هر سال با فرا رسیدن فصل پاییز، بیماری‌های عفونی هم در جامعه شیوع پیدا می‌کنند و فعالیت مدارس نیز کمک می‌کند تا سرعت انتقال این بیماری‌ها بالا برود. چراکه کوکان به دلیل سیستم ایمنی ضعیف‌تر، راحت‌تر به بیماری‌های تنفسی و البته سایر بیماری‌ها مبتلا می‌شوند و چون در یک کلاس تجمع دارند، بیماری را به یکدیگر منتقل می‌کنند و به این ترتیب بیماری‌ را بین اعضای خانواده هم دست به دست می‌کنند.

اگر بخواهیم جلوی بیمار شدن کودک‌ دانش‌آموزمان و درنتیجه ابتلای اعضای خانه را بگیریم، بهتر است انواع بیماری‌های شایع فصل پاییز و زمستان را بشناسیم، درباره راه‌های انتقال آنها بیشتر بدانیم، درباره راه‌های پیشگیری از ابتلا اطلاعات لازم را کسب کنیم و درضمن یاد بگیریم که اگر کودک‌مان بیمار شد، چه نکاتی را رعایت کنیم تا بقیه کودکان کلاس و همچنین اعضای خانه درگیر بیماری نشوند یا کمتر درگیر شوند.

بیماری‌های ویروسی ۳ دسته هستند

دکتر آمیتیس رمضانی، متخصص بیماری‌های عفونی و دبیر انجمن متخصصین بیماری‌های عفونی به این موضوع اشاره می‌کند که با شیوع فصل پاییز، ویروس‌ها یا عوامل عفونی که در جامعه در حال گردش هستند، تغییر می‌کنند. در فصل تابستان ما بیشتر بیماری‌های گوارشی و اسهال و استفراغ و در فصل‌های پاییز و زمستان، بیشتر بیماری‌های تنفسی را داریم. به خصوص در میان کودکان. هرچقدر هم هوا سردتر شود، شیوع این ویروس‌های تنفسی بیشتر می‌شود.

دکتر رمضانی به نکته مهمی اشاره می‌کند و می‌گوید: اگر بخواهیم ویروس‌ها را راحت‌تر و بهتر تشخیص بدهیم، می‌توانیم آنها را دسته‌بندی کنیم و بعد ببینیم راه‌های انتقال و پیشگیری و درمان هر یک از آنها چیست.

به گفته این متخصص بیماری‌های عفونی، بیماری‌های ویروسی ۳ دسته هستند؛ دسته اول شامل ویروس‌های سرماخوردگی می‌شود که معمولا علائم شدید ایجاد نمی‌کنند و فرد می‌تواند امور روزمره خود را انجام دهد. بیش از ۱۲۰ ویروس وجود دارند که می‌توانند باعث سرماخوردگی شوند. دسته دوم ویروس آنفلوآنزا است که از اوایل مهر کم‌کم موارد آن شناسایی می‌شود و تا آذرماه که به پیک موارد آنفلوآنزا می‌رسیم. یک گروه شامل کووید۱۹ و واریانت‌های جدید آن است و گروه. دسته سوم هم کروناویروس است که الان سویه جدید آن به نام ایکس ای ‌سی یا XEC در اروپا و آمریکا شروع شده و به نظر می‌رسد سویه جدیدی که پاییز در کشور ما هم غالب خواهد بود، همین خواهد بود که از ساب‌واریانت ها و زیرسویه های اومیکرون است. و شدت علائمش بین سرماخوردگی و آنفلوآنزا است.

کودکان مستعدِ ابتلا به شکل شدید آنفلوآنزا هستند

دکتر رمضانی در توضیح علائم بالینی بیماری های تنفسی می‌گوید: علائم سرماخوردگی خفیف است، علائم کرونا کمی بیشتر و طولانی‌تر است و علائم آنفلوآنزا کمی پرسروصداتر از دو ویروس دیگر است.

او توضیح بیشتری می‌دهد و می‌گوید: سرماخوردگی علائمی مثل آبریزش بینی، گرفتگی بینی، کمی بی‌حالی، گلودرد خفیف، عطسه و گاهی سرفه دارد. اتین بیماری ۳ - ۴ روزه برطرف می‌شود و فرد در حین بیماری می‌تواند به کارهای روزمره خود برسد. کرونا شامل علائم بالینیِ سرفه، تب، گلودرد، بدن‌درد و اختلال بویایی و چشایی است. شدت علائم کرونا بین سرماخوردگی و آنفلوآنزا است اما طیف آن می‌تواند بین سرماخوردگی و آنفلوآنزا متغیر باشد. یعنی ممکن است فرد مثل سرماخوردگی علائم بالینی خفیفی از خود نشان دهد، یا مثل آنفلوآنزا شکل شدید بیماری را بگیرد. آنفلوآنزا هم علائمی مثل تب بالا (معمولا در حد ۳۹ درجه و بالاتر)، گلودرد بسیار شدید، بدن‌درد شدید، خستگی و بی‌حالی شدید و دردهای استخوانی دارد و فرد آن قدر حال عمومی بدی دارد که نمی‌تواند به کارهای روزمره خود برسد.

به گفته این متخصص بیماری‌های عفونی اگر فرد سالم و جوان باشد، آنفلوآنزا در او ۷ تا ۱۰ روز طول می‌کشد تا بهبود پیدا کند اما اگر فرد مسن باشد یا بیماری مزمن یا زمینه‌ای داشته باشد، آنفلوآنزا در او طولانی‌تر می‌شود، عوارض بیشتری دارد و حتی ممکن است در آی‌سی‌یو بستری شود.

دکتر رمضانی تاکید می‌کند: کلا کودکان مستعد شکل شدید آنفلوآنزا هستند. یعنی کودکان به خصوص کودکان یک تا ۵ سال یکی از گروه‌های سنی پرریسک در جامعه هستند. در کودکان ۶ تا ۱۸ سال دوره آنفلوآنزا معمولا ۷ تا ۱۰ روز طول می‌کشد. آن هم با علائم تابلوی بالینی شدید که گفتم.

بیماری‌های ویروسی دارو و درمان دارند؟

اما آیا بیماری‌های ویروسی مثل سرماخوردگی، کرونا و آنفلوآنزا دارو و درمان دارند؟ دکتر رمضانی توضیح می‌دهد که بیشتر عفونت‌های ویروسی به هیچ درمان اختصاصی خاصی نیاز ندارند و بهترین درمان برای همه آنها استراحت در منزل، مصرف مایعات گرم مثل چای و لیموترش و سوپ گرم و تغذیه‌هایی از این دست است. مگر این که فرد یا کودک علامت خاصی مثل تب داشته باشد.

این متخصص بیماری‌های عفونی می‌گوید: اگر کودک تب بالا یعنی در حد ۳۹ تا ۴۰ درجه یا بالاتر دارد و بدحال است، معنی‌اش این است که به شکل شدید بیماری مبتلا شده و حتما باید نزد پزشک برده شود. چون ما برای این موارد درمان‌هایی داریم که می‌تواند شدت بیماری را کاهش دهد. البته درمانی نیست که در داروخانه‌ها و در دسترس افراد باشد.