با کبد چرب چه کنیم؟
بیماری که ممکن است همین حالا دچارش باشید و از آن بی‌خبر باشید، همیشه تا این اندازه خاموش نمی‌ماند. کبد چرب بیماری شایعی است که مدت‌ها مبتلایانش را از وجود خود بی‌خبر نگه می‌دارد اما ناگهان خود را نشان می‌دهد. کبد چرب با ورود چربی اضافه و به‌خصوص تری‌گلیسیرید به سلول‌های کبدی شروع می‌شود و می‌تواند تا مختل کردن عملکرد کبد پیش برود.
متخصصان هنوز نمی‌دانند این بیماری دقیقا به چه علتی ایجاد می‌شود و به همین دلیل همه راه‌هایی که به پیشگیری از آن کمک می‌کند را نمی‌شناسند. با این حال، آمارها از ابتلای 70 تا 75 درصد این بیماران به چاقی حکایت می‌کند و متخصصان می‌گویند بسیاری از مبتلایان به بیماری کبد چرب، بعد از کاهش 10 درصد وزنشان، بهبود قابل‌توجهی پیدا می‌کنند.
چرا کبد چرب می‌شود؟
هنوز مشخص نیست که دقیقا چه چیزی باعث مبتلا شدن افراد به کبد چرب می‌شود، اما متخصصان می‌گویند این موضوع می‌تواند متاثر از نسبت‌های خانوادگی نیز باشد و افرادی را که در خانواده‌شان سابقه ابتلا به این بیماری را دارند در معرض ابتلا به این مشکل قرار دهد. گذشته از این، پا گذاشتن به میانسالی و دچار شدن به اضافه‌وزن و چاقی، احتمال چرب شدن کبد را بالاتر می‌برد و بسیاری از مبتلایان این مشکل، مبتلا به کلسترول بالا و دیابت نیز هستند. مصرف برخی از داروها، ابتلا به بیماری‌های خودایمنی، ویروس هپاتیت، کاهش وزن سریع و سوءتغذیه نیز از دیگر عواملی هستند که احتمال چرب شدن کبد را بالا می‌برند.
کبد چرب در مواردی می‌تواند به علت‌های عجیبی رخ دهد؛ برای مثال برخی از مطالعات نشان می‌دهد که برخی از باکتری‌هایی که سراغ روده کوچک می‌روند، تغییراتی در آن ایجاد می‌کنند که می‌تواند زمینه‌ساز ابتلا به کبد چرب شود.
شما هم بیمارید؟
کبد چرب بیماری خاموشی است و در بسیاری از موارد مبتلایانش تا زمان پیش رفتن این مشکل از وجودش باخبر نمی‌شوند. اما اگر شما می‌خواهید قبل از جدی شدن ماجرا از مبتلا بودن یا نبودنتان به این بیماری آگاه شوید، می‌توانید به این نشانه‌ها توجه کنید:
احساس خستگی
از دست دادن وزن و یا اشتها
ضعف
حالت تهوع
گیجی یا مشکل در تمرکز
البته مبتلایان کبد چرب تنها با این علائم درگیر نمی‌شوند. در صورت پیشرفت این مشکل، احساس درد در قسمت مرکزی یا فوقانی شکم و تیره شدن پوست گردن و زیر بغل و بروز لکه‌های تیره‌رنگ روی قسمت‌هایی از پوست بدن نیز می‌تواند گویای این مشکل باشد.
چطور بیماری تشخیص داده می‌شود؟
ممکن است به طور اتفاقی و در جریان یک معاینه ساده پزشکی متوجه شوید که مبتلا به کبد چرب هستید. گذشته از این، پزشکان با کمک آزمایش خون و بررسی میزان برخی از آنزیم‌ها در بدنتان می‌توانند احتمال مبتلا بودنتان به کبد چرب را تایید یا رد کنند. سونوگرافی یا گرفتن MRI از این ناحیه نیز از دیگر راه‌های تشخیص بیماری کبد چرب به شمار می‌آیند.
