بدانیم و اقدام کنیم؛ خودمراقبتی در فضای مجازی

احترام به فضای خصوصی دیگران یکی از قواعد اصلی تلقی می شود؛ کارکردهای مختلف و گسترده اینترنت باعث رشد روزانه مصرف کنندگان این فناوری شده است؛ بر اساس اعلام سایت جهانی اینترنت حدود 56.7 درصد از جمعیت ایران در سال 2016 از اینترنت استفاده می کرده اند که این آمار، ایران را در رتبه سیزدهم بین کشورهای دنیا قرار داده است، بنابراین استفاده از اینترنت جزئی گریزناپذیر زندگی امروز است.

در دسترس بودن اینترنت مزایای زیادی دارد و منجر به پیشرفت های زیادی می شود؛ علی رغم تمام امکانات و مزایایی که تکنولوژی جدید ارتباطی فراهم کرده است، استفاده نادرست از آن با تبعاتی همراه است؛ به همین دلیل توصیه می شود که پیش از استفاده از این روش های ارتباطی ماهیت آن را بهتر بشناسیم و آموزش لازم را درباره مزایای و معایب آن بگذرانیم.

از خطرات بالقوه این فضا می توانیم به مواردی همچون تهدید و باج گیری، دزدی، مواجهه با محتوای نامناسب، آسیب به خود، خشونت، تبعیض نژادی، اعتیاد به اینترنت و بازی های کامپیوتری، اشاره کنیم.

راهنمای استفاده از کامپیوتر و اینترنت برای والدین؛

از چه سنی به فرزندم اجازه کار با کامپیوتر، اینترنت و دیگر وسایل الکترونیکی را بدهم؟

توصیه می شود موبایل، لپ تاپ، تبلت و سایر وسایل الکتریکی مشابه را حداقل تا قبل از نوجوانی یعنی حدود 12 و 13 سالگی در اختیار فرزندان قرار ندهید؛ اما از طرف دیگر با توجه به فراگیر بودن استفاده از این ابزار و در دسترس بودن آنها، معمولا کودکان به محض این که راه می افتند و توانایی صحبت کردن پیدا می کنند، استفاده از این وسایل برایشان جذاب می شود؛ همچنین نیازهای آموزشی که امروزه با این وسایل برطرف می شود نیز سن استفاده از این ابزارها را پایین می آورد.

برای استفاده از کامپیوتر و اینترنت شاید درست نباشد که یک قاعده ثابت در نظر بگیریم؛ به دلیل پیشرفت تکنولوژی و تغییر سبک زندگی خانواده ها، استفاده از موبایل، تبلت و اینترنت، بیشتر از گذشته اهمیت پیدا کرده و کودکان نیز از این قاعده مستثنا نیستند؛ برای تعیین زمان مناسب استفاده از این ابزارها باید به شرایط خانواده، نحوه تربیت خانوادگی و شرایط کودک نیز توجه شود.

به هر حال والدین با شروع سن مدرسه ناگزیر از در اختیار قرار دادن کامپیوتر و اینترنت در کودکان هستند؛ نکته مهم، آموزش و نظارت آنها بر کودکان است؛ این که در هر سنی چگونه از این وسایل استفاده کنند به عنوان مثال از چه سایت هایی بازدید کنند.

نکات کلی که برای استفاده از اینترنت در کودکان لازم است مورد توجه قرار گیرد؛

 آموزش: قبل از کار با اینترنت، آموزش خطرات، و راه های بالابردن امنیت ضروری است؛ برای این که بدانید فرزندتان چگونه از اینترنت استفاده می کند وقت بگذارید.

تشویق: تشویق مثبت والدین به کودک و نوجوان برای استفاده موثر از کامپیوتر و اینترنت.

امنیت بخشی محیط کامپیوتر: قبل از هر چیز تدابیر لازم امنیتی برای استفاده مناسب و امن از کامیپوتر و اینترنت فراهم شده باشد.

 نظارت: قرار دادن کامپیوتر در فضای بیرون از اتاق شخصی کودک می تواند به نظارت بهتر کمک کند.

قبل از شروع استفاده از کامپیوتر و اینترنت در رابطه با اینترنت و خدمات اینترنتی که کودکتان استفاده می کند آموزش ببینید. قبل از این که فرزندتان، برای استفاده از اینترنت آموزش ببیند، شما آموزش ببینید.کلاس های خوبی برای آموزش هایی که لازم دارید وجود دارد. برای این که بدانید چگونه می توانید با اینترنت کار کنید، چطور می توانید بر روی فرزندنتان نظارت داشته باشید و کامپیوتر خانگی خود را برای کنترل بیشتر تنظیم کنید، آموزش ببینید.

لازم است بدانید که فرزندتان در چه مکان های دیگری جز خانه، دسترسی به کامپیوتر و اینترنت دارد. مثال در کتابخانه های عمومی، خانه دوستانش و دیگر مکان ها. این برای تنظیم نظارت عادی شما لازم است. همینطور درباره این که چطور می توانید دسترسی فرزندتان را در سایت ها و جستجوی کلمات خاص در سایت ها محدود کنید. با خانواده راجع به اهمیت امنیت اینترنتی صحبت کنید و این طور تلقی نکنید که فرزندم خودش اطلاع دارد.

 به کودکان برای استفاده ی امن از اینترنت آموزش دهید. متناسب با سن کودک می توان آزادی عمل بیشتری به او داد. اگر از سنین پایین تر آموزش لازم را در این زمینه دیده باشند، احتمال آسیب و مشکل در سنین نوجوانی و بزرگسالی کمتر خواهد بود. به طور کلی استفاده از کامپیوتر و اینترنت برای کودک و نوجوان باید هم معنی با مسئولیت پذیری، قانونمندی و همینطور محدودیت باشد، والدین باید ضمن توضیح این مفاهیم و اصول، به فرزندان خود یاد دهند که اجازه چه فعالیت هایی را در این زمینه دارند و از چه فعالیت هایی باید به دور باشند.