روایت روزنامه سعودی از پرونده قتل خاشقچی

روزنامه سعودی «عکاظ» نزدیک به هیأت حاکمه و یکی از مهم‌ترین نشریه‌های عربستان برای نخستین بار از زمان قتل فجیع جمال خاشقچی روزنامه نگار معارض عربستانی در کنسولگری کشورش در استانبول ترکیه که افکار عمومی دنیا را تکان داد، گزارشی را در خصوص این ماجرا منتشر کرد.

در این گزارش که با عنوان «عکاظ قضیه خاشقچی را از جنایت تا دادگاه رصد می‌کند» ارگان حکومتی عربستان تحت فشار رسانه‌های دنیا، تلاش کرده روایتی از روند دادرسی در پرونده قتل خاشقچی را منتشر کند.

عکاظ در این گزارش، مقتول را فقط یک شهروند سعودی و نه نویسنده و روزنامه‌نگار معرفی می‌کند در حالی که او سال‌ها به عنوان روزنامه نگار ارشد در مطبوعات داخلی عربستان فعالیت کرده بود و در سال ۲۰۱۷ به دلیل انتقادهای شدید از ولی‌عهد و پادشاه فعلی عربستان، به تبعید خودخواسته رفت.

روزنامه سعودی عکاظ نوشت: «دیروز چهارشنبه نخستین سالگرد قتل جمال خاشقچی شهروند سعودی در کنسولگری کشورش در استانبول بود، آن هم طی عملیاتی خودسرانه که توسط کارمندانی از دولت در خارج از چارچوب صلاحیت‌هایشان صورت گرفت. کسانی که آشکارا قوانین، رسوم و سنت‌های عربستان را زیر پا گذاشتند.»

در این گزارش با ادعای اینکه کلیه مراحل قانونی از دستگیری و بازجویی متهمان و سپس تحویل متهمان به دستگاه قضایی و محاکمه آنها از همان ابتدا پیگیری شده است، افزود به محض روشن شدن حقیقت این جنایت، دادستانی کل در عربستان ۱۸ نفر را تحت بازجویی قرار داد و این تحقیقات عربستان را بر آن داشت تا ۱۱ متهم را به دادگاه برای محاکمه تحویل بدهد. علاوه بر اینکه دادستانی کل خواهان اعدام آمران و عوامل مستقیم این جنایت است که مجموعا پنج نفر می‌شوند.

این در حالی است که تقاضا برای اعدام پنج متهم ردیف اول این پرونده از همان قریب به یک سال پیش توسط دادستانی کل عربستان مطرح شده و بر خلاف روند سریع محاکمه و اجرای حکم شهروندان معارض در عربستان از صدور احکام نهایی و اجرای آن علیه متهمان پرونده قتل خاشقچی خبری نیست.

عکاظ به نقل از آنچه منابع موثق خود نامید آورده است: «دادگستری سعودی تاکنون هشت جلسه رسیدگی به پرونده را با حضور نماینده خانواده خاشقچی، نمایندگان پنج عضو دائم شورای امنیت، نماینده ترکیه، کمیسیون حقوق بشر سعودی و انجمن ملی حقوق بشر برگزاری کرده است.

در این گزارش ادعا شده که عربستان سعودی در مورد مسئله‌ای که سعودی‌ها از راس هرم (قدرت) آن را محکوم کرده اند، چیزی برای پنهان کردن ندارد. در حالی که حتی نامزد جمال خاشقچی دو روز پیش در مصاحبه خود تأکید کرد که در جریان هیچ چیزی از روند رسیدگی به پرونده قتل خاشقچی قرار ندارد.

این منابع در ادامه ادعاهای خود گفتند: «دادستانی که با صدور بیانیه‌ها و اعلام آخرین تحولات پرونده خاشقچی در برخورد با این پرونده بسیار شفاف بوده است، همچنان به بازجویی از متهمان و ضبط تمام اظهارات آنها ادامه می‌دهد و جستجوی هرگونه شواهد و ادله را هم ادامه خواهد داد و تحولات جدیدی را در اختیار دادگاه قرار می‌دهد.»

در این گزارش ادعا شده است که عربستان سعودی مسیری مهم و استاندارد برای نشان دادن حقیقت و مجازات عوامل آن از طریق تحقیقات شفاف و بازسازی جامع عملکرد سرویس‌های اطلاعاتی خود داشته است که تأیید می‌کند عربستان در تلاش برای اصلاح سیستم دولتی خود به منظور دستیابی به عدالت پیش می‌رود، اگرچه در موضوع پرونده خاشقچی به دلیل دخالت طرف‌های متعدد در آن زمان بیشتری تا صدور احکام نهایی طول می‌کشد.

محمد بن سلمان ولی‌عهد عربستان سعودی هم روز چهارشنبه در مصاحبه با رادیو سراسری آمریکا (پی‌بی‌اس) برای نخستین بار با قبول کردن مسئولیت قتل خاشقجی گفت که این قتل در دوره زمامداری وی انجام گرفته و تمامی مسئولیت این کار را می‌پذیرد.

جمال خاشقچی خبرنگار منتقد عربستان سعودی و ستون‌نویس روزنامه آمریکایی واشنگتن پست، دهم مهر ماه ۱۳۹۷ بعد از ورود به کنسولگری ریاض در استانبول ناپدید شد و بعد از گذشت چندین روز اثبات شد که او توسط تیم اعزامی از عربستان سعودی به ترکیه کشته و جسدش شده است.

این در حالی است که مقامات عربستان سعودی از زمان قتل جمال خاشقچی به طور کلی منکر این شدند که یک ترور اتفاق افتاده است. آنها حتی در روزهای نخستی که از قتل خاشقچی گذشته بود مدعی بودند که او به سلامت از ساختمان کنسولگری خارج شده است اما بعدا مجبور شدند زیر فشارهای بین المللی اعلام کنند که این قتل به دست افراد خودسر صورت گرفته است.

کارشناسان معتقدند عربستان که در سایه زمامداری ملک سلمان و پسرش با بحران‌های متعدد داخلی و خارجی روبروست تلاش دارد با پذیرش غیرمستقیم مسئولیت جنایت قتل خاشقچی یکی از پرونده‌های جنجالی علیه خود را ببندد.

پیش از این «اگنس کالامارد»  نویسنده گزارش سازمال ملل هم در مورد قتل خاشقچی گفته بود که در گزارش ۱۰۱ صفحه‌ای که او به سازمان ملل تحویل داده، شواهد محکمی وجود دارد که نشان می‌دهد محمد بن‌سلمان و چند مقام بلند پایه سعودی، شخصاً مسوول قتل خاشقچی بودند.

روزنامه «نیویورک‌تایمز» هم امروز در یادداشت سردبیری خود به مناسبت سالگرد قتل جمال خاشقچی نوشت این جنایت وحشیانه، چهره واقعی رژیم سعودی را نشان داد که آن دشمنی با رسانه‌های آزاد است.

در ابتدای این یادداشت ضمن اشاره به اینکه خاشقچی اگر نه با دستور، بلکه حداقل با اطلاع «محمد بن سلمان» ولی‌عهد سعودی به قتل رسید، آمده است:‌ «اما باز هم این شاهزاده سعودی تحت‌الحمایه رئیس‌جمهور [دونالد] ترامپ قرار دارد».