علت تشنگی بیش از حد کودکان

اکثر کودکان به نوشیدن آب تمایل دارند. این تمایلات تا حدی طبیعی است و در شرایط های گوناگون متغیر می شود. اما در مواردی عطش زیاد کودکان حاکی از وجود نوعی بیماری دارد. 

نقش آب در بدن کودکان

بخش گسترده ای از بدن را آب تشکیل می دهد. به طور کلی حدود 65 درصد از بدن کودکان تا سنین بلوغ متشکل از آب می باشد.

مصرف آب برای دفع مواد زائد و حفظ عملکرد سلول های بدن امری ضروری است. با تعریق، تنفس، ادرار و مدفوع میزان بسیار زیادی آب از بدن خارج می شود. لذا تنها راه جبران آب های دفع شده، نوشیدن آب است.

در حقیقت آب بهترین مایع در راستای کنترل درست وزن گیری می باشد و درجه حرارت بدن را تنظیم می سازد. همچنین از بروز مشکلات دهان و دندان، یبوست و عفونت پیشگیری می کند.

در میان گروه های سنی مختلف دو گروه خردسالان و سالمندان در رابطه با نوشیدن آب نیاز به توجه دارند. با افزایش سن حس تشنگی رو به زوال می رود و افراد خودشان باید برای تأمین آب مورد نیاز بدن اقدام کنند. کودکان نیز احتمال دارد به دنبال فعالیت های مکرر و بازیگوشانه توجهی به احساس تشنگی نداشته باشند.

میزان نیاز بدن کودکان به آب در شرایط های گوناگون متغیر است و به عواملی از قبیل نوع فعالیت، نوع غذاهای مصرفی و شرایط آب و هوایی بستگی دارد. 

حدود 80 درصد از شیر مادر را آب تشکیل می دهد. لذا نوزادان تا 6 ماهگی به موجب تغذیه از شیر مادر نیازی به مصرف آب ندارند. این نیاز به مصرف آب زمانی ضرورت می یابد که کودک علاوه بر شیر مادر از غذاهای کمکی بهره بگیرد.

لازم به ذکر است با وجود متغیر بودن نیاز انسان ها به آب، کودکان به طور متوسط روزانه به 6 الی 8 لیوان آب نیاز دارند.

کمبود آب در بدن

اختلال کم آبی در بدن با عنوان دهیدراسیون شناخته می شود. این واژه به معنی ناهماهنگی در میزان ورودی و خروجی آب از بدن می باشد. عارضه ی کم آبی معمولا در کودکان و بزرگسالان (65 به بالا) رخ می دهد.

به عبارتی دیگر دهیدراسیون عارضه ای است که به موجب آن مایعات بسیار زیادی از بدن دفع می شوند لذا کودک خواستار نوشیدن آب می شود. 

علت اصلی شکل گیری کم آبی در خردسالان وجود عفونت های ویروسی، باکتریایی و انگلی است. 

لازم به ذکر است اختلال دهیدراسیون با بروز تب، استفرغ و اسهال بروز می یابد.

نارسایی احتقانی قلب

نارسایی احتقانی قلب نوعی اختلال در پمپاژ سازی خون توسط قلب است که با نشانه ی عطش های مکرر بروز پیدا می کند. این عارضه با کاهش توانایی های قلب در بازه ی زمانی طولانی شکل می گیرد و در خصوص کودکان به شدت نادر است.

با این حال در مواردی برخی کودکان دچار نارسایی قلب می شوند. انجام هر نوع فعالیتی براین قبیل کودکان ممنوع است زیرا با کوچک ترین حرکت به دلیل کارکرد ضعیف قلب، اکسیژن و خون مورد نیاز برای اعضای مختلف بدن تامین نمی گردد.

در فرایند درمان نارسایی های قلب داروهای تجویزی ادرار آور هستند. این دارو ها با هدف دفع مایع و مواد زائد از بدن طراحی می شوند. لذا  بابت احساس تشنگی کودک پس از مصرف این قبیل دارو ها نگران نباشید و به او اجازه ی نوشیدن آب بدهید.

بیماری های کلیوی

کلیه ها به طور طبیعی نوعی سیستم فیلتر هستند که در موارد بیماری ادرار های رقیقی را تولید می کنند.

