خمیازه طولانی با بزرگی مغز در ارتباط است

محققان دانشگاه اوترخت(Utrecht) داده‌های بیش از ۱۲۵۰ خمیازه از بیش از ۱۰۰ گونه‌ی پستاندارن و پرندگان را جمع‌آوری کردند. آن‌ها دریافتند ارتباط مستقیمی میان اندازه‌ و فعالیت مغز و طول مدت خمیازه وجود دارد که نشان می‌دهد ما برای خنک کردن مغز و هوشیار ماندن نیاز داریم خمیازه بکشیم.

نویسنده‌ی این مقاله جورگ ماسن(Jorg Massen) می‌گوید: اگر کسی خمیازه می‌کشد لزوما به معنای خستگی نیست این فرد ممکن است در تلاش باشد تا تمرکز خود را بالا نگه دارد.

ما روزانه حدود پنج تا ۱۰ بار خمیازه می‌کشیم اما این رفتار عجیب تنها متعلق به انسان‌ها نیست و سایر مهره‌داران نیز این کار را انجام می‌دهند.

تحقیقات انجام شده توسط زیست‌شناسان رفتاری جورگ ماسن، اندرو گالوپ(Andrew Gallup) و همکارانشان نشان از وجود ارتباطی قوی میان طول مدت خمیازه و اندازه‌ی مغز دارد.

ماسن می‌گوید: اگر مغز ما بیش از اندازه گرم شود ما مکانیسمی برای خنک کردن آن داریم و آن خمیازه کشیدن است. هرچه مغز بزرگ‌تر باشد مدت زمان خمیازه کشیدن نیز طولانی‌تر می‌شود.

به گفته‌ی محققان این مقاله این یافته‌ها اطلاعاتی در مورد عملکرد مغز در برابر تغییرات دمایی به ما می‌دهد و به ما کمک می‌کند مغز را به دمایی که بهترین عملکرد را دارد برسانیم.

به رغم باور رایج، مغز به اکسیژن‌رسانی به خون کمک نمی‌کند و یافته‌های جدید نشان می‌دهد که خمیازه به خنک کردن مغز کمک می‌کند.

به گفته‌ی گالوپ، با تنفس هوای خنک و کشش عضلات اطراف دهان، جریان خون خنک به مغز افزایش می‌یابد.

مطالعات زیادی از این نظریه پشتیبانی می‌کنند. برای مثال مطالعات نشان داده که دمای مغز بلافاصله پس از خمیازه کاهش می‌یابد و دمای محیط بر روی میزان خمیازه کشیدن اثر می‌گذارد.

همچنین زمانی که افراد کیف یخ روی سر یا گردنشان قرار می‌دهند کمتر خمیازه می‌کشند و هرچه مغز بزرگ‌تر یا فعال‌تر باشد بیشتر نیاز به خنک شدن دارد.

مطالعات قبلی با بررسی تعداد کمتری از حیوانات که توسط گالوپ و ماسن انجام شد نیز نشان داد که حیواناتی که مغز بزرگ‌تری دارند خمیازه‌ی طولانی‌تری می‌کشند.

ماسن می‌گوید: در این مطالعه‌ی جدید ما می‌خواستیم گستردگی این موضوع را بررسی کنیم و ببنیم آیا این مسئله در پرندگان نیز صدق می‌کند یا خیر.

بنابراین این گروه بیش از ۱۲۵۰ خمیازه از ۵۵ پستاندار و ۴۶ گونه‌ی پرنده را مورد بررسی قرار دادند. این گروه دریافتند که طول خمیازه به اندازه‌ی مغز و تعداد سلول‌های عصبی آن بستگی دارد.

علاوه بر این آن‌ها فهمیدند که پستانداران طولانی‌تر از پرندگان خمیازه می‌کشند که علت آن دمای بالای بدن پرندگان است. تفاوت میان دمای بدن پرندگان و محیط اطراف بیشتر از پستانداران است بنابراین خون پرندگان سریع‌تر در محیط خنک می‌شود و نیاز به خمیازه‌ی کوتاه‌تری دارند.

مغز در دمای مناسب بهترین عملکرد را دارد و اگر دمای مغز به هردلیلی افزایش یابد تمرکز و هوشیاری ما کم می‌شود.

این یافته‌ها در مجله‌ی Communications Biology منتشر شده است.