این بیماری درمان می‌شود؟
بیماری کبد چرب، با وجود شایع بودنش، درمان دقیق و خاصی ندارد و هنوز دارویی به بازار عرضه نشده که با مصرفش بتوان برای همیشه از چربی کبد خلاص شد. اما مثل بسیاری از مشکلات دیگر، با رعایت برخی اصول در سبک زندگی، نه‌تنها می‌توان احتمال ابتلا به این بیماری را کم کرد، بلکه در صورت مبتلا شدن نیز می‌توان از شدت بیماری کاست و مانع تبدیل شدن چربی کبد به بیماری‌های مهلک‌تری مثل سیروز کشنده کبدی شد.
1) وزن کم کنید
اگر چاق هستید یا اضافه‌وزن دارید، همین هفته به متخصص تغذیه مراجعه کنید و سعی کنید با یک رژیم اصولی و برنامه دقیق، هر هفته بخشی از اضافه‌وزنتان را از دست بدهید.
2) کربوهیدرات را خط بزنید
افراد مبتلابه بیماری کبد چرب اغلب به انسولین مقاوم هستند؛ بنابراین ابتلا به این بیماری می‌تواند آن‌ها را به دیابت هم دچار کند. پس سعی کنید تا جایی که می‌توانید مصرف کربوهیدرات را در رژیم غذایی روزانه‌تان کم کنید. نان سفید، غلات، سیب‌زمینی و برنج را کمتر مصرف کنید و نوشیدنی‌های قندی را هم نادیده بگیرید، حالتان بهتر می‌شود.
3) تکان بخورید
اگر بتوانید دو سه روز در هفته در کلاس‌های ورزشی شرکت کنید، کمک بزرگی به سلامتتان می‌کنید. اما اگر چنین امکانی ندارید، لااقل به جای آسانسور محل کارتان از پله استفاده کنید؛ هر نیم‌ساعت یکبار از روی صندلی‌تان بلند شوید و چند قدم راه بروید؛ به تلویزیون دیدن و لم دادن روی مبل عادت نکنید؛ به جای خودروی شخصی با وسایل حمل‌ونقل عمومی سر کار بروید و قسمتی از راه را پیاده طی کنید.
4) ساحل‌نشین شوید
رژیم غذایی مدیترانه‌ای می‌تواند یکی از راه‌های نجات شما باشد. نگران نباشید. رعایت کردن این رژیم نه دشوار است و نه پرهزینه. کافی است سهم چربی‌های سالم و غیراشباعی مثل روغن‌زیتون را در برنامه غذایی‌تان بیشتر کنید و مصرف سبزیجات برگ سبز و سبزیجاتی مثل فلفل دلمه‌ای را هم فراموش نکنید و بیشتر سراغ کربوهیدرات‌های پیچیده مثل غلات سبوس‌دار بروید. از طرف دیگر، تا جایی که می‌توانید به جای گوشت قرمز سراغ گوشت ماهی بروید و مصرف روغن ماهی یا مکمل‌های آن را هم فراموش نکنید. گذشته از این، تا آنجا که می‌توانید به فکر تامین نیاز بدنتان به ویتامین D باشید و خلاصه اینکه، نگذارید بدنتان دچار کمبود مواد ضروری شود.
5) مقاومتتان را بالا ببرید
ضعف سیستم ایمنی بدن، هم می‌تواند علت و هم معلول این بیماری باشد. برای اینکه از ابتلا به بیماری شایع کبد چرب پیشگیری کنید و در صورت دچار شدن، این مشکل را کمتر کنید، باید سیستم ایمنی بدنتان را تقویت کنید. هیچ‌چیز به اندازه آنتی‌اکسیدان‌ها نمی‌تواند شما را در رسیدن به این هدف یاری دهد. به همین دلیل باید بیشتر قهوه، سیرخام، چای سبز، گوجه‌فرنگی و میوه و سبزیجات بنفش‌رنگ را مصرف کنید.