جزئیات تازه ای از پرونده قتل بابک خرمدین

چندی پیش قتل بابک خرمدین، خواهر و دامادشان در صدر  اخبار حوادث قرار گرفت، ماجرا از این قرار بود که 26 اردیبهشت ماه تکه‌های بدن یک مرد در سطل زباله‌ای واقع در فاز سه شهرک اکباتان کشف شد.

خبر کشف این جسد در رسانه‌ها منتشر و ساعتی بعد مشخص شد جسد مثله شده متعلق به "بابک خرمدین" کارگردان سینما بوده است.

یک کارگر جمع‌آوری ضایعات، محل کشف جسد مثله شده را به مأموران پلیس نشان داد، مأموران پلیس با بررسی دوربینهای مدار بسته توانستند خودرویی را که این جسد با آن منتقل شده بود، شناسایی کنند و با شناسایی صاحب خودرو (اکبر خرمدین؛ پدر بابک) به منزل آنها رفته و در حمام خانه با لکه‌های خون مواجه شدند، مأموران پدر و مادر بابک را به عنوان نخستین مظنونان قتل بازداشت کردند.

هنوز ساعتی از بازداشت پدر و مادر بابک خرمدین نگذشته بود که آنها به قتل بابک خرمدین اعتراف کردند. بعد از اعترافات هولناک پدر بابک خرمدین به قتل وی، مثله کردن و اختفای جسد با کمک همسرش، معمایی جدیدی مطرح شد که ناپدید شدن ناگهانی خواهر بابک بود.

پدر بابک خرمدین که در پرونده قتل فجیع پسرش دستگیر شده بود، پس از سه روز پرده از دو جنایت دیگر برداشت و به قتل دختر و دامادش اعتراف کرد، به این ترتیب لحظه به لحظه بر عمق فجایع این پرونده افزوده شد، پدر بابک به قتل دختر و داماد خود اعتراف کرده و پرده از راز جنایت هولناک خود برداشت و در تازه‌ترین اعترافات خود گفت در سال 90 داماد خود و بعدها در سال 97 دختر خود را هم به قتل رسانده و برای رهایی از اجساد آنها را تکه‌تکه کرده و هر کدام را در جایی رها کرده است.

انعکاس وسیع خبر قتل کارگردان 47 ساله سینمای ایران، با واکنشهای متفاوتی از سوی افکار عمومی و کاربران فضای مجازی همراه بود و قتل فجیع بابک خرمدین به دست پدر و مادرش جامعه را در بهت، حیرت و ترس فرو برد. اگرچه اظهارنظر دقیق درباره این جنایت نیازمند روشن شدن تمام ابعاد ماجرا است یا به قول سردار محمد قنبری؛ رئیس پلیس آگاهی کشور باید پس از بررسی‌های روانشناسی، جامعه‌شناسی و پلیسی اظهار نظر قطعی کرد اما تا این اندازه معلوم است که پدر و مادرش، او را کشته‌ و سپس جنازه را مثله کرده و در سطل زباله انداخته‌اند و ظاهرا هنوز هم از این اقدام خود خشنود هستند.

سردار محمد قنبری؛ رئیس پلیس آگاهی تهران در گفت‌وگویی جزئیاتی از این قتل را تشریح کرد.

آیا روند قتلهای خانوادگی افزایشی شده است؟

خیر، آمارهای ما حاکی از افزایش قتلهای خانوادگی نیست، قتل خانوادگی داریم اما اینکه بگوییم زیاد شده، خیر، اینگونه نیست.بازتاب رسانه‌ای، پرداختن به  این دست پرونده‌ها در شبکه‌های اجتماعی و اطلاع‌رسانی به مردم این القاء و شائبه  را به وجود می‌آورد که قتلهای خانوادگی  زیاد  شده در حالیکه بنده قویا این ادعا را رد می‌کنم.

چرا پرونده‌های جنایی چون پرونده قتل  بابک خرمدین چنین بازتاب گسترده‌ای دارد؟

از آنجایی که مقتول از چهره‌های هنری و آشنا برای جامعه هنرمندان و اهالی رسانه بوده بنابراین رسانه‌ها به  این پرونده قتل، ورود گسترده‌ای داشتند و شاهد بازتاب وسیع  این جنایت در رسانه‌ها و شبکه‌های مجازی بودیم.

چه بسا از ابتدای خدمتم در پلیس آگاهی با پرونده‌های مشابهی مواجه بوده‌ام  و اینکه چرا اینگونه بازتاب نداشته، می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد از جمله اینکه امروزه استفاده گسترده از فضای مجازی دلیل نشر اخبار این چنینی است. 

