مراقب سلامت جنسی‌تان باشید؛ ارتباط بیماری‌های مقاربتی با زوال عقل
ویروس عامل تبخال می‌تواند وارد مغز شود، به صورت نهفته باقی بماند و بعدها دوباره فعال شود
تحقیقات نشان می‌‌دهد برخی بیماری‌های مقاربتی احتمال ابتلا به زوال عقل را افزایش دهند؛ زوال عقل بیماری است که باعث از دست دادن حافظه می‌شود.
به گزارش نیویورک‌پست، اینکه میزان ابتلا به بیماری‌هایی که از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شوند، افزایش یافته و در آمریکا، در بزرگسالان ۶۵ ساله و بالاتر طی دهه گذشته بیش از دو برابر شده، نگران‌های بیشتری ایجاد کرده است. با توجه به اینکه تحقیقات نشان می‌دهند افراد مسن کمتر احتمال دارد برای غربالگری منظم بیماری‌های مقاربتی مراجعه کنند و توصیه‌های مرتبط با سلامت جنسی با این گروه از افراد به‌ندرت در میان گذاشته می‌شود، این گروه سنی ممکن است بیشتر در معرض خطر آثار بلندمدت کاهش قدرت شناختی و زوال عقل قرار گیرد.
تبخال تناسلی
طبق گزارش‌های دانشگاه جانز هاپکینز، بین ۵۰ تا ۸۰ آمریکایی‌ها به تبخال دهانی (HSV-1) و یک نفر از هر شش نفر در سنین ۱۴ تا ۴۹ سال در ایالات متحده به تبخال تناسلی (HSV-2) مبتلا هستند.
نکته قابل‌توجه این است که ویروس عامل تبخال می‌تواند وارد مغز شود، به صورت نهفته باقی بماند و بعدها دوباره فعال شود. برخی مطالعات نشان می‌دهند زمانی که ویروس فعال می‌شود، ممکن است باعث التهاب در مغز شود که می‌تواند به سلول‌های مغزی آسیب بزند و خطر ابتلا به زوال عقل را افزایش دهد.
طبق مطالعه سال ۲۰۲۴ دانشگاه پزشکی تگزاس، افراد مبتلا به تبخال دهانی یا تبخال تناسلی یا هر دو نوع ویروس، نسبت به افرادی که هرگز به این ویروس‌ها مبتلا نبوده‌اند، تا ۲.۴۴ برابر بیشتر احتمال دارد به زوال عقل مبتلا شوند.
سیفلیس
بیماری سیفلیس در ایالات متحده دوباره شایع شده و فقط هم به گروه‌های سنی جوان‌تر هم محدود نمی‌شود و تعداد موارد سیفلیس در بزرگسالان ۵۵ سال به بالا از سال ۲۰۱۰ تقریبا ۷۰۰ درصد افزایش یافته است.
سیفلیس با پنی‌سیلین و دیگر آنتی‌بیوتیک‌ها درمان‌پذیر است اما اگر درمان نشود، می‌تواند بر تمامی سیستم‌های بدن تاثیر بگذارد. یکی از عوارض جدی این بیماری سیفیلیس سیستم عصبی است؛ جایی که باکتری‌ها به مغز و نخاع حمله می‌کنند و باعث التهاب و آسیب به بافت مغز می‌شوند.
سیفیلیس سیستم عصبی در مراحل بعدی، می‌تواند به زوال عقل سیفیلیسی منجر شود که معمولا ۱۰ تا ۲۵ سال پس از عفونت اولیه بروز می‌کند. علائم آن هم از دست دادن حافظه، گیجی، تغییرات شخصیتی، مشکلات تمرکز، افسردگی و حتی توهم و هذیان است.
البته خبر خوب اینکه متخصصان می‌گویند زوال عقل مرتبط با سیفیلیس سیستم عصبی هم جبران‌پذیر است، اما فقط در صورتی که به‌موقع تشخیص داده و درمان شود.
زگیل‌‌های تناسلی
زگیل تناسلی یک بیماری شایع قابل‌انتقال از راه تماس جنسی است که از طریق برخی سویه‌های ویروس پاپیلومای انسانی (اچپیوی) ایجاد می‌شود. اچپیوی می‌تواند به التهاب مغز که عامل اصلی بروز زوال عقل است، بیانجامد.
یک مطالعه در سال ۲۰۲۰ که از داده‌های بیمه سلامت ۱۶ هزار بیمار در تایوان استفاده کرد، نشان داد که افراد مبتلا به زگیل تناسلی ناشی از اچپیوی، ۴۹ درصد بیشتر در معرض خطر ابتلا به زوال عقل قرار دارند. تحقیقات نشان می‌دهند که سرطان دهانه رحم هم که با اچپیوی مرتبط است، با افزایش خطر زوال عقل همراه است.
خوشبختانه، واکسن اچپیوی در برابر سویه‌های ویروس که عامل زگیل تناسلی‌اند، مصونیت ایجاد می‌کند و در پیشگیری از آن و سرطان دهانه رحم بسیار موثر است.
ایدز
تقریبا ۱.۲ میلیون نفر در ایالات متحده با ویروس اچ‌آی‌وی زندگی می‌کنند. زمانی که ویروس به مغز گسترش می‌یابد، التهاب ایجاد می‌کند، به سلول‌های مغزی آسیب می‌زند و سمومی مضر را آزاد می‌کند که همه این‌ها به کاهش شناختی کمک می‌کنند و در موارد شدید، می‌توانند به زوال عقل مرتبط با ایدز منجر شوند.
در یک مطالعه در سال ۲۰۲۲، محققان ۱۳ هزار بیمار مبتلا به اچ‌آی‌وی را با بیش از ۱۵۵ هزار فرد بدون این ویروس مقایسه کردند. آن‌ها دریافتند که در طول یک دوره پیگیری ۱۶ ساله، برای ۲.۵ درصد افراد مبتلا به اچ‌آی‌وی، زوال عقل تشخیص داده شد، در حالی که فقط برای ۱.۳ درصد افراد بدون این ویروس، چنین مشکلی را تشخیص دادند.