عوامل خطرزا در ابتلا به سرطان معده که باید بدانید

سرطان معده (سرطان گاستریک) زمانی ایجاد می‌شود که سلول‌های پوشاننده داخلی معده به طور غیرقابل کنترل شروع به رشد کنند. این بیماری می‌تواند در هر قسمتی از معده ایجاد شود و به سایر قسمت‌های بدن نیز گسترش یابد. شناخت عوامل خطرزا در ابتلا به سرطان معده، گامی مهم در پیشگیری و تشخیص زودهنگام این بیماری است.

عوامل خطرزا در ابتلا به سرطان معده:

عوامل مختلفی می‌توانند خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش دهند. این عوامل به دو دسته قابل تغییر (مربوط به سبک زندگی) و غیرقابل تغییر (مانند ژنتیک) تقسیم می‌شوند:

عوامل غیرقابل تغییر:

سن: خطر ابتلا به سرطان معده با افزایش سن، به خصوص بعد از ۵۰ سالگی، بیشتر می‌شود.

جنسیت: مردان بیشتر از زنان در معرض ابتلا به سرطان معده هستند.

سابقه خانوادگی: وجود سابقه سرطان معده در بستگان درجه یک (والدین، خواهر و برادر) خطر ابتلا را افزایش می‌دهد.

گروه خونی A: افرادی که گروه خونی A دارند، کمی بیشتر از سایر گروه‌های خونی در معرض خطر ابتلا به سرطان معده هستند.

عوامل قابل تغییر (مربوط به سبک زندگی):

عفونت با هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori): این باکتری شایع‌ترین عامل خطر سرطان معده است. عفونت مزمن با این باکتری می‌تواند باعث التهاب مزمن معده (گاستریت) و در نهایت زخم معده و سرطان شود.

رژیم غذایی:

مصرف زیاد غذاهای نمک‌سود، دودی و ترشی: این نوع غذاها حاوی موادی هستند که می‌توانند به پوشش داخلی معده آسیب برسانند و خطر سرطان را افزایش دهند.

مصرف کم میوه و سبزیجات: میوه‌ها و سبزیجات سرشار از ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ها هستند که از سلول‌ها در برابر آسیب محافظت می‌کنند. مصرف کم این مواد غذایی می‌تواند خطر سرطان معده را افزایش دهد.

مصرف زیاد گوشت قرمز و فرآوری شده: مصرف زیاد گوشت قرمز (مانند گوشت گاو و گوسفند) و گوشت‌های فرآوری شده (مانند سوسیس، کالباس و بیکن) با افزایش خطر سرطان معده مرتبط است.

سیگار کشیدن: سیگار کشیدن خطر ابتلا به بسیاری از سرطان‌ها، از جمله سرطان معده را افزایش می‌دهد.

مصرف زیاد الکل: مصرف بیش از حد الکل می‌تواند به پوشش داخلی معده آسیب برساند و خطر سرطان را افزایش دهد.

چاقی و اضافه وزن: چاقی و اضافه وزن، به خصوص چاقی شکمی، با افزایش خطر سرطان معده مرتبط هستند.

سابقه جراحی معده: افرادی که قبلاً جراحی معده انجام داده‌اند، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان معده باشند.

بیماری‌های خاص: برخی بیماری‌ها مانند کم‌خونی پرنیشیوز (ناشی از کمبود ویتامین B12)، پولیپ‌های معده و گاستریت آتروفیک (التهاب مزمن معده که منجر به از بین رفتن سلول‌های معده می‌شود) می‌توانند خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش دهند.

قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی: قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی صنعتی نیز می‌تواند خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش دهد.

علائم سرطان معده:

سرطان معده در مراحل اولیه معمولاً علائم خاصی ندارد. به همین دلیل، تشخیص زودهنگام آن دشوار است. با پیشرفت بیماری، علائم زیر ممکن است ظاهر شوند:

سوء هاضمه و سوزش سر دل

درد یا ناراحتی در ناحیه شکم

تهوع و استفراغ

کاهش وزن ناخواسته

بی‌اشتهایی

احساس سیری زودرس بعد از خوردن مقدار کمی غذا

مدفوع سیاه رنگ (به دلیل خونریزی داخلی)

خستگی و ضعف

پیشگیری از سرطان معده:

اگرچه نمی‌توان همه عوامل خطر را کنترل کرد، اما با رعایت موارد زیر می‌توان خطر ابتلا به سرطان معده را کاهش داد:

درمان عفونت هلیکوباکتر پیلوری: در صورت ابتلا به این عفونت، حتماً با پزشک خود مشورت کنید و درمان مناسب را انجام دهید.

رژیم غذایی سالم: مصرف زیاد میوه و سبزیجات، غلات کامل، و محدود کردن مصرف غذاهای نمک‌سود، دودی، ترشی، گوشت قرمز و فرآوری شده.

ترک سیگار و محدود کردن مصرف الکل.

حفظ وزن سالم و ورزش منظم.

معاینات منظم پزشکی و غربالگری (در صورت توصیه پزشک).

اهمیت تشخیص زودهنگام:

تشخیص زودهنگام سرطان معده نقش بسیار مهمی در موفقیت درمان دارد. در صورت مشاهده هر یک از علائم ذکر شده، به خصوص اگر این علائم پایدار باشند یا بدتر شوند، حتماً به پزشک مراجعه کنید.

منابع:

سرطان معده چیست؛ علل، علائم، تشخیص و درمان این بیماری - داروسازی دکتر عبیدی

سرطان معده: علل، علائم و راهکارهای تشخیص و درمان

سرطان معده | علت، علائم و راه‌های درمان | پذیرش۲۴

عوامل خطر سرطان معده | سرطلن معده چیست و به عواملی بستگی دارد؟

سرطان معده - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

این اطلاعات صرفاً جهت اطلاع‌رسانی است و نباید به عنوان جایگزینی برای مشاوره پزشکی حرفه‌ای در نظر گرفته شود. همیشه برای تشخیص و درمان هرگونه مشکل پزشکی با پزشک خود مشورت کنید.