چندی پیش، در یکی از استانها، فردی دختر هفت ساله خود را با ساتور به 40 قسمت تقسیم کرده بود در حالیکه بازتاب رسانه‌ای نداشت؛ گویی اخبار مربوط به پرونده‌هایی جنایی تهران نسبت به سایر استانها بازتاب گسترده‌تری دارد.

متأسفانه علیرغم انعکاس گسترده رسانه‌ها و پرداختن به پرونده‌های جنایی به دلیل تحریک حس کنجکاوی و جذب مخاطب، پس از اینکه  این دست پرونده‌ها در جریان رسیدگی و نتیجه‌گیری قرار می‌گیرد، گویی موضوع  به فراموشی سپرده می‌شود و کسی به این نمی‌پردازد یا  از من نوعی  یا کارشناس سؤال  نمی‌شود، علت  و ریشه این مسئله در چیست؟ یا  به این محورها پرداخته شود که پیامدها و تأثیرات منفی نشر گسترده این سوژه‌های جنایی بر افکار عمومی و جامعه به  لحاظ روانشناختی یا جامعه‌شناختی چیست؟

چرا بعد از اینکه مفقودی داماد به پلیس گزارش و بعد از چند روز ادعا شد داماد به خارج از کشور رفته است پلیس تحقیقات بیشتری برای صحت و سقم ماجرا انجام نداد؟

در بحث مفقودی داماد خانواده پرونده تشکیل شده بود  اما خانواده به آن صورت پیگیر نبودند.

نمی‌شود هر موضوع مفقودی را به قتل تعمیم داد و در تشکیل پرونده‌های مربوط به قتل در پی مفقودی، وجود شاکی مهم است. باید دلایلی وجود داشته باشد، بله، فردی مثلاً مفقود شده و در پرونده‌اش همه اقداماتی که پلیس باید انجام دهد، صورت گرفته، در رابطه با دلایل و مدارک کافی برای اینکه اثبات شود در آن زمان داماد خانواده به قتل رسیده به دست نیامده و با فاش شدن راز این جنایات فجیع مشخص است که قاتل شگرد پیچیده‌ای را انتخاب کرده و حتی نزدیکترین افراد به پدر بابک هم کوچکترین شکی به این فرد مبنی بر اینکه شاید داماد خانواده به قتل رسیده باشد، نداشته‌‌اند، در هر صورت دلایل و مدارکی در  زمان مذکور مبنی بر قتل به دست نیامده است.

هرچند در زمان اعلام مفقودی داماد خانواده این اظهارات هم مبنی بر اینکه  دامادشان با خودرو، مسافر قاچاق به یکی از مرزها برده است، مطرح شده اما باید تمام اعترافات آنها صحت‌سنجی شود، چرا که داماد، خواهرزاده آقای قاتل است و در حال حاضر فقط مادرش در قید حیات است و باید تمام ابعاد ماجرا بررسی شود.

بررسی پرونده‌های افراد مفقودی

چندی است طرحی در پلیس آگاهی درباره  پرونده‌های افراد مفقودی اجرایی می‌کنیم، بدین گونه که هر سه ماه یکبار  وضعیت پرونده‌های افراد فقدانی را به طور کامل بازنگری و تمام زوایای پیدا و پنهان  پرونده را طی این طرح بررسی و مرور می‌کنیم اما به هر حال سرنوشت درصدی از فقدانی‌ها هنوز برای ما مشخص نشده و در دست بررسی قرار می‌گیرد که ممکن است دریابیم برخی از این افراد مفقودی به قتل رسیده‌اند یا به خارج از کشور رفته‌اند.

قاتل به علت یک سری موضوعاتی که وجود دارد و بنا به دلایلی که  از منظر جرم‌شناسی، جامعه‌شناختی و روانشناختی قابل بررسی است، قتل را فجیع انجام داده و از لحاظ حقوقی جنایت بر "میت" هم کرده، بعد از کشتن مقتول، یک جرم جداگانه انجام داده است.

کشتن یک انسان و قتل یک جرم است و جنایت بر میت جرم دیگری، که ما در پرونده قتل بابک خرمدین می‌بینیم که قاتل جرمهای مکرر انجام داده و خودش صراحتاً به این موضوع اذعان داشته است.

 سرعت عمل پلیس در شناسایی هویت مقتول

پلیس با چند قطعه از یک جسد شده مواجه شد و از روی یک تکه از جسد هویت آن شناسایی شده است و این بیانگر هوشمندی و توانمندی پلیس است، از طریق بانکهای اطلاعاتی کمتر از دو ساعت هویت جسد مشخص شد، با هویت جسد منزل شناسایی شد، داخل منزل خونی شسته شده بود و پاک کرده بودند، پلیس با  ابزارهای دقیق نگری توانست آثار خونی را کشف کند و در عرض 6 ساعت قاتل را شناسایی کرد.

