شیءانگاری جنین ممنوع/ زایمان باید برای زنان خوشایند باشد
دکترای بهداشت باروری با بیان اینکه شیءانگاری جنین یکی از دلایلی است که ممکن است باعث سقط جنین شود، گفت: جنین در هر مرحله‌ای از زندگی، حق حیات دارد.
شهلا خسروی؛ عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در نشست خبری پویش که در بیمارستان اکبرآبادی برگزار شد، با اشاره به اینکه ترس و نگرانی از حاملگی یا زایمان ممکن است مادران را به سوی سقط جنین سوق دهد، اظهار کرد: مادران با مراجعه به پزشک می‌توانند از سلامت خود و جنین اطمینان حاصل کنند.
شیءانگاری جنین ممنوع
وی افزود: شیءانگاری جنین یکی از دلایلی است که ممکن است باعث سقط جنین شود، در حالی که جنین در هر مرحله‌ای از زندگی، حیات و حق حیات دارد و به منزله یک لخته خون نیست.
خسروی ادامه داد: از سوی دیگر، باید به نقش همسران در ترغیب زنان به سقط جنین نیز توجه کرد و با فرهنگ‌سازی از اقدام به این کار جلوگیری کرد؛ زیرا در برخی موارد، همسر یک خانم، اصرار به سقط جنین وی دارد و در این موارد اگر صرفاً به زنان مشاوره ارائه شود، چندان موثر نخواهد بود.
وی با بیان اینکه سقط جنین عمدی عمدتاً در زنان جوان زیر 35 سال و به دلیل نخواستن فرزندان بیشتر رخ می‌دهد، ابراز کرد: در کشور ما، مراکز نفس و مراکز بهداشتی به ارائه مشاوره به زنان باردار می‌پردازند و در برخی کشورهای دیگر نیز مادران در بخشی از کلینیک‌های مراقبت از بارداری در فرآیند مشاوره قرار می‌گیرند. در این مراکز تلاش می‌شود مادرانی که قصد سقط جنین دارند شناسایی و از سقط منصرف شوند.
وزارت بهداشت بر سقط جنین در مطب‌ها نظارت می‌کند؟
دکترای بهداشت باروری در پاسخ به سؤال تسنیم مبنی بر اینکه "طبق اعلام وزارت بهداشت درصدی از سقط جنین‌ها توسط کادر درمان انجام می‌شود، برای جلوگیری از این موارد راهکار شما چیست؟" بیان کرد: معاونت درمان بر موضوع اقدام به سقط جنین توسط این افراد نظارت می‌کند. میزان نظارت بر چنین مسئله‌ای در مراکز خصوصی بسیار بالاست و از سوی دیگر، مردم نیز می‌توانند موارد سقط جنین را از طریق سامانه تلفنی ثبت شکایات وزارت بهداشت به اطلاع این وزارتخانه برسانند. با این حال، باید توجه داشت که سقط جنین تنها مربوط به حوزه سلامت و وزارت بهداشت نیست و این امر یک موضوع اخلاقی، اجتماعی، فقهی و شرعی است و ابعاد مختلفی دارد. ما نباید در این ابعاد به دنبال مقصر بگردیم و با فرهنگ‌سازی و انجام اقدامات لازم باید از انجام این امر جلوگیری کنیم.
دلایل عمده سقط جنین
دکتر مریم مریدی؛ دکترای بهداشت باروری نیز در ادامه این نشست خبری در پاسخ به تسنیم مبنی بر دلایل مهم سقط جنین بیان کرد: یکی از دلایل سقط جنین در دسترس بودن ابزار سقط از جمله داروهاست و سایر علل نیز به مسائل فرهنگی و اقتصادی بازمی‌گردد. از جمله اینکه نقش مادری و هویت مادری برای برخی زنان به دلایل مختلف کم‌اهمیت‌تر شده است.
وی ادامه داد: باید توجه داشت که نقش همسر افراد نیز در اقدام به سقط مهم است، در حالی که عمده برنامه‌های فرزندآوری و پیشگیری از سقط مادر را مورد هدف قرار داده است. برای مثال، وقتی مشوقی برای فرزندآوری در نظر گرفته می‌شود، مادران گروه هدف عمده آن هستند و یا وقتی درباره همسرداری بحث می‌شود، ذهن‌ها بیشتر به سوی زنان می‌رود تا مردان؛ این موضوع این پیام را منتقل می‌کند که تمام مسئولیت فرزندپروری برعهده مادر است، در حالی که بسیاری از مادران در اجتماع حضور دارند و در کنار نقش مادری، سایر نقش‌های اجتماعی خود را نیز ایفا می‌کنند. این موضوع باعث می‌شود تمایل آن‌ها به فرزندآوری کاهش یابد و برخی افراد به سوی سقط جنین سوق داده شوند.
