عوامل خودکشی؛مراقب این علائم در اطرافیان خود باشید
کارشناس اداره مشاوره و سلامت روان دانشجویی دانشگاه علوم‌پزشکی کردستان گفت: متاسفانه مشکلات زمینه ساز خودکشی، آنی و زودگذر هستند و خودکشی یک عامل پایدار در برابر این عوامل است باید دانست که شرایط زندگی دشوار میتواند بسیار دردناک باشد و معمولا پایدار به نظر میرسد، در حالیکه ممکن است خودکشی در شرایط خوب هم اتفاق بیفتد.
فاطمه صادقی کارشناس اداره مشاوره و سلامت روان دانشجویی دانشگاه علوم‌پزشکی کردستان به مناسبت ۱۰ سپتامبر، ۱۹ شهریور روز جهانی پیشگیری از خودکشی به شناخت علائم هشدار دهنده خودکشی در فرد پرداخت.
به گفته وی طی ۳۰ سال اخیر نشان داده است که دامنه خودکشی در جوانان سه برابر شده و دامنه خودکشی بین سنین ۵ الی ۲۴ سال رخ داده است.
چرا مداخله؟
کارشناس اداره مشاوره و سلامت روان دانشجویی دانشگاه علوم‌پزشکی کردستان از اهمیت مداخله در افرادی که قصد یا افکار خودکشی دارند سخن گفت و افزود:بارها این اتفاق رخ داده است که وقتی در خودکشی فردی، مداخله صورت گرفته آن فرد شدیداً ابراز رضایت و خوشحالی کرده است، به جز در موارد نادر و در نتیجه باید یک اقدام جدی و گروهی نه تنها برای قربانی بلکه در مقابل کلیه افراد مستعد در برابر خودکشی صورت پذیرد.
نشانه های خطر خودکشی چیست؟
صادقی افسردگی را از نشانه های مهم خودکشی و بروز خطر ۱۰۰درصدی برای آسیب به خود فرد دانست و گفت: وقتی فرد احساس ناامیدی، درماندگی و بی ارزشی میکند یا دچار بیخوابی یا خواب بیش از حد است یک زنگ خطر برای بروز خطر خودکشی است.
به گفته وی از دست دادن اشتها یا افزایش قابل توجه اشتها، کاهش علاقه و لذت در فعالیت هایی که قبلا لذت بخش بوده است و همچنین صحبت درمورد مرگ در آثار هنری ،شعر و یا گفت وگو با اطرافیان از نشانه های مهم خطر خودکشی در فرد است.
کارشناس اداره مشاوره و سلامت روان دانشجویی دانشگاه علوم‌پزشکی کردستان سابقه اقدام به خودکشی در فرد را از عامل مهم خطر خودکشی دوباره دانست و گفت: از هر ۵ نفری که خودکشی کرده اند ، ۴ نفر سابقه اقدام به خودکشی دوباره داشته‌اند .
فاطمه صادقی از دست دادن یک چیز مهم یا از دست دادن واقعی یا تصور از دست دادن یک رابطه، فروپاشی یک رابطه یا یک موقعیت با ارزش، مرگ یک شخص عزیز و قطع عضو از نشانه های خطر خودکشی در فرد است.
به گفته وی مصرف الکل و یا دیگر مواد مخدر به ویژه در اشخاصی که قدرت نه گفتن را ندارند و میزان کنترل آنها پایین است و سوء مصرف مواد در آنها بالاست همچنین در افرادی که برنامه ریزی خودکشی را در سر دارند جدی‌تر میباشد.
کارشناس اداره مشاوره صحبت کردن در مورد خودکشی مانند، من قصد دارم خودکشی کنم و یا شما به زودی از دست من راحت میشوید و دیگر نگران من نخواهید بود؛ وقتی که شخص خود مستقیما اظهار میکند، احتمال خطر خودکشی وجود دارد.
چند باور در مورد خودکشی!
