سلامت | مو
ریزش موی ارثی چیست؟+ راهکارهای درمان
ریزش مو یکی از بزرگترین چالشهایی است که در ظاهر افراد تاثیر میگذارد. حتما تا به حال افرادی را دیدهاید که ریزش موی خود را به وراثت ربط میدهند و نسبت به نازک شدن تارهای مو یا عقب رفتن خط موی خود اظهار نگرانی میکنند. اما واقعا ریزش مو ارثی چیست؟
در ادامه ضمن پاسخ به سوالات ذکرشده، مبحث ریزش موی ارثی در بانوان و آقایان را با یکدیگر مقایسه میکنیم و به بررسی روشهای برای جلوگیری از این بیماری میپردازیم.
ریزش موی ارثی یعنی چه؟
ریزش مو ارثی چیست؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که ریزش موی ارثی یکی از شایعترین الگوهای ریزش مو است که به ژنتیک و هورمونی به نام DHT مربوط میشود. در واقع، ژنهای به ارثبرده از والدین موجب این نوع ریزش میشوند.
ریزش موی وراثتی که بیشتر در آقایان دیده میشود برخلاف ریزش موی طبیعی، به صورت دائمی ادامه دارد و برای درمان آن باید از دارو و حتی کاشت مو استفاده کرد.
در مقابل، ریزش موی طبیعی به عوامل متعددی مانند استرس، تغذیه، وضعیت هورمونها، سلامت بدن و حتی مصرف داروهای مختلف بستگی دارد و درمان قطعی آن تنها از طریق رفع عامل ایجادکننده امکانپذیر است.
علل ریزش موی ارثی
حالا که به سوال ریزش مو ارثی چیست؟ پاسخ دادیم؛ احتمالا از خودتان بپرسید که این ریزش مو به چه دلیل ایجاد میشود؟ به طور کلی، ریزش مو ارثی به دو عامل هورمون DHT و صفات وراثتی بستگی دارد.
در واقع ترشح هورمون نامبرده موجب کوچک شدن فولیکولهای مو میشود که در نهایت، چرخه رشد مو را متوقف میکند. از طرفی، صفاتی که از والدین به فرزند منتقل میشود، این نوع ریزش مو را تشدید میکند. بنابراین، اگر در خانوادهای با ریزش مو قرار دارید، احتمال ایجاد ریزش موی ارثی در شما افزایش پیدا میکند.
البته، در نظر داشته باشید که این ریزش مو تحت تاثیر عوامل محیطی مانند تغذیه نامناسب، عدم تحرک کافی، قرارگیری در محیطهای تنشزا، تغییرات هورمونی و مصرف برخی از داروها مانند داروهای ضدبارداری بیشتر میشود.
تشخیص ریزش موی ارثی
بهترین راه برای تشخیص ریزش مو ارثی، مراجعه به پزشک و انجام آزمایشات تخصصی است. اما برخی موارد میتوانند شما را نسبت به ابتلا به ریزش مو ارثی مشکوک کنند. برخی از عواملی که به شناخت این نوع ریزش مو کمک میکنند، عبارتند از:
الگوی ریزش
در ریزش موی طبیعی، نمیتوان الگوی خاصی برای ریزش قائل شد؛ اما ریزش مو ارثی معمولا با الگویی ثابت در بانوان و آقایان ظاهر میشود. این الگو در آقایان از ناحیه گیجگاه و فرق سر شروع میشود تا در نهایت به یکدیگر بپیوندند که به آن الگوی U یا M گفته میشود. از طرفی این ریزش در بانوان بیشتر در قالب نازک شدن تارهای مو و عقب رفتن خط رویش مو در پیشانی قابل مشاهده است.
بررسی ریزش مو در خانواده
با شروع ریزش مو و مراجعه به پزشک، یکی از سوالات رایجی که از بیمار پرسیده میشود، سابقه ریزش مو در اعضای خانواده است. بنابراین، در صورتی که ریزش مو در خانوادهتان مرسوم است، میتوان احتمال بیشتری برای ریزش مو ارثی در نظر گرفت.
