دوگانه ترامپ؛ خشونت علیه رسانه و خاموشی در قتل روزنامه نگار

 دونالد ترامپ به واسطه افشاگری رسانه های عمدتا مخالف خود از ابتدای ورود به کاخ سفید تا کنون درگیر پرونده هایی شده است که نتوانسته با تهدید و تطمیع از آنها خلاص شود.

مساله تبانی روسیه در انتخابات 2016 که منجر به پیروزی ترامپ شد، رسوایی اخلاقی و پرداخت هزاران دلار حق سکوت، کلاهبرداری های مالیاتی، رفتارهای نژادپرستانه به خصوص در حادثه شارلوتزویل، سیاست های مهاجرتی و به کاربردن الفاظ اهانت آمیز علیه مهاجران و ده ها مساله دیگر، زیر ذره بین رسانه ها بوده و ترامپ را به خصوص با شکل گرفتن تحقیقات ویژه بازرس رابرت مولر کلافه کرده است.

این مساله وقتی با باخت شدید جمهوریخواهان در مجلس نمایندگان آمریکا همراه شد، ترامپ شمشیر علیه رسانه ها را به صورت عریان تر از نیام درآورده و ابایی به اهانت و سرکوفت آنان در جمع های دیپلماتیک و رسمی ندارد.

وی در نشست خبری پس از انتخابات میان دوره ای کنگره آمریکا که با 226 کرسی دمکرات ها در مجلس نمایندگان و تسلط آنها بر این بخش از قوه مقننه آمریکا همراه شد، «جیم آکوستا» خبرنگار ارشد سی ان ان در کاخ سفید را بی ادب نامید و گفت سی ان ان باید شرم کند که تو برای آنها کار می کنی. شما مردم را ناامید می کنید، شما دروغ می گوئید.

دفتر سخنگوی کاخ سفید هم بلافاصله اجازه ورود این خبرنگار به کاخ سفید را لغو کرد و به این ترتیب، خط بطلانی به همه ادعاهای آزادی بیان، حمایت از خبرنگاران و حمایت از حقوق بشر کشید و نشان داد که اشک تمساح آنها در برخی کشورها تنها برای مقاصد سیاسی است.

رئیس جمهوری آمریکا دو روز پس از آن نیز به یک خبرنگار خانم آفریقایی آمریکایی که درباره پرونده دخالت روسیه در انتخابات آمریکا پرسید خطاب به او گفت این یک سوال احمقانه است.

این رفتار ترامپ باعث شد تا روزنامه واشنگتن پست که این روزها به دلیل خاموشی کاخ سفید نسبت به جنایت سعودی ها در قتل مقاله نویس و همکار آنها یعنی جمال خاشقچی خاموش است، تیتر «روابط ترامپ با رسانه ها، از بد به بدتر» را برای دور جدید حملات جنجالی رییس جمهوری آمریکا به روزنامه نگاران و خبرنگاران مخالفش انتخاب کند.

رسانه های دیگر هم به این مساله پرداخته و رویکرد ترامپ به رسانه های آمریکایی را به یکی از مهم ترین خبرهای این کشور تبدیل کرده اند که به نظر می رسد شرایط را در دو سال منتهی به انتخابات ریاست جمهوری 2020 با توجه به اکثریت دمکرات ها در مجلس نمایندگان، برای تازه وارد کاخ سفید سخت تر و سخت تر کنند.

** دشمن رسانه در برابر دشمن مردم

ترامپ بارها مطبوعات آمریکا را 'دشمنان مردم' نامیده و به روزنامه نگاران و خبرنگاران مخالفش انواع اتهام ها را وارد کرده است. او گفته است رسانه های مخالفش دست به تولید «اخبار جعلی» زده و «تهوع آور» هستند.

رئیس جمهوری آمریکا همچنین رسانه ها و مطبوعات این کشور را «خطرناک و بیمار» خوانده و آنها را متهم کرده است که می توانند «باعث جنگ» شوند.

خصومت ترامپ با برخی روزنامه نگاران آمریکایی تا آنجا بوده است که «جیمز کومی» رئیس پیشین اف بی آی که توسط ترامپ برکنار شد، گفته است رئیس جمهوری از او خواسته بود که روزنامه نگاران مخالفش را برای درز اسرار مگو، محاکمه کند.

در این دو سال، جدال وی با رسانه ها تا به آنجا پیش رفته است که کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل در شهریور سال جاری هشدار داد که ادبیات ضد رسانه ای ترامپ «در حد تحریک به خشونت» علیه اصحاب رسانه هاست.

