اختلال در خواب ؛ متهم ردیف اول افزایش قند خون

کیمیا کرمی بیان کرد: دیابت نوع ۱ شایع­ترین بیماری غدد درون­ریز در کودکان است. وی افزود: یکی از عوارض و مشکلاتی که در بیماران مبتلا به دیابت کمتر مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته اختلالات خواب است.

کرمی اظهار کرد: خواب به عنوان یک فرایند فیزیولوژیک فعال نقش مهمی در بازیابی نیروی فرد دارد و لذا کمیت و کیفیت آن تأثیر مستقیمی بر عملکرد رضایت­­ بخش فرد در طول روز دارد.

این استادیار دانشگاه علوم پزشکی لرستان گفت: اختلال در خواب علاوه بر اینکه به عنوان یکی از عوارض دیابت به شمار می­‌رود می­‌تواند باعث افزایش میزان قند خون بیماران دیابتی نیز شود.

وی اضافه کرد: شواهد تجربی بر این تاکید دارد که درمان­‌های غیر دارویی به علت ایجاد تعادل و ارتقای انرژی در بدن و همچنین ارتقای سلامتی و آسایش فرد بهترین روش برای ارتقاء عادت‌های خواب هستند.

کرمی ادامه داد: مداخلات مبتنی بر ورزش به عنوان یک روش درمان غیر دارویی اثربخش در زمینه پیشگیری و درمان مشکلات خواب در افراد سالم و جمعیت‌­های بالینی مورد استفاده قرار گرفته است.

این استادیار دانشگاه با بیان اینکه ورزش در پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری‌ها نقش قابل توجهی دارد، گفت: ورزش در پیشگیری اولیه از دیابت تیپ ۱ نقش شناخته شده­‌ای ندارد اما در کنترل قند خون، درمان بیماران، پیشگیری از عوارض دیابت و بهبود کیفیت زندگی این افراد موثر است.

وی افزود: ورزش در کنار دارو و رژیم غذایی در پیشگیری ثانویه و ثالثیه موثر است، ورزش در مطالعات مربوط به بزرگسالان به عنوان یک عامل اثر بخش بر بهبود مشکلات خواب شناسایی شده و مطالعات مربوط به کودکان مبتلا به دیابت  بسیار محدود است.

او اضافه کرد: با توجه به محدود شدن شرایط حضور کودکان دیابتی در باشگاه‌های ورزشی بنا به دلایلی نظیر وقوع پاندمی کووید ۱۹ و همچنین تمایل خانواده‌­ها به استفاده از بسیاری از برنامه‌­های مجازی برای کودکان از یک سو و همچنین محدود بودن مطالعات انجام شده در خصوص اثربخشی استفاده از آموزش تمرینات ورزشی در قالب فیلم‌­های آموزشی در این پژوهش ما بر آن شدیم تا تأثیر آموزش تمرینات ورزشی با استفاده از فیلم­‌های آموزشی را بر عادت‌های خواب کودکان مبتلا به دیابت نوع ۱ بررسی کنیم.

وی یادآور شذ: این مطالعه کارآزمایی بالینی کنترل شده برچسب دار در سال ۱۴۰۲ طراحی و اجرا شد. ۶۲ کودک مبتلا به دیابت نوع ۱ وارد مطالعه و به صورت تصادفی به دو گروه ۳۱ نفره آزمایش و کنترل تخصیص یافتند. مداخله صورت گرفته برای گروه آزمایش شامل ۸ هفته برنامه منظم تمرینات ورزشی بود که در قالب فیلم آموزشی تولید و با استفاده از پیام رسان‌های داخلی برای آنها جهت اجرا به اشتراک گذاشته شد. به منظور گردآوری داده‌ها ازChildren’s Sleep Habits Questionnaire  توسط مادران قبل و پس از مطالعه استفاده شد.

استادیار دانشگاه علوم پزشکی لرستان گفت: یافته‌ها نشان داد بین میانگین کلی نمره عادت­‌های خواب در کودکان گروه آزمایش در پیش آزمون و پس آزمون تفاوت آماری معناداری وجود داشت و بین میانگین نمره قند خون در سه بازه زمانی متفاوت در گروه کنترل و آزمایش تفاوت آماری معنادار یافت شد.

کرمی تصریح کرد: از نتایج تحقیق می‌توان دریافت که آموزش انجام تمرینات ورزشی با استفاده از فیلم‌­های آموزشی باعث بهبود وضعیت عادت­‌های خواب در کودکان مبتلا به دیابت نوع ۱ شد.  بنابراین توصیه می شود از این روش در آموزش اجرای تمرینات و فعالیت­ بدنی و به دنبال آن بهبود کیفیت خواب کودکان مبتلا به دیابت جهت کمک به بهبود کنترل بیماری در آنها استفاده شود..