قرص‌های کاهنده کلسترول: هر آنچه باید بدانید

کلسترول یک ماده‌ی چرب مانند است که به طور طبیعی در بدن تولید می‌شود و برای ساخت سلول‌ها، هورمون‌ها و ویتامین D ضروری است. با این حال، سطح بالای کلسترول خون، به خصوص کلسترول بد (LDL)، می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی مانند حمله قلبی و سکته مغزی را افزایش دهد. در مواردی که تغییر سبک زندگی مانند رژیم غذایی و ورزش برای کاهش کلسترول کافی نباشد، پزشک ممکن است داروهای کاهنده کلسترول تجویز کند. در این مطلب به بررسی انواع قرص‌های کاهنده کلسترول، نحوه عملکرد، عوارض جانبی و نکات مهم در مورد مصرف آنها می‌پردازیم.

انواع قرص‌های کاهنده کلسترول:

داروهای مختلفی برای کاهش کلسترول خون وجود دارند که هر کدام به روش متفاوتی عمل می‌کنند. دسته‌های اصلی این داروها عبارتند از:

استاتین‌ها: این داروها پرمصرف‌ترین داروهای کاهنده کلسترول هستند. آنها با مهار آنزیمی در کبد که مسئول تولید کلسترول است، سطح کلسترول خون را کاهش می‌دهند.

انواع رایج: آتورواستاتین (لیپیتور)، رزوواستاتین (کرستور)، سیمواستاتین (زوکور)، لوواستاتین (مواکور)، پراواستاتین (پراواکول)، فلوواستاتین (لسکول)، پیتاواستاتین (لیوالو)

مزایا: بسیار مؤثر در کاهش LDL، کاهش خطر حمله قلبی و سکته مغزی

عوارض جانبی احتمالی: درد عضلانی، ضعف عضلانی، افزایش آنزیم‌های کبدی، در موارد نادر آسیب عضلانی شدید (رابدومیولیز)

نکات مهم: مصرف همزمان با برخی داروها می‌تواند تداخل داشته باشد.

مهارکننده‌های جذب کلسترول: این داروها با مهار جذب کلسترول از روده، سطح کلسترول خون را کاهش می‌دهند.

داروی رایج: ازتیمایب (زتیا)

مزایا: می‌تواند به تنهایی یا همراه با استاتین‌ها استفاده شود.

عوارض جانبی احتمالی: اسهال، درد شکم، خستگی

فیبرات‌ها: این داروها عمدتاً برای کاهش تری‌گلیسیرید خون استفاده می‌شوند، اما می‌توانند سطح کلسترول LDL را نیز کمی کاهش دهند و سطح کلسترول HDL (کلسترول خوب) را افزایش دهند.

انواع رایج: جم فیبروزیل (لوپید)، فنوفیبرات (تریکور)

مزایا: مؤثر در کاهش تری‌گلیسیرید

عوارض جانبی احتمالی: مشکلات گوارشی، سنگ کیسه صفرا، درد عضلانی

بازدارنده‌های PCSK9: این داروها دسته‌ای جدیدتر از داروهای کاهنده کلسترول هستند که با مهار پروتئینی به نام PCSK9، باعث افزایش حذف LDL از خون می‌شوند.

انواع رایج: الیروکوکماب (پرالونت)، اوولوکوماب (رپاتا)

مزایا: بسیار مؤثر در کاهش LDL، معمولاً به صورت تزریقی استفاده می‌شوند.

عوارض جانبی احتمالی: واکنش‌های محل تزریق، علائم شبیه سرماخوردگی

نیاسین (اسید نیکوتینیک): این ویتامین B می‌تواند سطح کلسترول HDL را افزایش و سطح LDL و تری‌گلیسیرید را کاهش دهد.

مزایا: افزایش HDL

عوارض جانبی احتمالی: گرگرفتگی، خارش، ناراحتی معده، آسیب کبدی در دوزهای بالا

رزین‌های متصل شونده به اسیدهای صفراوی: این داروها با اتصال به اسیدهای صفراوی در روده، از جذب مجدد آنها جلوگیری می‌کنند و در نتیجه باعث کاهش کلسترول خون می‌شوند.

انواع رایج: کلستیرامین (کوستران)، کلستیپول (کلستید)، کلزولام (ولکلم)

مزایا: می‌توانند همراه با استاتین‌ها استفاده شوند.

عوارض جانبی احتمالی: یبوست، نفخ، سوء هاضمه

چگونه داروی مناسب را انتخاب کنیم؟

انتخاب نوع داروی کاهنده کلسترول باید توسط پزشک و با توجه به موارد زیر انجام شود:

سطح کلسترول و تری‌گلیسیرید: پزشک با توجه به نتایج آزمایش خون، میزان کلسترول LDL، HDL و تری‌گلیسیرید شما، داروی مناسب را تجویز می‌کند.

عوامل خطر بیماری‌های قلبی عروقی: وجود سایر عوامل خطر مانند فشار خون بالا، دیابت، سابقه خانوادگی بیماری قلبی و سیگار کشیدن در انتخاب دارو مؤثر است.

سایر بیماری‌ها و داروها: پزشک باید از تمام داروهایی که مصرف می‌کنید مطلع باشد تا از تداخلات دارویی جلوگیری کند.

عوارض جانبی: پزشک با در نظر گرفتن عوارض جانبی احتمالی هر دارو، مناسب‌ترین گزینه را برای شما انتخاب می‌کند.

نکات مهم در مورد مصرف داروهای کاهنده کلسترول:

مصرف دارو طبق دستور پزشک: دارو را دقیقاً طبق دستور پزشک و در دوز تجویز شده مصرف کنید.

انجام آزمایش خون منظم: برای بررسی سطح کلسترول و عملکرد کبد، به طور منظم آزمایش خون انجام دهید.

تغییر سبک زندگی: مصرف دارو باید همراه با تغییر سبک زندگی، شامل رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و ترک سیگار باشد.

اطلاع به پزشک در مورد عوارض جانبی: در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

عدم قطع خودسرانه دارو: از قطع خودسرانه مصرف دارو بدون مشورت با پزشک خودداری کنید.

منابع:

انواع داروی چربی خون| لیست قرص های چربی خون| دکتر کیهانی فرد

داروی پیتاواستاتین، راهی برای کاهش کلسترول و سلامت قلب - دکترتو

داروی فلوواستاتین، راه حل کاهش کلسترول خون - دکترتو

معرفی انواع داروهای چربی خون - کلینیک دیابت و غدد

​این اطلاعات صرفاً جهت اطلاع‌رسانی است