معاینه ظاهری
همانطور که گفتیم ریزش مو ارثی در اثر تاثیر ژنها و هورمون DHT بر فولیکولهای مو آغاز میشود. بنابراین، اگر در معاینه ظاهری مو و کف سر شاهد نازک شدن تارهای مو، کوچک شدن فولیکولها و الگوی ثابت برای ریزش هستید، مهر تاییدی بر نوع ارثی بودن ریزش مو زده میشود.
پس از مشاهده علائم مختلف و مراجعه به پزشک راههایی مانند آزمایش خون و نمونهبرداری از کف سر انجام میشود تا عامل اصلی ریزش مشخص شود. آزمایش خون میتواند اطلاعات دقیقی در خصوص هورمونها و وضعیت مواد ضروری بدن در اختیار پزشک قرار دهد. از طرفی، بیوپسی پوست سر به بررسی بافت پوست و فولیکولهای موجود در آن منجر میشود.
ریزش موی ارثی از چه سنی آغاز میشود؟
پس از دانستن جواب ریزش مو ارثی چیست؟ باید به این سوال پاسخ داد که ریزش مو وراثتی از چه سنی آغاز میشود؟ به طور کلی، نمیتوان سن دقیقی برای این نوع ریزش تعیین کرد.
زیرا سن ریزش مو ارثی به عوامل مختلفی مانند جنسیت، شرایط محیطی، تغذیه و دیگر صفات فردی بستگی دارد. اما معمولا ریزش مو ارثی در آقایان بین سن ۲۰ تا ۳۰ سال آغاز میشود. این سن برای بانوان به دوران بلوغ و تغییرات هورمونی شدید مانند بارداری یا یائسگی بر میگردد.
ضمنا توجه داشته باشید که ریزش مو ارثی در قالب روندی تدریجی با نازک شدن تارهای مو و تغییر در خط رویش تارهای مو آغاز میشود. بنابراین، در هر سنی که این علائم را مشاهده کردید، مراجعه به پزشک و شروع درمان میتواند عاملی بازدارنده از ریزش شدید مو باشد.
ریزش موی ارثی در آقایان
میتوان گفت که ریزش مو ارثی در آقایان نسبت به بانوان بیشتر مشاهده میشود و خود را در قالب نازک شدن تارهای مو، تغییر شکل خط رویش، تبدیل ریزش به الگوی M یا U و ایجاد ناحیه طاسی نشان میدهد.
البته وجود استرس در کنار عوامل دیگری مانند تغذیه یا عدم تحرک، این نوع ریزش را تشدید میکند. میتوان گفت که روند درمان ریزش مو ارثی در آقایان، به صبر بالایی نیاز دارد و در مراحل اول با تجویز داروهای مختلف و در آخر با عملهای زیبایی مانند کاشت مو انجام میشود.
ریزش موی ارثی در بانوان
درست است که ریزش مو ارثی بیشتر در آقایان بروز پیدا میکند اما بانوان هم به دلیل پشت سر گذاشتن دورههای مختلف که به تغییرات هورمونی شدید میانجامد، در معرض تشدید ریزش مو ارثی قرار دارند.
به طور معمول، ریزش مو ارثی در بانوان با نازک شدن تارهای مو آغاز میشود؛ اما در ادامه با عقبرفتگی خط رویش مو روی پیشانی ادامه پیدا میکند. از طرفی ریزش مو وراثتی در بانوان با کاهش حجم مو و ریزش شدیدتری همراه است. به همین دلیل روزانه و در طی شانه کردن، مو بیشتری از دست میدهید.
در صورتی که تشخیص درمان این بیماری را به آینده موکول کنید و هر چه سریعتر نسبت به آن آگاه شوید، میتوانید سرعت ریزش مو را کاهش دهید. درمان این بیماری در بانوان از روشهایی مانند درمان طبیعی، تجویز دارو و کاشت مو امکانپذیر است.
