درمان آلزایمر با این ترکیبات ضد پیری/ جوان بمانید و سالم

گروهی از دانشمندان دانشگاه دالهاوزی کانادا به سرپرستی سلطان درویش، کشف کردند که ترکیبات ضد پیری، معروف به سنولیتیک‌ها، می‌توانند به‌طور گزینشی آنزیم‌های مضر مرتبط با بیماری آلزایمر را مسدود کنند و در نتیجه درمان‌های مؤثرتری برای این بیماری طراحی نمایند. این ترکیبات با هدف قرار دادن آنزیم‌های آسیب‌زننده در مغز، بدون تأثیر بر آنزیم‌های سالم، به بهبود سلامت مغز و حافظه کمک می‌کنند.

سنولیتیک‌ها ترکیباتی هستند که به حذف سلول‌های آسیب‌دیده یا «زامبی»، که با افزایش سن در بدن تجمع می‌کنند و به التهاب و اختلال عملکرد بافت‌ها منجر می‌شوند، کمک می‌کنند. یافته‌های جدید این پژوهش به طراحی درمان‌های ایمن‌تر برای جلوگیری از زوال حافظه و بهبود سلامت مغز در سالمندان کمک می‌کند.

بیماری آلزایمر که یکی از شایع‌ترین علل زوال عقل و از دست دادن حافظه است، با تجمع توده‌های پروتئینی چسبنده به نام پلاک‌های آمیلوئید بتا در مغز مشخص می‌شود. دو آنزیم مهم به نام‌های استیل کولین استراز (AChE) و بوتیریل کولین استراز (BChE) در نزدیکی این پلاک‌ها یافت می‌شوند که نقش مهمی در عملکرد مغز دارند، اما هنگامی که به پلاک‌ها می‌چسبند، می‌توانند به پیشرفت بیماری آلزایمر کمک کنند.

در حال حاضر، داروهایی برای مقابله با این مشکل استفاده می‌شود که این آنزیم‌ها را هدف قرار می‌دهند؛ اما این داروها معمولاً هم آنزیم‌های مضر و هم سالم را مسدود می‌کنند که می‌تواند منجر به عوارض جانبی ناخواسته شود.

پژوهشگران برای یافتن راه‌حلی بهتر، شش ترکیب دارای خواص ضد پیری یا تقویت‌کننده مغز را آزمایش کردند تا ببینند آیا این ترکیبات می‌توانند تنها آنزیم‌های مضر مرتبط با آلزایمر را مسدود کنند یا خیر. با استفاده از نمونه‌های بافت مغز بیماران مبتلا به آلزایمر، آن‌ها دریافتند که ترکیباتی مانند داساتینیب و نینتدانیب، که هر دو سنولیتیک هستند، قادرند به‌طور گزینشی آنزیم‌های مضر مرتبط با پلاک‌های آمیلوئید بتا را مسدود کنند، بدون اینکه تأثیری بر آنزیم‌های سالم مغز بگذارند.

این یافته‌ها نشان می‌دهد که با تمرکز بر تفاوت‌های میان اَشکال سالم و ناسالم این آنزیم‌ها، می‌توان درمان‌های دقیق‌تر و مؤثرتری برای آلزایمر طراحی کرد. این روش جدید ممکن است به بهبود حافظه، کاهش التهاب و کاهش عوارض جانبی درمان‌های فعلی آلزایمر منجر شود.

نتایج این پژوهش در مجله معتبر «ایجینگ» (Aging) منتشر شده و نویدبخش پیشرفت‌های مهم در درمان بیماری آلزایمر است