علت تلخی دهان چیست، درمان های خانگی تلخی دهان

طعم و مزه تلخ و دائمـی در دهان از نظر پزشکی بـه نارسایی چشایی معروف است. این طعم بـه عنوان یک مزه ناخوشایند توصیف شده است و مـیتواند تا زمان طولانی ادامه داشته باشد تا وقتی که علت آن مشخص شود. افراد مبتلا بـه نارسایی چشایی ممکن است یک طعم همـیشگی ناخوشایند ثابت را تجربـه کنند که اغلب یکی از موارد زیر است:

• تلخ

• فلزی

• شور

• فاسد

طعم و مزه را مـیتوان با خوردن یا چیز های دیگر بـه سختی برای مدت کوتاهی تغییر داد. یک شخص ممکن است حتی پس از مسواک زدن همچنان طعم تلخ را حس کند.

 بـهداشت دهان‌ و دندان :

بـهداشت ضعیف دهان و دندان مـیتواند همچنین باعث یک طعم تلخ در دهان شود و یا ممکن است باعث افزایش حفره ها، عفونت ها و بیماری های لثه یا ورم لثه شود. بسیاری از مسائل معمول مربوط بـه دهان و دندان را مـیتوان از طریق مسواک زدن یا نخ دندان از بین برد یا از بروز آن جلوگیری کرد. استفاده از دهان شویه ضد باکتری در مـیان مسواک زدن نیز باکتری های مضر را بـه حداقل مـیرساند.

برخی داروها :

مصرف برخی داروها ممکن است باعث تلخی دهان شود. این داروها اغلب شامل داروهایی هستند که برای درمان بیماری‌های قلبی‌عروقی و بیماری‌های با ریشه‌ی روان‌شناختی تجویز مـی‌شوند. برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها مانند آلوپورینول و بعضی داروهای ضدافسردگی هم ممکن است تلخی دهان بـه همراه داشته باشند.

مولتی‌ویتامـین‌ها و مکمل‌ها: انواع خاصی از مولتی‌ویتامـین‌ها و مکمل‌ها هم ممکن است باعث تلخی دهان شوند. این مکمل‌ها اغلب دارای مقدار زیادی روی و مس هستند. مکمل‌های آهن هم منجربـه تلخی دهان مـی‌شوند. خوشبختانه با پایان مصرف مکمل‌ یا مولتی‌ویتامـین مشکل تلخی مزه‌ی دهان هم از بین مـی‌رود. ‌

سندروم سوزش دهان:

سندروم سوزش دهان یک شرایطی است که موجب احساس سوزش در دهان مـیشود. این احساس مـیتواند کاملا متفاوت باشد اما بسیاری آن را همانند خوردن فلفل های تند توصیف مـیکنند.در کنار آن برخی افراد مـیتوانند طعم تلخ را در دهان نیز حس کنند.

علائم سندرم سوزش دهان ممکن است بـه صورت پراکنده ظاهر شوند اما همچنین مـیتوانند مزمن و طولانی مدت باشند. برخی افراد مبتلا بـه این سندرم ، ممکن است در خوردن و یا نوشیدن دچار مشکل شوند در حالی که در دیگری ممکن است این علائم مشاهده نشود.

 سیگار :

سیگار کشیدن بر غده‌های چشایی تأثیر مـی‌گذارد که نتیجه‌ی آن تلخی دهان است. تنفس برخی مواد شیمـیایی مانند مواد نفتی و بنزین احتمال بروز تلخی دهان را افزایش مـی‌دهد.

یائسگی :

زنان در معرض یائسگی ممکن است طعم تلخی در دهان خود را تجربـه کنند، که این امر بـه علت سطوح پایین استروژن موجود در بدن مـی باشد و از طرفی هم ممکن است بـه علت خشکی دهان ایجاد شود.

رفلاکس معده :

بازگشت اسید معده بـه مری و ورود آن بـه دهان، مزه‌ای تلخ در دهان ایجاد مـی کند.

بارداری :

دروان بارداری با تغییرات هورمونی همراه است. برخی از این تغییرات هورمونی باعث تلخی دهان مـی‌شوند. این مشکل که در زنان باردار رایج است، با خوردن آب‌نبات یا تکه‌ای لیمو بـه‌سادگی از بین مـی‌رود.

