چرا خرما باعث نگرانی افراد دیابتی می‌شود؟

خرما میوه شیرین و گوشتی درخت خرما است. خرما معمولاً به‌عنوان میوه خشک فروخته می‌شوند و به‌تنهایی یا در اسموتی‌ها، دسر‌ها و غذا‌های دیگر از آن استفاده می‌شود.

 به دلیل داشتن قند طبیعی و تأثیر آن بر قند خون ممکن است باعث نگرانی افراد دیابتی شود. این مقاله بررسی می‌کند که آیا افراد دیابتی می‌توانند با خیال راحت خرما بخورند یا خیر.

در یک لقمه نسبتاً کوچک از خرما مقدار زیادی قند وجود دارد. قند طبیعی خرما فروکتوز نام دارد، فروکتوز قند موجود در میوه‌هاست. هر خرمای خشک و بدون هسته (حدود ۲۴ گرم) حاوی ۶۷ گرم کالری و تقریباً ۱۸ گرم کربوهیدرات است.

کنترل سطح قند خون در افراد دیابتی می‌تواند چالش‌برانگیز باشد و به افرادی که مبتلا به این بیماری هستند معمولاً توصیه می‌شود که از مصرف کربوهیدرات خود را کنترل کنند. باتوجه‌به محتوای بالای کربوهیدرات در خرما ممکن است مصرف آن نگرانی‌هایی را برای افراد دیابتی به همراه داشته باشد.

بااین‌حال، اگر به میزان متوسط خورده شود، در صورت مبتلا بودن به دیابت، خرما می‌تواند بخشی از یک رژیم غذایی سالم باشد. یک خرمای خشک تقریباً حاوی ۲ گرم فیبر یا ۸٪ ارزش روزانه می‌باشد.

 نکته قابل‌توجه این است که فیبر غذایی به بدن کمک می‌کند تا کربوهیدرات‌ها را با سرعت کمتری جذب کند که این مورد مخصوصاً برای افراد دیابتی بسیار مهم است. هرچه سرعت هضم کربوهیدرات‌ها کمتر باشد، احتمال بالارفتن قند خون بعد از خوردن غذا کمتر است.

خرما چگونه بر قند خون تأثیر می‌گذارد؟

شاخص گلیسمی یا گلوکز روشی برای اندازه‌گیری تأثیر کربوهیدرات‌ها بر سطح قند خون است. این مقدار در مقیاس ۰ تا ۱۰۰ اندازه‌گیری می‌شود، گلوکز خالص (قند) به‌عنوان ۱۰۰ در نظر گرفته می‌شود این مقدار بالاترین میزان قند خون است که پس از خوردن غذا می‌تواند تا این حد افزایش یابد.

کربوهیدرات‌های با شاخص گلوکز پایین، شاخص گلوکز‌شان ۵۵ یا پایین‌تر است، درحالی‌که کربوهیدرات‌هایی که شاخص گلوکز بالایی دارند مقدار شاخص گلوکز در آن‌ها ۷۰ یا بالاتر است. کربوهیدرات‌هایی با شاخص گلوکز متوسط ، شاخصشان ۵۶-۶۹ است. به‌عبارت‌دیگر، غذایی با ضریب شاخص گلوکز پایین باعث نوسانات کمتری در قند خون و سطح انسولین می‌شود.

 از طرف دیگر، غذایی با شاخص گلوکز بالا به‌سرعت قند خون را افزایش می‌دهد. این اغلب می‌تواند منجر به افت قند خون شود، به‌خصوص در افراد دیابتی که بدن آن‌ها این تغییرات را به‌سختی کنترل می‌کند.

افراد دیابتی معمولاً باید سعی کنند تا غذا‌هایی که ضریب شاخص گلوکز پایین‌تری دارند مصرف کنند. این کار به آن‌ها کمک می‌کند تا سطح قند خون خود را مدیریت کنند. در مبتلایان به دیابت نوع ۲، قند می‌تواند در جریان خون انباشته شده و به میزان خطرناکی بالا برود. خوشبختانه خرما علی‌رغم داشتن قند، ضریب گلوکز کمی دارد.

این بدان معناست که اگر به میزان متوسط خورده شوند، برای افراد دیابتی خطری ندارد. در مطالعه‌ای، شاخص گلوکز ۱. ۸ اونس (۵۰ گرم) از ۵ نوع رایج خرما بررسی شد. این مطالعه نشان داد که آن‌ها به‌طورکلی شاخص گلوکز پایینی، بین ۴۴ و ۵۳ دارند که ممکن است بسته به نوع خرما کمی متفاوت باشد.

مقدار شاخص گلوکز این خرما‌ها در افراد دیابتی و افراد سالم با هم تفاوت نداشت. یکی دیگر از معیار‌های مفید تأثیر یک ماده غذایی بر قند خون، بار قند خون یا بار گلیسمی است. برخلاف شاخص گلوکز، بار گلوکز، مقدار مصرف شده و مقدار کربوهیدرات موجود در آن وعده خاص را به خود اختصاص می‌دهد.

برای محاسبه بار گلوکز، مقدار گلوکز غذا را در مقدار کربوهیدرات مصرف شده به گرم ضرب کرده و آن عدد را بر ۱۰۰ تقسیم کنید. این بدان معنی است که ۲ عدد خرما خشک (۴۸ گرم) با حدود ۳۶ گرم کربوهیدرات و شاخص گلوکز حدود ۴۹، بار گلوکز آن حدود ۱۷ گرم محاسبه می‌شود.

کربوهیدرات‌های با بار گلوکز کم این مقدار بین ۱ تا ۱۰ است. کربوهیدرات‌هایی با بار گلوکز متوسط، این مقدار بین ۱۱ تا ۱۹ است. درحالی‌که کربوهیدرات‌های با بار گلوکز بالا این مقدار ۲۰ یا بالاتر اندازه‌گیری می‌شوند.

این به این معنی است که میان وعده‌ای شامل ۲ عدد خرما و بار گلوکز متوسطی دارد. اگر به دیابت مبتلا هستید، در روز بیشتر از ۱ یا ۲ خرما نخورید. خوردن خرما در کنار یک منبع پروتئین  مانند یک‌مشت آجیل  همچنین باعث می‌شود که کربوهیدرات‌های آن کمی آهسته‌تر هضم شوند و به جلوگیری از افزایش قند خون کمک می‌کند.

خرما دارای ارزش غذایی فراوان و قند طبیعی است. ازآنجاکه خرما یک منبع خوی از قند طبیعی فروکتوز است، ممکن است نگرانی برای افراد دیابتی ایجاد کند.

 بااین‌حال، ازآنجاکه خرما دارای شاخص گلوکز پایین و بار گلوکز متوسط است، برای کسانی که به دیابت مبتلا هستند تا حدی بی‌خطر محسوب می‌شود اگر هر بار فقط یک یا دو عدد خورده شود.