کنترل و درمان ریزش موی ارثی
پس از دانستن پاسخ ریزش مو ارثی چیست؟ باید نسبت به راههای درمان آن آگاه شوید. توجه داشته باشید که هر چه زودتر نسبت به این بیماری مطلع شوید، روند درمان سادهتر و در عین حال کوتاهتر است؛ اما با افزایش شدت ریزش مو ارثی، باید روند درمان دشوارتری را پشت سر بگذارید. به طور کلی بهترین راه درمان، مراجعه به پزشک متخصص است. برخی از مهمترین روشهای کنترل و درمان ریزش مو ارثی عبارتند از:
مصرف داروهای شیمیایی
گاهی مواقع با تجویز پزشک، داروهای خوراکی یا موضعی در اختیارتان قرار میگیرد که باید استفاده کنید. این داروها بیشتر بر ترشح هورمون DHT تاثیر میگذارند و در قالب قرص و محلول عرضه میشوند.
درمانهای طبیعی
گاهی مواقع درمان از طریق ماساژ کف سر، استفاده از روغنهای گیاهی یا دمنوشهای خوراکی انجام میشود که به درمان ریزش مو ارثی کمک میکند. البته درمان طبیعی را نمیتوان عاملی بازدارنده از ریزش مو ارثی دانست؛ اما میتوان با مشورت پزشک از آنها برای تکمیل درمان استفاده کرد.
کاشت مو
کاشت مو برای افرادی که ریزش مو ارثی شدیدی دارند و نمیتواند تا پایان روند درمان شیمیایی منتظر بمانند، مناسب است. در این روش، فولیکولهای مغذی و مطلوب از ناحیههای پرپشت مو برداشته میشود و به نواحی کمپشت یا طاس پیوند زده میشود. توجه داشته باشید که کاشت مو را پیش پزشک حاذق و پس از تکمیل اطلاعاتتان انجام دهید.
شامپوی مناسب برای ریزش موی ارثی
استفاده از شامپو مناسب میتواند در جلوگیری و درمان ریزش مو ارثی تاثیر زیادی بگذارد. بنابراین، حتما هنگام خرید شامپو به مولفههایی مانند جنس مو، ترکیبات تشکیلدهنده، نوع ریزش و توصیه پزشک توجه داشته باشید.
به طور کلی، شامپوهای دارای ترکیبات کافئین و ماینوکسیدیل برای درمان ریزش مو ارثی مناسب هستند. لازم به ذکر است، استفاده منظم از شامپو و محصولات مناسب مراقبت از مو، روند درمان را تسریع میبخشد.
چگونه از ریزش موی ارثی جلوگیری کنیم؟
حالا که میدانید ریزش مو ارثی چیست؟ متوجه شدهاید که این ریزش به دلیل صفات وراثتی ایجاد میشوند اما به کمک برخی از مولفهها، میتوان از بروز آن تا حد چشمگیری جلوگیری کرد. این مولفهها عبارتند از:
ایجاد سبک زندگی سالم
ایجاد رژیم غذایی سالم، صرفه غذاهای مغذی، تحرک کافی و انجام ورزش، از جمله مواردی هستند که میتوانند از ریزش مو ارثی جلوگیری کنند. از طرفی، تنظیم برنامه خواب و دوری از محیطهای تنشزا به بهبود این مشکل کمک شایانی میکنند.
معاینه دورهای
در صورتی که شاهد ریزش مو شدید در اعضای خانواده خود به ویژه پدر یا برادران هستید، بهتر است هر ۶ ماه یکبار به پزشک مراجعه کنید تا در صورت بروز ریزش، هرچه سریعتر نسبت به درمان اقدام کنید. ضمنا محصولات مراقبت از مویی که پزشک پیشنهاد میدهد میتواند در جلوگیری از ریزش مو ارثی، موثر باشد.
جمعبندی
ریزش مو ارثی یکی از چالشهایی است که بسیاری از مردم به ویژه آقایان با آن دسته و پنجه نرم میکنند. ما در این مطلب، ضمن پاسخ به سوال ریزش مو ارثی چیست؟ علائم و دلیل ایجاد این نوع ریزش را بررسی کردیم. سپس راهکارهایی مانند استفاده از داروهای شیمیایی و کاشت مو را به عنوان درمان مناسب پیشنهاد دادیم.