برخی بیماری ها:

بعضی بیماری ها از جمله عفونت های سینوسی یا سرماخوردگی مـی توانند باعث ایجاد طعم تلخ در دهان شوند. در طول این بیماری، بدن پروتئین التهابی ای را برای جذب سلول های مضر مـی فرستد، که این پروتئین ها همچنین ممکن است بر زبان وسیستم چشایی تاثیر بگذارند و باعث مـی شود فرد یک طعم تلخ تر از حد طبیعی را در دهان خود تجربـه کند.

بعضی از دیگر دلایل  تلخی دهان:

• کم‌آبی ‌بدن

• خشکی دهان

• حساسیت

• پولیپ بینی

• ترومای دهان یا بینی

• براکت‌های ارتودنسی.

درمان های خانگی تلخی دهان :

نمک :

نمک یک درمان بسیار خوب برای درمان طعم تلخ دهان است. نمک بـه عنوان یک پاک کننده عمل مـی کند و هر نوع مواد غذایی ، رشد باکتری و سلول های مرده را از سطح زبان حذف مـی کند.

همچنین دارای خاصیت ضد عفونی کننده است و هر نوع باکتری که در دهان وجود دارد را مـی کشد و باعث از بین بردن طعم تلخ دهان مـی شود.

نحوه استفاده :

نمک را روی زبان خود بمالید و بـه آرامـی آن را روی زبان بریزید. بـه مدت 5 دقیقه روی دهان باقی بماند. آن را کاملا با آب آشامیدنی شستشو دهید. مـی توانید روزانه دو بار در روز ، این عمل را تکرار کنید. همچنین مـی توانید نمک را در آب گرم مخلوط کنید و محلول را چند بار در روز بجوشانید. برای استفاده بـهتر از خمـیر دندان حاوی نمک استفاده کنید.

مسواک با جوش شیرین :

جوش شیرین یک درمان رایج برای تلخی دهان است. مقداری جوش شیرین روی مسواک بریزید و دندان‌ها و زبان‌تان را بـه مدت ۳ دقیقه مسواک بزنید. روزانه ۲ بار این کار را انجام بدهید تا نتیجه‌ی خوبی بگیرید.

پروبیوتیک ها :

پروبیوتیک ها رشد باکتری های خوب را بـهبود مـی بخشند، بـه این ترتیب باکتری های بد را از بین مـی برند. پروبیوتیک ها شامل باکتری های L. acidophilus هستند که بـه حفظ تعادل اسیدی در دهان کمک مـی کنند و همچنین هر گونه اسید اضافی موجود در دهان را خنثی مـی کنند. همچنین رشد باکتری ها را در دهان کنترل مـی کنند.

نحوه استفاده :

یک یا دو کپسول پروبیوتیک را له کنید. کپسول های خرد شده را همراه با آب کمـی مخلوط کنید. بعد از مسواک زدن دندان هایتان ، طبق برنامه معمولی خود ، یکبار از آن استفاده کنید. مـی توانید یک کپسول پروبیوتیک همراه با آب بسازید و بعد از مسواک زدن دندان ها آن را بـه عنوان دهانشویه استفاده کنید. بـه یاد داشته باشید از زبان خود برای حرکت دادن راه حل در اطراف دهان خود استفاده کنید و تمام گوشه های دهان خود را پوشش دهید.

این کار را یک بار در روز تا زمانی که نتایج مثبت را دریافت کنید ، تکرار کنید. مـی توانید در رژیم غذایی روزانه ماست مصرف کنید. در صورت لزوم با پزشک مشورت کنید و مکمل های پروبیوتیک را مصرف کنید.

دارو های کاهنده‌ی اسید معده :

برای رفع تلخی دهان ناشی از رفلاکس معده بـهتر است از داروهای ضد اسید که نیازی بـه تجویز پزشک ندارند استفاده کنید. مصرف دارو با رفع مشکل رفلاکس معده، عارضه‌ی جانبی آن را هم که همان تلخ دهانی است، از بین مـی‌برد. اگر تلخ دهانی با مصرف دارو از بین نرفت بـهتر است بـه پزشک مراجعه کنید.

سبزیجات گلیسیرینه :

سبزیجات گلیسیرینه بـه طور گسترده ای برای طعم تلخ دهان، ضعف بدنی و سفید شدن زبان مورد استفاده قرار مـی گیرد. وقتی که شرایط فوق بـه علت خشکی دهان ایجاد مـی شود این بسیار موثر است. این سبزیجات در همه فروشگاه های عمومـی و پزشکی در دسترس است.

نحوه استفاده :

سه قطره از گلیسیرین سبزیجات را در مرکز زبان قرار دهید. با استفاده از یک اسپری یا با استفاده از انگشت، گلیسیرین را بـه طور یکنواخت پخش کنید. سپس سطح زبان را با استفاده از یک براش نرم پخش کنید. این کار را دو بار در روز تکرار کنید تا نتایج دلخواه خود را دریافت کنید.

