احوال رقبای بازار پول پس از کاهش نرخ سود بانکی

با اعمال سیاست های اشتباه و غیرعلمی پولی و بانکی در دولت نهم و دهم، سود بانکی چه در بخش سپرده و چه تسهیلات به اعداد نجومی نزدیک به 30 درصد رسید. در پی اتخاذ این سیاست ها و رشد قارچ گونه موسسات مالی و با هجوم نقدینگی ها به محل امن سپرده بانک ها، مانع بلندی بر سر راه تولید و رونق صایع مولد و در نهایت اشتغالزایی به وجود امد.

وسوسه سپرده گذاری در بانک ها و دریافت سود مشخص در زمان مقرر، انگیزه سرمایه گذاران را برای سرمایه گذاری در بازارهای مولد کور کرد. از این رو یکی از اقدامات دولت یازدهم برای حذف موانع رونق تولید و رشد ضریب اشتغال کاهش نرخ سود بانکی بود. در نهایت در طول چهار سال گذشته نرخ سود بانکی در دو نوبت کاهش یافت و نرخ بهره در بخش سپرده به 15 درصد رسید. اما بانک ها که هراس فرار نقدینگی ها را داشتند با راه اندازی صندوق هایی درصدد دور زدن قانون برآمدند که می توان گفت موفق هم بودند .

با افزایش نابسامانی های سیستم بانکی در پی افزایش نرخ سود بانکی یکی از اولین اقدامات دولت دوازدهم در حوزه اقتصاد، لازم الاجرا کردن کاهش نرخ سود بانکی و برچیدن صندوق های ویژه برای افزایش بهره ها بود. دولت می گوید می خواهد بازهم نرخ سود بانکی را کاهش دهد، فارغ از اینکه این سیاست پولی دولت شدنی است یا خیر ، باید دید کاهش واقعی نرخ بهره بانکی چه تاثیری بر رقبای بازار پول خواهد گذاشت. کارشناسان می گویند اجرای این سیاست به نفع بازارهای مسکن، ارز ، طلا و سرمایه تمام می شود.

**رونق بازار طلا، ارز، مسکن، بورس پس از کاهش نرخ سود بانکی

«هادی حق شناس» کارشناس اقتصادی در گفت وگو با پژوهشگر ایرنا درباره تاثیر لازم الاجرا شدن کاهش نرخ سود بانکی تا سقف 15 درصد در بخش سپرده گذاری در بازارهای نوین و سنتی کشورمان، گفت: منطق اقتصاد می گوید هر بازاری که بیشترین بازدهی را داشته باشد سرمایه و پول به سمت آن بازار حرکت خواهد کرد بنابراین به طور قطع اجرای کاهش نرخ سود بانکی و ادامه این روند در بازارهای رقیب مالی تاثیر گذار خواهد بود.

وی ادامه داد: در اقتصاد ایران برخی بازارها معروف و مشهور به سوددهی هستند و میزان بازدهی این بازارها قابل پیش بینی تر از سایر بازارها و سایر بخش های اقتصادی است از این رو می توان انتظار داشت کاهش نرخ سود بانکی به نفع کدام بازارها خواهد بود.

حق شناس با اشاره به تاثیر این سیاست پولی دولت در بازار سرمایه، اظهار داشت: میزان بازدهی بازار سرمایه در 5 ماه اول امسال 6.9 درصد بوده است و این میزان سوددهی نسبت به سنوات گذشته نشان از رونق در این بازار است و اگر این نرخ سوددهی تا پایان سال استمرار داشته باشد، بازدهی بازار سرمایه بیشتری از بازار پول خواهد بود بنابراین بخشی از سپرده های بانکی متوجه بورس و بازار نوین مالی می شود.

این کارشناس اقتصادی درباره تاثیر پذیری بازار ارز از کاهش نرخ سود بانکی، گفت: نرخ دلار در حال نوسان است و با توجه به حذف ارز مسافرتی و سیاست دولت برای یکسان سازی نرخ ارز، می توان انتظار داشت که سرمایه گذاری در این بازار سوددهی بیشتری نسبت به سپرده گذاری در بانک ها خواهد داشت.

وی ادامه داد: یکی از رقبای بازار پول و بانک ها، بازار مسکن است. تمام شاخص های اقتصادی رونق بازار مسکن را تایید می کنند و معاملات مسکن در 5 ماه اول سال هم روند رو به رشد داشته که پیش بینی کارشناسان و صاحب نظران این است که رونق ادامه خواهد داشت. بنابر این به نظر می رسد میزان بازدهی بازار مسکن از بازار پول هم بیشتر باشد.

حق شناس تاکید کرد: ممکن است قیمت مسکن درصدی افزایش یابد اما با ایجاد رونق در این بازار، ساخت و ساز افزایش می یابد و ایجاد رونق در بخش ساختمان می تواند به رشد اقتصادی کمک کند و پیامدهای مثبتی برای اقتصاد به همراه داشته باشد.

این کارشناس اقتصادی با اشاره به تاثیر پذیری بازار طلا از سیاست های پولی ومالی، اظهار داشت: طلا قیمت جهانی دارد و بیشتر از عوامل و متغیرهایی مانند سیاست های پولی به نوسانات نرخ ارز وابسته است. اگر بازار ارز از کاهش نرخ سود بانکی تاثیر بپذیرد، قطعا بازار طلا را هم تحت تاثیر خود قرار می دهد.

**بانکی ها نگران فرار سپرده ها نباشند

پس از کاهش نرخ سود بانکی، خروج نقدینگی از بازار پول دور از ذهن نیست و روشن است که سرمایه به سمتی سوق پیدا می کند که سوددهی بیشتری داشته باشد. این جریان حرکت نقدینگی می تواند باعث نگرانی بانک ها شود که با کسری منابع مواجه شوند کما اینکه در حال حاضر هم این موضوع یکی از دغدغه های نظام و سیستم بانکی کشورمان است.

اما کارشناسان اقتصادی بر این باور هستند که کاهش نرخ سود بانکی نمی تواند منجر به کسری منابع بانک ها شود و این نگرانی به جا نیست چر اکه هر گونه جابجایی پول از بازار سرمایه به بازار مسکن یا از بازار ارز به سایر بازارها از طریق سیستم بانکی انجام می شود و همچنان گردش پول در بانک ها جریان خواهد داشت. اگر بانک ها سیاست های بانک مرکزی را بپذیرند و تابع آن باشند، کاهش نرخ سود بانکی در بلند مدت به سود بانک ها تمام می شود.