ایران، طرح آمریکایی نابودی توافق اوپک را ناکام گذاشت

 آخرین روزهای هفته گذشته 14 کشور الجزایر، آنگولا، اکوادور، گینه استوایی، گابن، ایران، عراق، کویت، لیبی، نیجریه، قطر، عربستان، امارات و ونزوئلا در یکصد و هفتاد و چهارمین نشست اوپک در وین گردهم آمدند تا درباره حفظ توافق کاهش تولید یا افزایش آن تصمیم بگیرند.

نظام تصمیم گیری در اوپک، مبتنی بر اجماع است. بر این اساس، هر گونه تصمیم گیری در این سازمان به موافقت همه اعضا نیاز دارد.

** پیروزی دیدگاه ایران در نشست اوپک

در یکصد و هفتاد و چهارمین نشست عادی اوپک 2 رویکرد اصلی وجود داشت.

بر اساس رویکرد اول که با حمایت ضمنی آمریکا همراه بود، باید روزانه یک میلیون و 800 هزار بشکه نفت به میزان کنونی تولید افزوده می شد که به معنای نابودی توافق پیشین اوپک (نوامبر 2016) مبنی بر کاهش تولید تا سقف یک میلیون و 200 هزار بشکه بود.

بر اساس رویکرد دوم که ایران و سه کشور دیگر بر آن تاکید داشتند، باید توافق نوامبر 2016 باقی می ماند اما میزان تعهد اعضا از 152 درصد به 100 درصد کاهش یابد تا بدین طریق، کاهش عرضه نفت جبران شود.

ایران، ونزوئلا، عراق و الجزایر طبق رویکرد دوم، بر لزوم حفظ توافق قبلی اوپک برای کاهش یک میلیون و 200 هزار بشکه ای نفت، پافشاری کردند.

در نهایت پس از رایزنی های گسترده و حاشیه های فراوان، این رویکرد پذیرفته شد.

وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران در تبیین دیدگاه ایران در نشست اوپک گفت: برخی اعضا تاکید داشتند بازار با کمبود عرضه روبروست و تولید باید به طور قابل توجهی افزایش یابد که ما قبول نداشتیم و از همان بدو ورود به وین تاکید کردم باید به جای افزایش تولید، میزان پایبندی به تعهد را به 100 درصد رساند.

بیژن زنگنه با بیان اینکه ایران موضع خود در پایبندی 100 درصدی اعضا را تغییر نداد، افزود: از نخستین ساعتی که به اینجا آمدم، در همین هتل (کمپینسکی) گفتم با رفع پایبندی بیش از حد اعضا هیچ مشکلی نداریم.

وی اضافه کرد: ما پذیرفتیم اعضای اوپک که پایبندی بیش از حد دارند، این پایبندی را کنار بگذارند. بنابراین از هیچ کس انتظار نداریم کمتر از تعهد خود تولید کند؛ فقط انتظار داریم به سقف تولید تعیین شده در سال 2016 پایبند باشند.

**مصوبات نشست

اعضای اوپک در یکصدو هفتاد و چهارمین نشست عادی این سازمان، بر پایبندی 100درصدی به توافق همکاری اوپک که نوامبر 2016 حاصل شده بود، تاکید کردند.

بر اساس بیانیه نشست، توافق همکاری کشورهای عضو و غیرعضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) برای کاهش در مجموع روزانه یک میلیون و 800 هزار بشکه‌ای (یک میلیون و 200 هزار بشکه اوپک و 600 هزار بشکه کشورهای غیرعضو اوپک) همچنان معتبر خواهد بود.

با توجه به اینکه اعضای اوپک و غیراوپک در ماه‌های گذشته بیش از میزان تعهد خود کاهش عرضه در بازار داشته‌‌اند به گونه‌ای که اکنون میزان تعهد و پایبندی آنها حدود 152درصد (کاهش 2 میلیون و 800 هزار بشکه ای تولید نفت) است، تصمیم گرفته شد میزان تعهد از 152 به 100 درصد کاهش یابد.

با این تصمیم، آن دسته از اعضا که در توافق حضور داشته و بیش از میزان تعهد خود کاهش تولید داده‌اند، بر اساس سهم تعیین شده خود تولید خواهند کرد، به گونه‌ای که در این شرایط میزان پایبندی مجموع اعضای اوپک کاهش می‌یابد و به 100درصد می‌رسد.