مرکبات ترش :

خوردن مرکبات تأثیر بـه سزایی در رفع تلخی دهان دارد. این مـیوه‌ها موجب افزایش تولید بزاق مـی‌شوند که دهان را پاک مـی‌کند و مزه‌ی تلخ آن را از بین مـی‌برد. آب‌لیمو یا آب‌پرتقال هم بـه همان اندازه در از بین بردن تلخی دهان مؤثر است.

زردچوبـه :

زردچوبـه یک عامل ضد باکتری قوی است و برای کشتن باکتری های موجود در دهان بسیار مفید است. این یک درمان خوب برای حفظ بـهداشت دهان است.

نحوه استفاده :

آب لیمو را با فشار دادن یک نصف قاشق چای خوری زردچوبـه با آن مخلوط کنید. از این روش بـه عنوان اسکرابر زبان و اسکراب در سراسر دهان استفاده کنید. از آن برای استفاده در ناحیه سفید دندان اجتناب کنید زیرا زردچوبـه ممکن است روی آن ها رنگ شود.

آن را با آب شستشو دهید. همچنین مـی توانید از زردچوبـه ، نمک و آبلیمو همراه با آب استفاده کنید. یک بار در روز برای 2 هفته تکرار کنید.

رعایت بـهداشت دهان و دندان :

رعایت بـهداشت دهان و دندان نه‌ تنها برای رفع تلخی دهان بلکه برای جلوگیری از بروز آن در آینده هم ضروری است. هنگام مسواک زدن و پاک کردن دهان باید زبان و لثه‌ها را هم بـه ‌خوبی تمـیز کنید تا امکان بروز عفونت و بـه دنبال آن تلخی دهان بـه‌کلی از بین برود.

روغن نارگیل :

روغن نارگیل برای درمان زبان تلخ و زبان سفید توصیه مـی شود. این روش طعم تلخ دهان را بـه دلیل رفلکس اسید تسکین مـی دهد و برای حفظ تعادل اسید و پایدار دهان بسیار مفید است. همچنین بـه علت خاصیت آنتی باکتریایی، هر نوع رشد باکتری را در دهان شما از بین مـی برد. همچنین سموم بدن شما را دفع مـی کند.

نحوه استفاده:

صبح قبل از مسواک زدن دندان ها ، این کار را انجام دهید زیرا این زمانی است که ریفلاکس اسید در مرحله حداکثر است. یک قاشق روغن نارگیل و یا روغن کنجد را در دهان خود قرار دهید. با کمک زبان خود ، آن را در اطراف دهان خود قرار دهید و اطمـینان حاصل کنید که بـه گوشه های دهانتان برسد. حداقل 15 دقیقه نگه دارید. روغن را بیرون بکشید و کاملا با آب گرم شستشو دهید. این کار را بـه صورت روزانه حتی پس از درمان ، انجام دهید زیرا دهان داخلی شما را سالم نگه مـی دارد.

آب آلوئه ورا :

آب آلوئه ورا دارای خواص ضد التهابی و ضد مـیکروبی است. همچنین دارای خواص شفا بخش است که زبان و یا دهان شما را از هر گونه آسیب که بـه تلخی دهان کمک مـی کند، محافظت مـی کند. آلوئه ورا باکتری ها را مـی کشد و بـه حفظ سلامت دهان کمک مـی کند.

نحوه استفاده :

یک قاشق آب آلوئه ورا را بردارید و آن را در دهان خود قرار دهید. با استفاده از زبان بـه مدت 5-6 دقیقه آن را در اطراف دهان آن قرار دهید. آن را کاملا شستشو دهید. اگر سایر داروها کار نکردند ، مـی توانید آب آلوئه ورا را بخورید. شما مـی توانید این درمان را تا 2 هفته تکرار کنید تا نتایج مورد نظرتان را بدست آورید.

برخی توصیه‌های سودمند دیگر:

• نوشیدن آب (با کاهش سطح اسید معده از بروز رفلاکس جلوگیری مـی‌کند)

• مصرف نعناع یا خوش‌بوکننده‌ی دهان پس از مـیل کردن غذا‌های پرادویه

• جویدن دارچین (دست‌کم یک قاشق چای‌خوری)

• کاهش مصرف غذاهای چرب و تند (از بروز رفلاکس معده جلوگیری مـی‌کند)