حکایت پند آموز بوذرجمهر و نوشداروی اخلاقی او به انوشیروان

بُزرگمهر بُخْتَگان که با عنوان بزرگمهر حکیم از او یاد می شود، فرزند سوخرا و وزیر خسرو انوشیروان پادشاه ساسانی بود. او رئیس مشاوران ویژهٔ دربار و پاسبان شخصی شاه و رئیس دربار بوده است. منابع فارسی و عربی او را دارای خِرَد استثنایی و اندرزهای حکیمانه توصیف کرده اند. حکایت های شیرین و خواندنی اخلاقی از بوذرجمهر و انوشیروان بسیار خواندنی است.

آورده‌اند که انوشیروان به علتی از بوذرجمهر حکیم دلگیر شد و دستور داد او را به زندانی بیندازند که بسیار تنگ و تاریک باشد و فقط روزی دو قرص نان و قدری نمک و یک جام آب به او بدهند و چند نفر را به عنوان مراقب بر او بگمارند که هرچه از زبان او بیرون می آید، بدون کم و زیاد خبر دهند؛ همین کار را کردند.

چند ماه بوذرجمهر در آن زندان به سر می برد و اصلاً شکایتی نکرد و حرف از دهانش بیرون نیامد. انوشیروان جمعی را فرستاد تا با او گفت وگو کنند و هرچه گفت به انوشیروان برسانند.

ایشان نزد بوذرجمهر رفتند و با او به صحبت نشستند و حالش را پرسیدند و گفتند: با وجود اینکه در بلا و محنتی، لیکن چهره و حالت تو طبیعی است و هیچ سستی در تو نمودار نمی باشد؛ سبب این حالت چیست؟

بوذرجمهر در جواب آنها گفت: من نوشدارویی از شش قسمت ساخته‌ام و آن را به کار می برم و به سبب این نوشدارو همچنان مثل روز اول قوی بنیه و شاد می باشم!

برای مشاهده حکایت های بیشتر در اینجا کلیک کنید

پرسیدند: این نوشدارو از چه چیزهایی ساخته شده است؟

بوذرجمهر حکیم گفت: یک جزء آن «اعتماد است به کرم خدای عزوجل»؛
دوم «رضا به قضای الهی»؛
سوم «صبر»؛
چهارم «شکر»؛
پنجم «دانستن اینکه از من گرفتارتر بسیار هست»؛
ششم «امید رهایی از این محنت».
گفته های او را به کسرا انوشیروان رساندند، دستور داد فوراً او را آزاد کنند.