کارشناس اداره مشاوره دانشگاه به باور غلط و درست فرد در مورد خودکشی در جامعه صحبت کرد و گفت: باور غلط افراد این است که فردی که در مورد خودکشی صحبت میکند خودکشی نمی‌کند اما در واقعیت مطالعات نشان داده ۸ نفر از ۱۰ نفر افرادی که خودکشی کرده‌اند، به طور شفاهی گفته‌اند که خودکشی خواهند کرد.
فاطمه صادقی ادامه داد: همچنین باور غلط این است که اشخاصی که خودکشی میکنند افراد خاصی هستند ولی در واقعیت در همه افراد اعم از پیر، جوان، مرد، زن، فقیر، غنی، شهری، روستایی و هر نژاد و مذهبی ممکن است خودکشی اتفاق بیافتد.
به گفته وی باور غلط این است که فرد برای فرار ازحال بد و رسیدن به آرامش خودکشی میکند ولی در واقعیت مطالعات نشان داده که در افرادی که از نظر وضعیت ذهنی و عاطفی در حال بهبود هستند نیز خودکشی رخ داده است.
کارشناس اداره مشاوره و سلامت روان دانشجویی دانشگاه علوم‌پزشکی کردستان گفت :باور غلط این است افرادی که خودکشی میکنند دنبال جلب توجه هستند ولی در واقعیت افرادی که اقدام و یا حتی تهدید به خودکشی میکنند در واقع این عمل فریادی برای کمک از دیگران میباشد که اگر توجه نشود در آینده منجر به خودکشی میشود.
چگونه یاری رسان باشیم؟
کارشناس اداره مشاوره و سلامت روان دانشجویی دانشگاه علوم‌پزشکی کردستان گفت:بسیاری از افراد ممکن است به طور مستقیم با افرادی که قصد خودکشی دارند روبرو شوند و هنگامیکه در چنین وضعیتی قرار میگیرند احساس درماندگی و ضعف به آنها دست میدهد. که ارائه راهکار های مناسب
باعث میشود که افراد بدانند در چنین مواقعی چه اقداماتی را در جهت کمک به این گونه افراد به کار ببرند.
نشانه های هشدار دهنده را بشناسید!
به گفته وی ما اغلب گوش دادن فعال را دست کم میگیریم و گاهی اوقات گوش دادن به احساساتی که فرد میگوید خیلی میتواند حمایت کننده باشد و این حس را در فرد به وجود آورد که برای شما مهم است و شما مراقب او هستید.
کارشناس اداره مشاوره قضاوت کردن و یا استدلال در مورد مسائل اخلاقی خودکشی امری نادرست دانست و گفت: بهتر است به طور مستقیم از فرد بپرسید که آیا قصد خودکشی دارد یا خیر چراکه مطالعات نشان داده است که این سوالات خود میتواند یک امداد به فرد باشد چراکه در واقع ممکن است فرد در این هنگام فرصتی برای ابراز احساسات دردناک خویش داشته باشد و شما هم به عنوان یک مراقب احساس نگرانیتان را به فرد ابراز کنید.
ارزیابی فوری خطر!
کارشناس اداره مشاوره تاکسی کرد اگر فرد در حال تجربه افکار خودکشی میباشد چک کردن این که آیا طرح خودکشی را ریخته است، آیا وسیله ای برای خودکشی آماده کرده است ویا آیا زمانی را تعیین کرده است به شدت مهم است.
فاطمه صادقی تاکید کرد: حتما به طور اختصاصی سوال نمایید، برای مثال آیا برای خودکشی خود برنامه‌ریزی کرده‌اید؟ آیا شما ابزارهایی هم برای خودکشی چاقو ، قرص و...( فراهم کرده‌اید ؟ در این صورت فرد
را از مکان دور کرده و اگر شما را هم خطر تهدید میکند به پلیس اطلاع دهید.
به گفته وی در این مواقع از افراد دیگر هم مشورت بگیرید شاید به تنهایی از پس آن بر نیایید و همچنین از افراد متخصص استفاده کنید و نگرانی خود را با دیگران به اشتراک بگذارید، از پنهان کاری بپرهیزید.