شپش سر؛ پیشگیری و درمان

دکتر رضا احسانی؛ این حشره رنگ سفید مایل به خاکستری داشته وانگل خارجی بدن انسان محسوب میشود. برای زنده ماندن باید روی پوست سر زندگی کرده واز خون انسان تغذیه کند.

این حشره هیچ تمایلی به خون سایر جانداران ندارد، بنابراین توسط سایر جانداران به انسان منتقل نمیشود. راه انتقال آن فقط از طریق انسان به انسان وتوسط تماس مستقیم سر به سر ویا استفاده از وسایل شخصی یکدیگر نظیر شانه، روسری، کش مو، لباس و......میباشد.

درصد آلودگی در دختران بیشتر از پسران میباشد. این حشره 30 روز عمر داشته ودر هر تخم ریزی حدود 100 تخم میگذاردکه چون همراه مواد چسبنده ایی می  باشد به موها چسبیده وجدا کردن آن از موها به سختی انجام میگیرد. تخم شپش بیضی شکل بوده واندازه ته سوزن میباشد. تفاوت آنها با شوره، چسبیده بودن آنها به موها می باشد. در صورتی که شوره پوسته های جدا شده از کف سر میباشد وبه موها چسبندگی ندارد.

آلودگی به شپش منحصر به قشر خاصی از جامعه نمیباشد وهمه افراد احتمال آلوده شدن را دارند که این آلودگی در فصول سرد بیشتر از فصول گرم ودر کودکان در سن مدرسه شایعتر است.

اولین علامت آلودگی خارش سر بوده که از ناحیه دوطرف سر شروع شده وبه سمت مرکز گسترش میابد.

راهکار های درمان

درمان با شامپو لیندان یا پرمترین میباشد. برای کودکان و خانمهای باردار از پرمترین استفاده میشود.

جهت درمان بعد از خیس کردن موها شامپو را به سر مالیده و10 دقیقه صبر میکنیم سپس موها را آبکشی مینماییم. که این درمان 7 تا 10 روز بعد باید تکرار شود.

از ترکیب آب و سرکه به نسبت 2 قاشق سرکه و یک لیتر آب استفاده کرده سر را مرطوب میکنیم تا تخم های موجود روی موها از جای خود جدا شوند وبا شانه دندانه ریز موها را شانه کرده تا تخمها جدا شوند.

بطور کلی اقدامات عمومی زیر در آلودگی با شپش همواره توصیه میگردد:

1)شناسایی افراد آلوده با معاینه کردن سر آنها

2 )شستن وسایل آلوده با آب داغ

3 )قرار دادن وسایل آلوده غیر قابل شستشو داخل یک ظرف پلاستیکی وگذاشتن آنها در یک محیط گرم یا جلوی نور خورشید به مدت 15 روز.

4 )ضد عفونی کردن البسه و سایر وسایل به یکی از سه طریق زیر:

الف ) قرار دادن آنها داخل ماده شپش کش به مدت 10 الی 15 دقیقه.

ب) قرار دادن آنها داخل شامپوی شپش کش به مدت 2 ساعت.

ج) قرار دادن آنها داخل آب 60 درجه به مدت 10 دقیقه.

5 )برداشتن تخم شپش از روی موها توسط شانه کردن بعد از خیس کردن موها با آب و سرکه.

دکتر رضا احسانی پزشک داروساز