قدرت خرید خانوارها آب رفت/لزوم توجه به سطح درآمدخانوار در کنار اشتغال

به گزارش فرتاک نیوز، مسعود نیلی، مشاور اقتصادی رئیس جمهور با حضور در همایش «رشد اشتغالزا، چالش ها و راهکارها» که در مجموعه تلاش تهران برگزار شد گفت:روند شاخص تولید ناخالص داخلی کشور از اوایل دهه 80حدود 5.3 درصد بود که بعد از آن با دو دوره رشد منفی مواجه شد، به طوری که در سال های 91 و 92 همزمان با تحریم های جدید این رشد به شدت کاهش یافت، اما بعد از آن شاهد افزایش ملایم شاخص تولید ناخالص داخلی سرانه بودیم.

وی با تاکید بر اینکه تولید ناخالص داخلی سرانه کشور در سال 86 معادل 5.3 درصد بود، ادامه داد: اگر روند مثبت این نرخ تداوم می یافت در سال 1400 تولید ناخالص داخلی سرانه کشور تقریبا به دو برابر این میزان می رسید و می توانست بسیاری از مشکلات اقتصادی و اشتغال را رفع کند.

مشاور رئیس‌جمهور در امور اقتصادی با بیان اینکه اگر روند رشد این شاخص از نیمه دهه 880 ادامه داشت، نرخ شاخص تولید داخلی در حال حاضر 1.5برابر بیش از  نرخ فعلی بود، اما متاسفانه طی 10سال گذشته هزینه سنگینی بابت رشد منفی اقتصادی پرداخت کردیم و در حال حاضر آثار این شرایط در وضع اقتصادی خانوارها مشاهده می شود.

نیلی بیان کرد: با تحمیل هزینه های سنگین اقتصادی به کشور طی یک دهه اخیر متاسفانه آثار آن در وضعیت رفاه خانواده های روستایی و شهری نمود پیدا کرده است و رفاه خانوارها از سال 87 هم در بخش روستایی و هم در بخش شهری روند نزولی داشته است.

* درآمد خانوارها در سال 93 معادل دهه 80 است

وی با بیان اینکه درآمد خانوارها در سال 93 تقریبا معادل درآمد اوایل دهه 80 است، گفت: این آمار نشان می دهد بنیه اقتصادی خانوارها ضعیف شده به گونه ای که حتی توان پس انداز برای سال های آینده وجود ندارد.

دبیر ستاد هماهنگی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران شرایط فقر در دهک های پایین جامعه را غیرقابل قبول عنوان کرد و افزود: متاسفانه عمده فقرای ما در بین جمعیت شاغل و بازنشسته کشور هستند و بخش بسیار کمی از این افراد در قشر بیکار جامعه است. بنابراین موضوع مهمی که همزمان با شغل باید مدنظر قرار گیرد، موضوع سطح درآمد خانوارها است.

نیلی با تاکید بر ضرورت دستیابی به رشد اقتصادی بالا، مستمر، اشتغالزا و فراگیر گفت: موضوع اقتصاد در دو قالب نوسانات کوتاه‌مدت و تحولات بلندمدت قابل پیش بینی و ارزیابی هستند، بنابراین وقتی در خصوص رشد اقتصادی صحبت می کنیم بررسی تحولات بلندمدت مدنظر است.

مشاور رئیس‌جمهور در امور اقتصادی اشتغال را همچون گذشته یکی از مهمترین مسائل اقتصادی کشور عنوان کرد و اظهار کرد: موضوع اشتغال از آنجایی به عنوان مهمترین مشکل اقتصادی کشور مطرح می شود که موجب جمعیتی زیادی از دهه 60 به یکباره طی سال های اخیر متقاضی شغل شدند و در عین حال اقتصاد کشور نتوانست به تقاضای این متقاضیان پاسخ دهد؛ از طرفی آموزش‌های عالی توسعه پیدا کرد و نرخ مشارکت در سال های آینده نیز با روند فعلی افزایش خواهد یافت.

وی ادامه داد: ورود موج زیادی از متولدین دهه 60 به بازار کار در اواخر دهه 80 موجب شد تا 35 درصد از جمعیت جوان کشور بین 15تا 34سال باشند در حالی که طی سال های84 تا اوایل دهه 90 خالص ایجاد اشتغال افزایش پیدا نکرد.

