خطرات داروهای اعصاب
وقتی یک داروی ضداضطراب مثل آلپرازولام برای کسی تجویز می‌شود، بدن و ذهن هر دو به آن ماده وابسته می‌شوند و از آن ماده دارویی به عنوان سوخت استفاده می‌کنند، به طوری که بدون آن دارو فرد ممکن است علائم ناخوشایند ترک را تجربه کند.
آلپرازولام یا زاناکس، دارویی شناخته شده برای اکثر افرادی است که از اختلالات اضطرابی رنج برده‌اند. ممکن است بعد از مصرف طولانی‌مدت این دارو، خودسرانه آن را ترک کنید یا به طور صحیح، آن را مصرف نکنید.
با توجه به این که در حال حاضر به این دارو وابسته شده‌اید و بدون نظر پزشک آن را قطع کرده‌اید، دامنه عوارض و خطراتی که ممکن است به دنبال قطع خودسرانه این دارو شما را تهدید کند، بسیار وسیع و آسیب زننده است.
تهدیدهایی که حین ترک یکباره این دسته داروها مطرح است، عبارتند از: روان‌پریشی (سایکوز)، اضطراب و حتی حملات صرع، بی‌خوابی، خلق و خوی مضطرب، کابوس شبانه، بازگشت به خاطرات تلخ گذشته و عدم پذیرش واقعیت.
مصرف این دارو فقط با تجویز پزشک
دکتر اصغر شریفی، فوق‌تخصص مغز و اعصاب در این باره به جام‌جم می‌گوید: آلپرازولام یکی از داروهای گروه بنزودیازپینی است. این دارو و سایر هم گروهای آن شامل دیازپام، اگزازپام، کلونازپام، لورازپام، کلردیازپوکساید و نیترازپام در پزشکی موارد کاربرد مختلف شامل ضدتشنج، آرامبخش، خواب‌آور، ضداضطراب و ضداسترس دارند.
عضو هیات علمی دانشگاه می‌افزاید: درباره مصرف آلپرازولام باید توجه داشت، اولا مصرف این گروه داروها در طولانی‌مدت باعث عادت کردن به آنها شده، بیمار مجبور می‌شود مرتب دوز دارو را افزایش دهد و از طرفی با افزایش دوز این دارو عوارض زیادتر می‌شود.
با توجه به این که دارو در درمان و کنترل بسیاری از بیماری‌ها موثر است و لازم است با تجویز پزشک مصرف شود، این متخصص می‌گوید: از جمله عوارض این داروها تخریب مغز و کاهش حافظه و عملکردهای مغزی است و از طرفی باعث کاهش قدرت عضلانی، اختلال تعادل و اختلال کبدی می‌شود.
نکات مهم درباره زمان ترک دارو
دکتر کلاهدوز در باره این که افراد در زمان کاهش دوز دارو باید چه نکاتی را رعایت کنند، می‌گوید: فرد نباید دچار کم‌آبی شود و باید از نظر مایعات تامین شود. همچنین از مصرف کافئین و الکل شدیدا اجتناب کند. بهتر است در طول دوره ترک، از غذاهای ادویه‌دار مصرف نکند و غذاهایی با پروتئین بالا مصرف شود.
دکتر شریفی توصیه می‌کند: بدون تجویز پزشک و به صورت طولانی‌مدت از این داروها استفاده نشود و در صورت نیاز به آرامبخش و خواب‌آور برای طولانی‌مدت، از داروهای کم‌خطر جایگزین با تجویز پزشک استفاده شود.
به گفته دکتر کلاهدوز، داروی آلپرازولام را می‌توان با رعایت نکاتی که پزشک می‌گوید و مراقبت دقیق، کاهش داد و فرد می‌تواند بعد از ترک آن، به زندگی سالم و متوازن بازگردد.
نقش ضروری و حمایتی خانواده در زمان ترک دارو
دکتر زهرا کلاهدوز با اشاره به این که عواملی موجب ناتوانی قطع دوره مصرف داروی آلپرازولام می‌شود و فرد را وادار می‌کند دوباره به مصرف دارو ادامه دهد، می‌گوید: برقراری ارتباط با سایر افرادی که سوءمصرف مواد دارند، به محض اتمام درمان اهمیت ویژه دارد. آن دسته از افرادی که از شبکه حمایتی برخوردار نیستند، وقتی به زندگی بدون دارو بازگشتند، بسیار در معرض آسیب هستند. یکی از مسائل دیگر، نگذراندن دوره کامل ترک داروست. دریافت نکردن درمان مناسب هم ممکن است باعث شود، فرد به دوره سوءمصرف خود بازگردد.
این دکتر داروساز در پاسخ این سوال که چه مدت زمان نیاز است تا فرد با توجه به تجویز پزشک این دارو را قطع کند، می‌گوید: نحوه صحیح کاهش میزان و طول دوره مصرف آلپرازولام وابسته به این است که فرد چه مدت و چه مقدار این دارو را مصرف کرده و چه عوارضی برای او داشته است.
سرخود، این دارو را مصرف نکنید
گاهی افرادی که آلپرازولام مصرف می‌کنند، روش مناسبی برای ترک دارو انتخاب نمی‌کنند و سرخود این دارو را مصرف می‌کنند که مشکلات زیادی برای فرد به وجود می‌آورد.
دکتر زهرا کلاهدوز، داروساز می‌گوید: وقتی یک داروی ضداضطراب مثل آلپرازولام برای کسی تجویز می‌شود، بدن و ذهن هر دو به آن ماده وابسته می‌شوند و از آن ماده دارویی به عنوان سوخت استفاده می‌کنند، به طوری که بدون آن دارو فرد ممکن است علائم ناخوشایند ترک را تجربه کند.
این متخصص ادامه می‌دهد: بعضی افراد روش پزشکی ترک ماده را انتخاب نمی‌کنند و غالبا با اختلالات سلامت ذهنی درگیر می‌شوند که از ابتدا آلپرازولام (زاناکس) برای درمان آن تجویز شده است.
فردی را در نظر بگیرید که دچار اختلال اضطرابی است و آلپرازولام برای کنترل این اختلال او تجویز می‌شود. در صورت مصرف نادرست آلپرازولام یا مصرف آن در طولانی‌مدت، فرد به دارو وابسته می‌شود.