چرا داروی آسپرین انقدر محبوب است؟

آیا می‌دانید هر روز حدود ۲۹ میلیون نفر تنها در ایالات متحده از داروی آسپرین برای غلبه بر درد بدن، التهاب و تب یا کاهش خطر حمله قلبی استفاده می‌کنند؟

آسپرین برای اولین بار در سال ۱۸۹۷ به صورت شیمیایی ابداع شد و نحوه تأثیر آن بر بدن انسان حتی امروزه نیز دانشمندان را شگفت‌زده می‌کند.

به تازگی گروهی از پژوهشگران دانشگاه تگزاس در آرلینگتون (UTA) پژوهشی را منتشر کرده‌اند که بینش‌های جدیدی را درباره نحوه عملکرد این دارو نشان می‌دهد. به گفته آنان، این یافته‌ها اهمیت زیادی دارند، زیرا ممکن است منجر به ایجاد ایمنی‌درمانی‌های بهتری برای سرطان و جایگزین‌های امن‌تر برای آسپرین شوند.

آسپرین چیست؟

آسپرین حاوی ماده شیمیایی ضد التهابی غیر استروئیدی استیل سالیسیلیک اسید است که از گلیکوزیدی به نام سالیسین موجود در پوست درخت بید به دست می‌آید. گفتنی است که حدود ۳۵۰۰ سال پیش نیز مصریان و سومریان باستان از پوست درخت بید برای درمان درد و تب استفاده می‌کردند.

پژوهشگران سعی کرده‌اند آن مکانیسم درونی را که به آسپرین اجازه می‌دهد به عنوان یک عامل رقیق‌کننده خون عمل کند و در برابر التهاب، درد و تب تسکین‌دهنده باشد، درک کنند.

سوبرانگشو ماندال (Subhrangsu Mandal) یکی از نویسندگان این پژوهش و استاد بیوشیمی در UTA گزارشی را به اشتراک گذاشته است که یافته‌های این گروه پژوهشی را به تفصیل توضیح می‌دهد.

بر اساس این گزارش، یافته‌های اصلی عبارتند از:

پیش از این مشخص شده است که آسپرین، فعالیت آنزیم سیکلواکسیژناز (COX) را که نقش مهمی در ایجاد پاسخ‌های التهابی در بدن انسان دارد، مهار می‌کند. این پژوهش نشان می‌دهد که این دارو علاوه بر این همچنین بر تولید پروتئین‌های سیگنال‌دهنده سلولی به نام سیتوکین‌ها، RNA‌های غیرکدکننده و سایر ژن‌های پیش‌التهابی در سلول‌های ایمنی تأثیر منفی می‌گذارد که به پاسخ التهابی در بدن انسان کمک می‌کنند.

در طول التهاب، اسید آمینه‌ای به نام تریپتوفان شروع به تجزیه‌شدن به متابولیت خود به نام کینورنین می‌کند. این فرآیند توسط آنزیمی به نام ایندول آمین دی‌اکسیژناز (IDO۱) تسهیل می‌شود. نویسندگان این پژوهش دریافته‌اند که آسپرین فعالیت IDO۱ را مهار می‌کند که همچنین به عنوان یک هدف در ایمنی‌درمانی سرطان عمل می‌کند.

آنزیم سیکلواکسیژناز (COX) همچنین بیان آنزیم IDO۱ را در طول یک پاسخ التهابی تحریک می‌کند؛ بنابراین ممکن است داروهایی که COX را مهار می‌کنند، در ایمنی‌درمانی سرطان نیز مفید باشند.

ماندال می‌گوید: دریافتیم که آسپرین بیان IDO۱ و تولید کینورنین مرتبط را در طول التهاب کاهش می‌دهد. از آنجایی که آسپرین یک مهارکننده COX است، این نشان دهنده تداخل بالقوه بین COX و IDO۱ در هنگام التهاب است.

اطلاعات جدید در مورد آسپرین و توسعه راه‌های جدید

اگرچه آسپرین به دلیل مزایای بسیاری که برای افراد مبتلا به بیماری‌های التهابی و قلبی-عروقی ارائه می‌دهد، اغلب تجویز می‌شود، اما این دارو می‌تواند برخی عوارض جانبی جدی نیز به همراه داشته باشد.

به گفته پژوهشگران، عوارض جانبی آسپرین از ناراحتی معده تا خونریزی داخلی و حتی آسیب به اندام‌ها متغیر است؛ بنابراین بسیار مهم است که جایگزین‌های امن‌تری برای این دارو ایجاد شود. اینجاست که این بینش‌های جدید احتمالا نقش مهمی ایفا خواهند کرد.

گروه پژوهشگران بر اساس یافته‌های پروفسور ماندال شروع به کار برای توسعه مولکول‌های جدیدی کرده‌اند که می‌توانند COX-IDO۱ را تعدیل کنند و این امید وجود دارد که این مولکول‌ها، موجب تولید داروهای جدید و موثرتر ضد سرطان و ضد التهاب شوند.

نتایج این پژوهش در نشست سالانه انجمن بیوشیمی و زیست‌شناسی مولکولی آمریکا(Discover BMB) که بین ۲۵ تا ۲۸ مارس ۲۰۲۳ در سیاتل برگزار شد، ارائه شد.