نیلی با اشاره به اینکه جمعیت شاغل کشور در سال 84 حدود 20 میلیون و 600 هزار نفر بود، توضیح داد: این میزان در سال 91 نیز ثابت ماند، به طوری که باید گفت خالص ایجاد اشتغال در این 7 سال تقریباً صفر بود؛ همزمان با نیروی انباشت و متقاضی شغل شاهد ورود متقاضیان جدیدالاورود به بازار کار بودیم و این موضوع منجر شد تا پدیده بیکاری بحرانی شود.

* آسیب های اقتصادی و اجتماعی دو عارضه بیکاری است

دبیر ستاد هماهنگی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران آسیب های اقتصادی و اجتماعی را دو عارضه بیکاری عنوان کرد و افزود: به دلیل اینکه بخشی از جمعیت متولدین اواخر دهه 50 و اوایل دهه 60 از سن اشتغال عبور کردند و موفق به عبور به بازار کار نشدند، این موضوع سن ازدواج را با تاخیر مواجه کرد و آسیب های اجتماعی را در بین جمعیت جوان افزایش داد. از طرفی در بخش عارضه اقتصادی حجم زیادی از متقاضیان جویای کار را به دلیل اینکه خالص اشتغال افزایش پیدا نکرد، به سال های آینده موکول شد.

وی با تاکید بر توسعه آموزش عالی و افزایش انتظار جوانان برای اشتغال، به نرخ مشارکت اقتصادی اشاره کرد و گفت: در حال حاضر برآوردها حاکی از آن است که به ازای هر100 دانشجوی پسر 120 دانشجوی دختر به دانشگاه ها وارد می شوند به این معنا که در سال های آینده نرخ مشارکت زنان افزایش خواهد یافت.

نیلی با بیان اینکه برای مواجهه با پدیده بیکاری باید در مقیاس های بزرگ نسبت به ایجاد اشتغال اقدام شود، به عملکرد دولت یازدهم در حوزه اشتغالزایی اشاره کرد و گفت: با وجود اینکه طی یک دهه گذشته سالانه تقریبا 80 هزار جویای شغل وارد بازار کار شدند، از پاییز 93 با یک موج قابل قبول ورود متقاضیان شغل به بازار کار مواجه شدیم، به طوری که طبق آمارهای رسمی یک میلیون و 422 هزار نفر در یک سال منتهی به تابستان 93، 872 هزار نفر منتهی به بهار 94، یک میلیون و 382 هزار نفر در 12 ماه منتهی به تابستان 94 ، 861 هزار نفر در یکسال منتهی به پاییز 94، 515 هزار نفر  در 12ماه منتهی به زمستان سال 94، یک میلیون و 245 هزار نفر در یکسال منتهی به بهار سال جاری و یک میلیون و 230 هزار نفر در یکسال منتهی به تابستان سال جاری وارد بازار کار شدند.

* مقیاس بزرگ ورود بازار کار

مشاور رئیس‌جمهور در امور اقتصادی تصریح کرد: در عین حال دولت با اتفاق بزرگی مانند مواجهه با پدیده و بحران بیکاری مواجه است و باید در این زمینه مراقب باشیم تا ضمن حفظ وضع موجود نسبت به ایجاد اشتغال جدید اقدام کنیم. قطعاً موج ورود به بازار کار مربوط به متولدین دهه 60 نیست بلکه توسعه آموزش عالی باعث شده که نرخ مشارکت افزایش یابد. در عین حال متولدین دهه 70 نیز به تدریج به جمعیت متقاضیان شغل در حال اضافه شدن هستند.

دبیر ستاد هماهنگی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه صرفا نباید به ایجاد شغل جدید تمرکز کرد بلکه باید جنبه کیفی شغل یعنی درآمد افراد نیز توجه شود، گفت:  لازم است سطح درآمد خانوار را همراه با ایجاد اشتغال افزایش دهیم.

نیلی با اشاره به اینکه کشور در سال های آینده با پدیده مقیاس بزرگ ورود به بازار کار مواجه خواهد شد، افزود: اگر رشد پایین در اقتصاد ادامه داشته باشد، برای کشور مشکل ساز خواهد بود؛ برای خروج از بحران باید با استفاده از سرمایه های خارجی وارد عمل شد.