در شرایطی که میزان آب ورودی به بدن و حجم دفع آب یکسان نباشد، احتمال وجود بیماری های  کلیوی وجود دارد. درواقع فرد مبتلا به اختلال کلیه، عطش و تشنگی بسیار زیادی دارد و در هنگام بول کردن احساس سوزش می کند. 

به عبارتی دیگر کلیه های آسیب دیده قادر به جذب و نگهداری از مایعات نیستند و با تکرر ادرار برای پیشگیری از کم آبی سیگنال هایی را به مغز می فرستند که کودک را به نوشیدن آب ترغیب می کند.

اختلالات تیروئیدی

یکی دیگر از عارضه هایی که موجب بروز احساس تشنگی بسیار زیاد در کودکان و حتی بزرگسالان می شود، اختلالات تیروئیدی است. 

غده ی تیروئید موظف به ترشح هورمون تیروئید است. تیروئید به دو صورت تیروئید کم کار و پر کار صورت می گیرد. این نام ها بر اساس کارکرد و فعالیت غده ی تیروئید انتخاب می شوند.

بیماری تیروئید اختلالاتی را در جذب ید به بدن، ترشح هورمون تیروگلوبین و ترشح هورمون تیروئید ایجاد می کند.

پیروی از اصول غذایی نامناسب

کربوهیدرات ماده ای غذایی است که در جذب و نگهداری آب در بدن نقش دارند. پیروی از برنامه غذایی نامناسب و عدم مصرف غذاهای حاوی کربوهیدرات موجب احساس تشنگی به خصوص در کودکان می شود.

علاوه براین، زیاده روی در مصرف نمک مانع هیدراته شدن آب در بدن می شود. این ممانعت به دلیل فعالیت طبیعی کلیه ها است. درواقع کلیه نمک و آب اضافی را همزمان با هم دفع می کند لذا زمانی که نمک موجود در بدن زیاد باشد، کلیه برای انجام روند دفع سیگنال تأمین آب را به مغز ارسال می کند.

کم خونی

با کاهش میزان گلبول های قرمز سالم در بدن، کم خونی شکل می گیرد. در مواردی فرد ابتلا به کم خونی احساس تشنگی می کند. البته لازم به ذکر است این احساس به ندرت اتفاق می افتد و علائمی از قبیل رنگ پریدگی، تعریق، افزایش ضربان قلب، ضعف و سر گیجه مولفه های اصلی کم خونی هستند.

جایگزینی برای آب در کودکان 

عده ای بر این باور هستند که آبمیوه بهترین جایگزین برای آب است. در حالی که آب میوه شیرین است و توانایی رفع تشنگی را ندارد. به علاوه به موجب مصرف متعدد آبمیوه وزن کودک به صورت نامتعادل افزایش می یابد و در آینده اختلالاتی در بدن او ایجاد می کند.

تاکنون هیچ جایگزین مناسبی برای آب یافت نشده است و برای برطرف سازی تشنگی همانا نوشیدن آب توصیه می شود.

علت تشنگی زیاد کودک یک ساله, علت تشنگی زیاد کودکان در خواب, میزان نیاز کودکان به آب

شیرینی موجود در آبمیوه توانایی رفع تشنگی را ندارد لذا جایگزین خوبی برای آب نیست

اختلالات مصرف آب سرد

دمای هر ماده ی ورودی به بدن می بایست با دمای محیط سازگاری داشته باشد. نوشیدن آب خیلی سرد یا خیلی داغ مستقیما به بدن آسیب وارد می کند. 

بدن انسان با نوشیدن آب سرد، اقداماتی را در راستای افزایش دمای آب به وسیله ی انرژی انجام می دهد. مسلما در طی این فرایند انرژی بدن فرد کاهش می یابد و احساس خستگی می کند. 

از دیگر اختلالاتی که نوشیدن آب سرد در بدن ایجاد می کند، می توان به افزایش عطش، جامد شدن چربی، انقباض عروق معده، اختلال در روند هضم غذا، ایجاد حالت تهوع، درد در گلو و کاهش ضربان قلب اشاره کرد.

در طب سنتی نیز نوشیدن آب سرد منع شده است و باور بر این است که این قبیل نوشیدنی ها خطر کبد چرب را چندین برابر می کند. همچنین توصیه می شود از مصرف آب سرد پس از حمام و ورزش خودداری کنید زیرا صدمات غیرقابل جبرانی به کبد وارد می کند.