در صورت عملی شدن این تصمیم، مقدار بشکه‌های اضافی که وارد بازارهای جهانی می شود به معنای افزایش تولید نیست و فقط به منزله کاهش میزان پایبندی از 150 درصد به 100 درصد است.

قرار است کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک، تولید را رصد کند و به رییس کنفرانس گزارش کند.

البته هیچ عددی در این بیانیه اعلام نشده است و در ماه‎های آتی این عدد مشخص می‌شود اما کارشناسان از ظرفیت یک میلیون بشکه ای افزایش تولید خبر می دهند.

** پاسخ منفی اوپک به آمریکا

دونالد ترامپ رییس جمهوری آمریکا، پیش از نشست اوپک افزایش تولید نفت این سازمان را خواستار شده بود که واکنش هایی را به دنبال داشت.

برخی تحلیلگران معتقد بودند در نتیجه نشست اوپک، بازار نفت شاهد افزایش یک میلیون و 800 هزار بشکه ای تولید خواهد بود، اما این پیش بینی محقق نشد.

اگرچه برخی اعضای اوپک، روی خوشی به صحبت های ترامپ نشان داده و تمایل داشتند به میزان قابل توجهی، حجم عرضه نفت را افزایش دهند اما ایستادگی ایران و سه عضو دیگر اوپک، تلاش حامیان طرح آمریکایی افزایش قابل توجه تولید را به شکست کشاند.

وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران گفت: اوپک با توافق امروز خود به طور رسمی نشان داد به مواضع رییس‎جمهوری آمریکا توجهی نکرده است.

زنگنه با بیان اینکه اگر برخی اعضا نسبت به آمریکا تعهدات پنهانی داشته باشند، بحث دیگری است، افزود: موضع‎گیری‎های آمریکا اثر مثبتی نداشت، زیرا همه متهم به تبعیت از سیاست‎های آمریکا می‎شدند و ما از این رو اعلام کردیم اوپک، سازمانی آمریکایی نیست که از آمریکا دستور بپذیرد.

وی در پاسخ به خبرنگاری که درباره توئیت ترامپ پس از اعلام نتایج نشست دیروز اوپک، گفت: «ایشان هنوز باور نمی‌کند جز معدودی، کسی در اوپک از ایشان خوشش نمی‎آید».

** پیش بینی زنگنه از میزان افزایش واقعی تولید نفت

اگرچه بر اساس برخی برآورده ها، در نتیجه نشست 174 اوپک و با کاهش تعهد اعضا از 152 به 100 درصد حدود یک میلیون بشکه نفت باید روزانه به بازار عرضه می شود، اما زنگنه پیش بینی دیگری داشته و می گوید: با توجه به واقعیات بازارهای جهانی، تنها حدود 600 هزار بشکه افزوده خواهد شد.

به گفته وی اعضای اوپک باید پایبندی بیش از 150 درصدی خود را به 100 درصد برسانند، اما بعید می‌دانم که امکان اضافه شدن نفت به میزان معادل آن 50 درصد وجود داشته باشد.

زنگنه یادآور شد: بنابراین افزایش یک میلیون بشکه‌ای تولید نفت در کار نیست و به نظر نمی‎رسد بیش از 500 تا 600 هزار بشکه نفت به بازار برگردد.

**جمهوری کنگو، پانزدهمین عضو اوپک شد

عضویت «کنگو» به عنوان جدیدترین عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) پشت درهای بسته در یکصد و هفتاد و چهارمین نشست این سازمان مورد تایید 14 عضو قرار گرفت.

ذخایرنفت کنگو حدود یک میلیارد و 700 هزار بشکه و تولید روزانه این کشور هم اکنون بیش از 300 هزار بشکه در روز است.

تعداد اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) با پیوستن این کشور به این سازمان به 15 کشور رسید.

جمهوری کنگو که به نام کنگو برازاویل نیز شناخته می‌شود در مرکز آفریقا واقع شده و پایتخت آن برازاویل است. این کشور به کنگوی برازاویل شهرت دارد که برای تمایز با کشور همسایه بزرگ‌تر همنام آن جمهوری دموکراتیک کنگو استفاده می‌شود.