آیا پس از ورود پلیس به ماجرا قاتلان اعتراف به قتل بابک خرمدین کردند؟

خیر، در ابتدا خانواده مقتول اعلام کردند از مقتول خبر ندارند،  قاتلان در مواجهه اولیه با پلیس منکر قتل شدند و از قضیه اظهار بی‌اطلاعی کردند و پس از اینکه پلیس تشخیص داد که بابک داخل خانه به قتل رسیده  و پدر و مادرش وقتی با دلایل  پلیس مبنی بر قتل مواجه شدند لب به اعتراف گشودند.

در واقع، پدر و مادر مرحوم بابک  خرمدین در مواجهه با دلایل پلیس اقرار به قتل کردند، اگر بنا بود که پیش از مستندات پلیس لب به اعتراف بگشایند در رابطه با قتل داماد و دخترشان  نزد پلیس می‌آمدند و طی این سالها اعتراف می‌کردند.

به نظر شما ریشه این اتفاق چیست؟

این موضوع ابعاد مختلفی دارد، چه بسا نمی‌شود یک بعدی به ماجرا نگریست و در حال حاضر مطالعات درباره شخصیت این فرد در حال انجام است ؛گروهی متشکل از روانشناس، جامعه‌شناس و جرم‌شناس، در حال بررسی هستند و منتظر اعلام نتیجه کارشناسان امر هستیم؛ در واقع  مد نظر این است که از همه زوایا  به موضوع  پرداخت شود.

اکبر خرمدین، انگیزه‌های مختلفی را برای سه قتل عنوان می‌کند که با تکمیل شدن تحقیقات، ریشه‌های وقوع این جنایت مشخص و روشن می‌شود.

رد پای قتل دیگری در پرونده "خرمدین‌ها " مطرح است؟

حدس اولیه ما نیز این بود اما پس از بررسی‌های فنی باید بگویم تاکنون  دلایلی مبنی بر وقوع قتل دیگر توسط این افراد وجود ندارد.

قتل با انگیزه‌های مختلفی صورت  می‌گیرد، پدر  بابک هنوز اعتقاد دارد اگر زمان به عقب برگردد، باز  همین جنایت را تکرار می‌کرد یعنی به قدری خودش را از نظر روانی اشباع کرده که اقدامات خود را توجیه می‌کند که این موضوع از دیدگاه روانشناختی قابل بررسی است.

آیا همسر قاتل تحت فشار از طرف قاتل دست به این جنایات زده است؟

مادر خانواده در اعترافات خود  به مشارکت بر قتل اقرار کرده، به هر حال به نظر می‌رسد مادر خانواده در تمام مراحل زندگی تابع همسر خود بوده و از وی اطاعت می‌کرده است.

آیا بازتاب رسانه‌ای موضوع یا ارتباط پرونده با یک هنرمند باعث شده که  پلیس در پیگیری این پرونده نگاه ویژه‌ای داشته باشد؟

کشف قطعاتی از جسد و سرعت عمل پلیس برای شناسایی هویت مقتول، این اندیشه را باید از ذهن دور کند که به این دلایل مورد اشاره شده، ممکن است پلیس پیگیری ویژه‌تری را برای بررسی و پیگیری  این پرونده لحاظ کرده باشد.

ما تبعیضی در پیگیری پرونده‌ها نداریم، 97 درصد اجساد ناشناس (هرچند تعداد کم است) را پلیس در کوتاه ترین زمان شناسایی و خیلی سریع اولیای‌دم جسد را  پیدا می‌کند یا اگر ماجرا قتل باشد، قاتل یا قاتلان شناسایی می‌شوند، برای ما فرقی نمی‌کند پرونده مربوط به چه کسی است.

 نقش رسانه‌ها در بازتاب یک موضوع

وقتی فردی به پلیس مراجعه می‌کند برای ما فرقی نمی‌کند وابسته به یک نهاد و جایگاه خاصی باشد، ما خود را خادم همه مردم می‌دانیم و در عمل هم اثبات کرده‌ایم.

یک نکته وجود دارد، گویی پرونده مربوط به اشخاص معروف بازتاب بیشتری پیدا می‌کند و این باعث می‌شود شائبه‌هایی در مورد روند پیگیری پیش آید، به طور مثال در پرونده‌ای که اتفاقاً یکی از ورزشکاران مالباخته بود همزمان با آن  پرونده، 40 مورد سرقت  دیگر از سارق مورد نظر کشف شد، اما کسی به این موضوع نپرداخت.

برخی مواقع رسانه‌ها  و شبکه‌های اجتماعی برای جذب مخاطب  بیشتر روی پرونده‌های مربوط به هنرمندان و افراد مشهور مانور گسترده‌تری می‌دهند.