ارتباط رژیم غذایی و کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ

سرطان روده بزرگ یکی از شایع‌ترین انواع سرطان در سراسر جهان است که بخش انتهایی دستگاه گوارش، یعنی روده بزرگ و راست‌روده را تحت تأثیر قرار می‌دهد. عوامل مختلفی در بروز این بیماری نقش دارند، اما تحقیقات نشان داده‌اند که رژیم غذایی نقش بسیار مهمی در افزایش یا کاهش خطر ابتلا به آن ایفا می‌کند.

تأثیر رژیم غذایی بر خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ:

رژیم غذایی نامناسب می‌تواند باعث تغییراتی در میکروبیوم روده (مجموعه میکروب‌های ساکن در روده) شود، التهاب مزمن را افزایش دهد و در نهایت منجر به افزایش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ شود. در مقابل، یک رژیم غذایی غنی از مواد مغذی می‌تواند از سلول‌های روده محافظت کرده و از رشد سلول‌های سرطانی جلوگیری کند.

مواد غذایی که خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می‌دهند:

گوشت قرمز و فرآوری شده: مصرف زیاد گوشت قرمز (مانند گوشت گاو، گوسفند و گوساله) و گوشت‌های فرآوری شده (مانند سوسیس، کالباس، بیکن و هات‌داگ) با افزایش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ مرتبط است. نحوه پخت گوشت نیز مهم است؛ پختن گوشت در دمای بالا (مانند سرخ کردن یا کباب کردن روی آتش مستقیم) می‌تواند باعث تولید مواد سرطان‌زا شود.

غذاهای فرآوری شده: غذاهای فرآوری شده معمولاً حاوی مقدار زیادی چربی‌های ناسالم، نمک، شکر و مواد افزودنی هستند که می‌توانند به سلامت روده آسیب برسانند.

نوشیدنی‌های شیرین: مصرف زیاد نوشیدنی‌های شیرین مانند نوشابه، آبمیوه‌های صنعتی و نوشیدنی‌های انرژی‌زا با افزایش خطر ابتلا به چاقی، دیابت نوع ۲ و در نتیجه سرطان روده بزرگ مرتبط است.

الکل: مصرف بیش از حد الکل می‌تواند خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهد.

مواد غذایی که خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش می‌دهند:

فیبر: فیبر موجود در میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات نقش مهمی در سلامت روده دارد. فیبر به بهبود حرکات روده، جلوگیری از یبوست و دفع سموم از بدن کمک می‌کند. همچنین، برخی از انواع فیبر می‌توانند توسط باکتری‌های مفید روده تخمیر شده و موادی تولید کنند که از سلول‌های روده محافظت می‌کنند.

میوه‌ها و سبزیجات: میوه‌ها و سبزیجات سرشار از ویتامین‌ها، مواد معدنی، آنتی‌اکسیدان‌ها و سایر مواد مغذی هستند که می‌توانند از سلول‌های روده در برابر آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد محافظت کنند. به خصوص سبزیجات چلیپایی مانند کلم بروکلی، گل کلم و کلم پیچ و همچنین میوه‌هایی مانند سیب، توت‌ها و مرکبات توصیه می‌شوند.

غلات کامل: غلات کامل مانند برنج قهوه‌ای، نان سبوس‌دار، جو دوسر و کینوا منبع خوبی از فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند.

ماهی: ماهی، به خصوص ماهی‌های چرب مانند سالمون، ساردین و ماهی خالخالی، منبع خوبی از اسیدهای چرب امگا ۳ هستند که خواص ضد التهابی دارند و می‌توانند به سلامت روده کمک کنند.

لبنیات: مصرف متعادل لبنیات، به خصوص ماست و کفیر که حاوی پروبیوتیک‌ها هستند، می‌تواند به حفظ تعادل میکروبیوم روده و کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ کمک کند.

توصیه‌های کلی برای پیشگیری از سرطان روده بزرگ از طریق تغذیه:

مصرف روزانه حداقل پنج وعده میوه و سبزیجات را در برنامه غذایی خود قرار دهید.

غلات کامل را جایگزین غلات تصفیه شده کنید.

مصرف گوشت قرمز و فرآوری شده را محدود کنید.

مصرف ماهی را حداقل دو بار در هفته در نظر بگیرید.

از چربی‌های سالم مانند روغن زیتون، آووکادو و آجیل استفاده کنید.

مصرف نوشیدنی‌های شیرین و الکل را محدود کنید.

وزن خود را در محدوده سالم نگه دارید.

به طور منظم ورزش کنید.

اهمیت غربالگری:

علاوه بر رعایت رژیم غذایی سالم، انجام غربالگری‌های منظم برای تشخیص زودهنگام سرطان روده بزرگ بسیار مهم است. این غربالگری‌ها می‌توانند شامل آزمایش خون مخفی در مدفوع (FOBT) و کولونوسکوپی باشند. پزشک شما بر اساس سن، سابقه خانوادگی و سایر عوامل خطر، زمان و فواصل مناسب برای انجام این غربالگری‌ها را تعیین خواهد کرد.

منابع:

قاتل سرطان روده بزرگ: تغذیه مفید و سالم برای پیشگیری و درمان سرطان روده - دکتر مایکو

برای جلوگیری از سرطان روده چه بخوریم + 10 نکته مهم - سلامت اول

تغذیه در سرطان روده بزرگ | آزمایشگاه آرمین | بیماری های گوارشی

تغذیه چه اهمیتی در سرطان روده دارد؟ - دکترتو

تمام حقایق در مورد رژیم غذایی و سرطان روده بزرگ - DW

این اطلاعات صرفاً جهت اطلاع‌رسانی است و نباید به عنوان جایگزینی برای مشاوره پزشکی حرفه‌ای در نظر گرفته شود. همیشه برای تشخیص و درمان هرگونه مشکل پزشکی با پزشک خود مشورت کنید.