مریدی بیان کرد: راهکار مهمی که برای پیشگیری از سقط جنین عمدی وجود دارد، کسب آگاهی در زمینه فرزندآوری است. زوجین باید بدانند که حق گرفتن حیات از جنین را ندارند؛ زیرا حق حیات، اولین حقی است که خداوند برای همه انسان‌ها قائل شده است.
وی خاطرنشان کرد: مسئله مهم دیگری که مطرح است این است که ترس ناشی از زایمان و مادر شدن در برخی از زنان زیاد است و بدرفتاری‌هایی که ممکن است در بخش‌های زایمان انجام شود، گاهاً ممکن است منجر به تجربه‌های منفی از زایمان شود.
مریدی افزود: اقدامات مهمی برای خوشایندسازی فرآیند زایمان در سطح وزارت بهداشت انجام شده است، از جمله اینکه پس از ترخیص مادران بعد از زایمان، لینکی برای نظرسنجی به آن‌ها ارسال می‌شود تا میزان رضایتمندی مادران از برخوردهای کادر درمان و بیمارستان با مادر سنجیده شود. همچنین در کوریکولوم رشته مامایی، اخلاق حرفه‌ای در مامایی برای آموختن چگونگی ارتباط ماماها با مادران گنجانده شده است. اما نکته مهم این است که فقط ماماها و پزشکان نیستند که در خوشایندسازی فرآیند زایمان تاثیر دارند و از پذیرش بیمارستان گرفته تا سایر گروه‌ها می‌توانند در این امر موثر باشند.
وی یادآور شد: بسیاری اوقات بدرفتاری‌هایی که در زایمان اتفاق می‌افتد، به دلیل ناآگاهی مادران از فرآیند بارداری و زایمان است. در این زمینه، کلاس‌های آمادگی برای زایمان که برگزار می‌شود، باعث می‌شود مادر تجربه بیشتری کسب کرده و همکاری بیشتری با کادر درمان در فرآیند زایمان داشته باشد که به کاهش تجارب ناخوشایند کمک می‌کند.
بیشترین ریسک سقط عمدی در هفته 4 تا 6 بارداری
صدیقه عبدالله‌پور؛ دکترای بهداشت باروری نیز در ادامه این نشست خبری بیان کرد: براساس رهنمودهای سازمان جهانی بهداشت، هر زن باید بتواند به یک ماما برای مشاوره تا دوران یائسگی و پس از آن دسترسی داشته باشد. ماماها اکنون در قالب مراقب سلامت در حوزه بهداشتی و درمانی در سطوح مختلف مراکز بهداشتی تمام مراقبت‌های لازم را به زنان باردار ارائه می‌دهند.
وی با بیان اینکه بیشترین ریسک سقط عمدی در هفته 4 تا 6 بارداری است، ادامه داد: ماماها در مراکز بهداشتی می‌توانند در این بازه زمانی مراجعین خود را شناسایی و به آن‌ها مشاوره ارائه کنند.
عبدالله‌پور اضافه کرد: یکی از گرایش‌های رشته مامایی، مشاوره در مامایی است. در این رشته، نحوه مشاوره و تکنیک‌های روانشناختی برای جلوگیری از آسیب به جنین آموزش داده می‌شود و با بهره‌گیری از ظرفیت این دسته از مشاوران مامایی، می‌توان برای کاهش آمار سقط جنین استفاده کرد.
ناهید جهانی؛ مدیر گروه مامایی دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز در این مراسم اظهار کرد: آموزش و صحبت اولیه با مادران باردار، نقش مهمی را در ارائه مشاوره‌های مناسب به این افراد دارد.
وی تصریح کرد: پیشگیری از سقط جنین، نیازمند هماهنگی بین‌بخشی است و باید با آموزش دانشجویان مامایی و افزایش آگاهی والدین، بتوانیم از بروز این اتفاق ناخوشایند جلوگیری کنیم.