مواظب باشید؛ پشه آئدس حالتان را می‌گیرد!

پشه آئدس نزدیک به هزار گونه دارد، اما همه گونه ها ناقل بیماری نیستند. در حال حاضر مهم ترین نوع پشه های آئدس از نظر پزشکی، «آئدس اجیبتی»و «آئدس آلبوپیکتوس» است. تب دنگی بیماری دردناک و ناتوان‌کننده‌ای است که از طریق پشه آئدس به انسان‌ها منتقل می‌شود و باعث عفونت و تب زرد می‌شود. تب دنگی به عنوان تب استخوان‌شکن نیز شناخته می‌شود، زیرا دردی که بیمار تحمل می‌کند به اندازه شکستن استخوان‌ها شدت دارد. بعضی از نشانه‌های تب دنگی شامل تب، سردرد، حساسیت‌های پوستی مشابه سرخک و درد ماهیچه‌ها و مفاصل است، دیگر علائم تب دنگی عبارت است.

این بیماری در کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و در بسیاری از مناطق گرمسیری جهان وجود دارد. در زمان فعالیت پشه و فصول پرباران، مسافران بیشتر در معرض خطر قرار می گیرند زیرا تکثیر پشه ها بیشتر می شود. افرادی که قبلا یک بار به تب دانگ مبتلا شده باشند هم احتمال دارد در نوبت بعدی به فرم شدید این بیماری مبتلا شوند.

مسافران به مناطق آلوده این بیماری لازم است قبل از سفر، حداقل یکبار مواد دافع حشرات را روی پوست شان امتحان کنند تا مطمئن شوند به آن حساسیت ندارند. همچنین در صورت استفاده از ضدآفتاب یا کرم های دیگر ابتدا سایر کرم ها و پس از 20 دقیقه روی آنها از مواد دافع حشرات باید استفاده شود. از سوی دیگری نیازی به استفاده از مواد دافع حشرات بر روی مناطقی از پوست که با لباس پوشیده است، وجود ندارد. مواد دارای DEET(دیت) به عنوان مواد دافع حشرات نباید برای کودکان کمتر از دو ماه، استفاده شود.

پشه آئدس شبیه پشه های معمولی با لکه های سفید روی پاها و بدن است که می تواند ویروس تب دانگ را منتقل کند. این پشه بیشتر در طول روز انسان را می گزد. این پشه می تواند در هر ظرف که مقداری آب در آن جمع می شود مانند لاستیک و تایرهای مستعمل و قوطی کنسرو تخم گذاری کند. در صورت بروز علائم تب یا سایر علائم بیماری تب دانگ باید بلافاصله به مراکز بهداشتی درمانی مراجعه و سابقه سفر را با پزشک معالج مطرح کرد.باید توجه داشت که بیماری تب دانگ از انسان به انسان منتقل نمی شود و در اکثر مواقع، بیماری بدون علامت یا با علائم خفیف است که 4 تا 10 روز بعد از گزش پشه ظاهر می شود و در عرض یک هفته بهبود می یابد. علائم این بیماری شامل تب، سردرد شدید، درد شدید مفاصل، استخوانها و عضلات، درد پشت چشم، بی اشتهایی، تهوع و استفراغ و بثورات پوستی است البته در موارد شدید این بیماری، ممکن است خونریزی از لثه و بینی هم وجود داشته باشد.

برای درمان این بیماری علاوه بر استراحت کافی و مصرف فراوان مایعات، باید فقط از استامینوفن برای تسکین درد استفاده و از مصرف داروهایی مانند ایبوپروفن، آسپرین، ژلوفن، نوافن، دیکلوفناک، ناپروکسن و مفنامیک اسید خودداری کرد چراکه ممکن است در این بیماری، باعث خون ریزی شود. در حوزه سلامت همواره بر تقدم پیشگیری بر درمان سخن گفته می شود.

در این بیماری نیز رعایت پیشگیری، تقدم دارد. برای پیشگیری از تب دانگ باید از بیرون رفتن در ساعات پر گزش روز شامل صبح زود و زمان غروب آفتاب پرهیز کرد.لباس های رنگ روشن، غیر چسبان، آستین بلند، شلوار بلند و جوراب پوشید. بر روی مناطقی از پوست که با لباس پوشیده نمی شود، از فرآورده های دافع حشرات تایید شده و استاندارد که دارای یکی از مواد موثر مانند DEET(دی اتیل تولامید) 20 تا 30 درصد، پیکاریدین 20 درصد و IR3535 طبق دستورالعمل آنها در فواصل زمانی معین، استفاده کرد.

در فضای باز نخوابید

نخوابیدن در فضای باز چه در طول روز چه در ساعات روز، استفاده از توی برای پنجره‌ها، استفاده از پشه بند در صورت خوابیدن در فضای باز، استفاده از حشره کش‌ها در صورت دیدن پشه در محل سکونت یا اقامت و نصب توری برای محافظت از کودکان بر روی کالسکه و استفاده از لباس های پوشاننده و بلند، از دیگر نکات پیشگیرانه این بیماری است.نکاتی هم باید در زمینه مواد دافع حشرات مورد نظر قرار گیرد. از مواد دافع حشرات نباید بر روی چشم، اطراف دهان و زخم استفاده شود. این مواد با آب و تعریق شسته می شود بنابراین بعد از تعریق، شنا کردن یا دوش گرفتن باید مجددا از مواد دافع حشرات استفاده شود.