این ادعا البته به هیچ وجه بی پایه و اساس نیست زیرا بر اساس نظرسنجی هایی که در ماه های گذشته منتشر شده است، بخش بزرگی از طرفداران ترامپ، رسانه ها را دشمن رییس جمهوری و کشور می دانند. بر اساس یک نظرسنجی منتشر شده در 'یو اس اس تودی'، 44 درصد از کسانی که خود را طرفدار ترامپ می دانند، گفته اند که رییس جمهوری باید این حق را داشته باشد که رسانه ها را به خاطر «عمکرد نادرست» آنها تعطیل کند.

** قتل خاشقچی و نرمش ترامپ در برابر جنایت

در این میان، واکنش ترامپ به سرنوشت یک روزنامه نگار دیگر یعنی 'جمال خاشقچی' بر نگاه منتقدان به رویکرد رییس جمهوری آمریکا تاثیر زیادی داشته است.

با وجود اینکه نزدیک به چهل روز از قتل وحشیانه این روزنامه نگار عربستانی منتقد حاکمان فعلی سعودی که ستون نویس واشنگتن پست هم بود می گذرد؛ کاخ سفید عملا هیچ اقدامی برای تنبیه رژیم سعودی و مسئولان قتل خاشقچی انجام نداده است.

«باربارا اسلاوین» روزنامه نگار آمریکایی و عضو اندیشکده شورای آتلانتیک روز یکشنبه به خبرنگار ایرنا گفت مساله قتل خاشقچی از درگیری سی ان ان و ترامپ بسیار مهم تر است و نگاه خصومت آمیز وی را به رسانه ها آشکار می کند.

وی افزود: نباید جنجال میان سی ان ان و ترامپ را بیش از حد بزرگ دانست. رسانه هایی همچون سی ان ان، سیاست های خاص خود را دارند و برای همین نمی توان اخراج خبرنگار سی ان ان از کاخ سفید را با مساله بزرگ قتل خاشقچی مقایسه کرد.

این فعال سیاسی آمریکا ادامه داد: این رسانه های اصلی آمریکایی با جریان های قدرتمند پیوند دارند و دستور عمل خود را پیش می برند. به نظرم مساله مهم، قتل خاشقچی به دست یک حکومت سرکوبگر و سکوت کاخ سفید در برابر آن است.

علاوه بر ابعاد انسانی قتل یک روزنامه نگار منتقد و حاوی اسرار درونی حاکمان فعلی ریاض، اقامت خاشقچی در آمریکا و همکاری با واشنگتن پست که در صف نخست کینه توزی های ترامپ علیه رسانه ها بوده، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.

«الیزابت مایرز» روزنامه نگار آمریکایی و سردبیر تارنمای اینساید عربیا هم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد، «واشنگتن پست نقش مهمی برای جلوگیری از سرپوش گذاشتن بر قتل این روزنامه نگار عربستانی داشته است».

وی با تاکید بر تاثیر مرگ خاشقچی بر جامعه روزنامه نگاران آمریکا اظهار کرد: آنها به شدت یکه خورده اند؛ به خصوص که خاشقچی اقامت ایالات متحده را داشت و برای واشنگتن پست می نوشت. آنچه رخ داد، قطعا ضربه سختی به اعتبار سعودی در جهان وارد کرد.... ولی واکنش مقام های آمریکایی به نظر من ضعیف بوده است».

جمال خاشقچی روزنامه نگار منتقد عربستانی دهم مهرماه به کنسولگری سعودی در استانبول مراجعه کرد و دیگر بازنگشت. مقامات سعودی پس از 18 روز به قتل این روزنامه نگار در این محل دیپلماتیک اعتراف کردند.

کاخ سفید و دونالد ترامپ معتقدند که این مساله نباید بر روابط واشنگتن-ریاض و قراردادهای میلیارد دلاری فروش آمریکا به سعودی ها اثر بگذارد. از این رو تنها به ابراز تاسف و وحشتناک بودن این حادثه بسنده کرده و تحقیقات را در اختیار سعودی ها وانهاده اند.

به هر صورت، رویکرد خشن ترامپ علیه رسانه ها و قتل خاشقچی به دست سعودی ها، روابط ترامپ با رسانه های آمریکا را وارد مرحله بدتری از رویارویی کرده است که دردسرهای آن برای دو سال پیش روی ترامپ، گران تمام خواهد شد.