ها، از جمله آرتریت و سایر مشکلات مفصلی شناخته شود. وقتی سطح چربی‌های بد خون، مانند LDL کلسترول و تری‌گلیسیرید، بالا می‌رود، بدن به طور مداوم در حالت التهابی قرار می‌گیرد که می‌تواند مفاصل را تحت تأثیر قرار دهد و به درد مفاصل منجر شود.

۲. تأثیر بر غضروف‌ها و مفاصل

تحقیقات نشان داده است که افزایش چربی خون می‌تواند به تضعیف غضروف‌ها و بافت‌های مفصلی منجر شود. یکی از تئوری‌های مطرح شده این است که کلسترول بالا می‌تواند باعث سختی عروق و کاهش خون‌رسانی به مفاصل شود. این امر ممکن است به تخریب تدریجی غضروف‌ها و افزایش احتمال ابتلا به بیماری‌هایی مانند آرتروز منجر گردد.

۳. تأثیر بر وزن و فشار بر مفاصل

چربی خون بالا اغلب با اضافه وزن و چاقی همراه است. اضافه وزن به‌طور مستقیم فشار بیشتری را بر مفاصل، به‌ویژه مفاصل زانو و لگن، وارد می‌کند. این فشار مضاعف می‌تواند باعث تخریب مفاصل و در نتیجه درد مزمن در این نواحی شود. بنابراین، کنترل چربی خون می‌تواند به کاهش وزن و در نهایت بهبود دردهای مفصلی کمک کند.

چه آسیب‌هایی در کمین زانو است؟

محمدمهدی امام در گفت‌وگو با فارس گفت: ایجاد تسهیل در حرکت اندام تحتانی بدن از وظایف زانوست. تصور کنید که زانویتان خم نشود چه اتفاقی برای اندام تحتانی می‌افتد و چقدر زندگی سخت می‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: برای اینکه زانو حرکت خیلی خوبی داشته باشد عناصر مختلفی دخیل هستند تا عملیات خم شدن زانو با ثبات بیشتری انجام شود. این عناصرشامل لیگامانها، رباتها، منیسک‌ها، عضلات اطراف مفصلی و کپسولهای مفصلی هستندکه نقشی کلیدی در استحکام و عملکرد مناسب زانو دارند.

این متخصص روماتولوژی در پاسخ به پرسش فارس مبنی بر اینکه چه آسیب‌هایی در کمین زانوست، گفت: آسیب به هر یک از عناصر زانو می تواند زانو دردهای خفیف و شدید ایجاد کند. دردهای خفیفی که خود به خود برطرف می‌شوند یا برخی دردهای شدید که با درمان دارویی نیز حل نمی‌شوند و نیاز به جراحی دارند.

وی ادامه داد: به عنوان مثال آسیب غضروف زانو در صورت درمان نشدن می‌تواند به آرتروز منجر شود. آسیب به منیسک زانو می‌تواند در ابتدا به پارگی منیسک و در ادامه به آرتروز مفصل منتهی شود. آسیب به رباط هم می‌تواند به پارگی رباط مفصلی منجر شود و در ادامه به آرتروز زانو تبدیل شود.

این متخصص افزود: کلاً آسیب‌هایی که به تخریب مفصل منجر می شوند به آرتروز منتهی شده که در ادامه باعث می‌شود فرد علاوه بر مشکل در خم و راست کردن زانو در هنگام ایستادن هم دچارضعف شود.

امام گفت: مراقبت از زانو، مسئله بسیار مهمی است که باید از دوران نوزادی آن را در نظر گرفت.

وی گفت: انحراف اندام تحتانی در نوزادی و کودکی- که به عنوان پا پرانتزی و پا ضربدری عنوان می‌شود-به علاوه التهاب در غضروف‌های زانو یا نرمی کشکک یا درد زانو یا آسیب منیسک و رباط در سنین جوانی را باید از همان ابتدا بررسی کرد.

چه زمانی زانو درد را جدی بگیریم؟

امام در پاسخ به پرسش مبنی بر اینکه چه زمانی باید درد زانو را جدی گرفت گفت: بسیاری از افراد بعد از آسیب‌هایی که به رباط و منیسک‌شان وارد می‌شود به پزشک مراجعه نمی‌کنند چرا که درد خود به خود کاهش می‌یابد؛برخی نیز برای کم کردن درد، کمتر فعالیت اجتماعی می‌کنند اما نمی‌دانند که آسیب به تدریج بیشتر می‌شود و در سنین بالاتر به آرتروز و بیماری رماتیسمی منجر می‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بهترین راه درمان درد زانو را پیدا کردن علت آن دانست و گفت: در آسیب منیسک و رباط در همان مراحل اولیه لازم است که فرد بی‌حرکت بماند و در مرحله بعد به درمان‌های دارویی و در مراحل پیشرفته به جراحی نیازمندیم.

این فوق تخصص روماتولوژی افزود: در درمان آرتروز زانو می‌توان از درمان‌های خوراکی - دارویی استفاده کرد؛ اخیراً از تجویز سلول‌های بنیادی و ترمیم‌کننده نیز در زانو استفاده شده و در مراحل پیشرفته آسیب زانو، فرد به تعویض مفصل زانو با پروتز مصنوعی نیازمند است.

وی پیشگیری از آسیب به زانو را مهم و جدی دانست و پیشنهاد داد: افراد آسیب‌های مفصلی را جدی بگیرند و دردهایی با بیش از سه روز ماندگاری به پزشک متخصص مراجعه کنند.

ایشان ادامه داد: گاهی آسیب‌های مفصلی بدون علامت است مثل پا ضربدری و پا پرانتزی که باید به پزشک مراجعه کرد حتی اگر درد وجود نداشته باشد.

امام در ادامه افزایش وزن را از علل ابتلا به زانو درد دانست و افزود: به ازاء هر 5 کیلو اضافه وزن، پیشرفت آرتروز و درد مفصلی 20 تا 30 درصد افزایش می‌یابد.

این پزشک متخصص روماتولوژی بابیان این مطلب که منبع چربی می‌تواند با ترشح مواد سمی به ایجاد آسیب در بدن، از جمله آسیب در مفاصل منجر شود، افزود: افراد باید با پزشک خود مشورت کنند و ورزش مناسب، مستمر و مناسب با وضعیت بدن خود انجام دهند تا عضلات مفصلشان تقویت و در نهایت حفاظت شوند.

امام در ادامه رژیم غذایی مناسب را مورد مهم دیگری ارزیابی کرد و گفت: استفاده از سبزیها با رنگ‌های مختلف سبز، زرد، نارنجی، بنفش و مصرف بعضی از ترکیبات مثل آووکادو، زنجبیل و سویا در برنامه غذایی می‌تواند نقش محافظتی بر روی غضروف و مفاصل داشته باشد.

وی کمبود ویتامین C و D را در تسریع آسیب‌به مفاصل جدی دانست و گفت: مصرف غضروف کوسه یا غضروف گاو نیز می‌تواند از پیشرفت بیماری در بیماران مبتلا به آرتروز جلوگیری کند و درکاهش درد نیز مؤثر باشد.

امام گفت:در چند ماه اخیر ثابت شده بعضی از عناصر مثل استرانسیوم به صورت دارویی می‌تواند جلوی پیشرفت آرتروز زانو را بگیرد.