شنای خلاف جهت مدارس لاکچری/ورود آسان رابطان اروپایی به حریم مدارس

داستان نظارت بر مدارس غیردولتی صحبت دیروز و امروز نیست، سال‌هاست که در بحث نظارت بر این مدارس اما و اگرهایی مطرح است البته می‌توان گفت این ضعف نظارت‌ها نه فقط مدارس غیردولتی که سایر مدارس را هم شامل می‌شود اما در بخش غیردولتی برای جلب رضایت مخاطبان منوی متنوعی از برنامه‌هایی ارائه می‌شود که گاه با سیاست‌های کلی آموزش‌وپرورش جمهوری اسلامی ایران همخوانی ندارد.

در سال‌های اخیر گزارش‌‌گیری‌ها از وضعیت مدارس غیردولتی بیشتر پیرامون میزان شهریه دریافتی و رعایت نکردن شهریه مصوب و ابلاغی آموزش‌وپرورش خلاصه می‌شود، گزارش‌هایی که به مجموعه نظارت‌های سازمان مدارس غیردولتی نیز جهت داد و حالا شرایط به گونه‌ای پیش رفته است که گویی توان نظارتی این سازمان هم فقط به بحث شهریه معطوف شده در حالیکه تخلف از شهریه مصوب تنها بخشی از قانون‌گریزی مدارس غیردولتی است.

هر چند که در بحث نظارت بر میزان شهریه مصوب نیز ضعف‌های مشهودی وجود دارد و کافی است بازرسان مدارس غیردولتی به مناطق بالایی پایتخت سری بزنند تا مشخص شود شهریه مصوب آنها چگونه رعایت می‌شود؟ آیا مجوز دریافت 14.5 میلیون شهریه برای پایه اول دبستان و 25 میلیون شهریه برای دوره ابتدایی از سوی آموزش‌وپرورش صادر شده است؟

اگر بخواهیم وضعیت فعلی مدارس غیردولتی را به صورت دقیق‌تر بررسی کنیم باید اعتراف کرد، تخلفات شهریه تنها بخشی از عدم تبعیت از قوانین آموزش وپرورش است یعنی دقیقا بخشی که بیشتر در معرض دید رسانه‌ها و مسئولان قرار گرفته است اما درون مدارس به ویژه در بحث فعالیت‌های آموزشی و پرورشی قانون گریزی‌های دیگری رخ می‌دهد.

اخیرا سید محمد بطحایی وزیر آموزش‌وپرورش با اشاره به بخشی از این تخلفات گفته است "در برخی موارد در مدارس غیردولتی برخی رفتارها باعث می‌شود سرمایه اجتماعی عظیمی که با خون دل خوردن به دست آورده‌ایم در معرض خطر قرار گیرد. در سال‌های گذشته که تناوب آن نیز رو به افرایش است مدارس به دلایل مختلف اردوهای علمی خارج از کشور برگزار می‌کنند و این اتفاق باعث ایجاد حاشیه برای مدارس می‌شود، در حالیکه دانش‌آموزان با سرمایه‌های ارزشمند داخل کشور بیگانه هستند ضرورتی ندارد مدرسه اردوی خارج از کشور برگزار کند یا در برخی مدارس فردی را از خارج کشور دعوت می‌کنند که در حوزه تعلیم و تربیت صحبت کند و مورد خاصی را که خودم دنبال کردم واقعا این فرد هیچ حرف جدیدی نداشت و این مسائل حساسیت منتقدان را بالا می‌برد, در داخل کشور متخصصان تعلیم و تربیت مطرحی داریم چگونه است که چهره‌های غیر مطرح را از سایر کشورها می آورند و این مسائل بیشتر جنبه‌های گیشه‌ای مدنظر موسس مدرسه غیردولتی است."

* حضور کارشناسان خارجی و بازاریی برای شکار دانش‌آموز

پیرامون صحبت‌های وزیر آموزش‌وپرورش می‌توان به بخشی از اقدامات مدارس غیردولتی اشاره کرد که با قوانین آموزش‌وپرورش جمهوری اسلامی ایران همخوانی ندارد به عنوان مثال مدرسه‌ای که با برگزاری همایش و کلاس آموزشی ویژه خانواده‌ها در مدرسه از یک کارشناس ایتالیاتی دعوت و او را به عنوان مشاور بین‌الملل به کار گرفته است و به ترویج یک روش آموزشی جدید می‌پردازد که این روش آموزشی نیز در جای خود نیازمند بحث و بررسی است یا حضور سفارت فرانسه در برخی مدارس و برگزاری مسابقه برای دانش‌آموزان، تشویق مدرسه و تقدیر از عملکرد آنها برای آموزش زبان و فرهنگ فرانسه.

از سوی دیگر برخی موسسات خصوصی که در حوزه جذب دانش‌آموز برای تحصیل در مدارس و دانشگاه‌های انگلیس فعالیت می‌کنند در قالب بازاریابی و ارتباط با مدارس تلاش دارند از بین دانش آموزان آنها مخاطبان خود را برای تحصیل در مدارس انگلیس شکار کنند و نماینده این دانشگاه انگلیسی برای برگزاری اردوی تابستانی دانشگاه در مدارس حضور می‌یابد.

در بررسی و تحلیل این مسائل شاید این پرسش طرح شود که برخی خانواده‌ها توانایی مالی کافی داشته و تمایل دارند که فرزندشان در خارج از ایران به تحصیل بپردازد و این موسسات فرصتی را برای تحقق خواسته آنها فراهم می‌کند؛ در اینباره می‌توان گفت فعالیت موسسات خصوصی بدین منظور مشکلی ندارد اما مشکل دقیقا از جایی آغاز می‌شود که این موسسات با ورود به حریم مدارس اقدام به تبلیغ خود و جذب مشتری می‌کنند.

آموزش و پرورش و مدارس در کشور ما حاکمیتی محسوب می‌شوند و ورود نهادها یا موسسات مختلف به مدارس برای پیشبرد اهداف مدنظرشان به آسانی ممکن نیست اگر بپذیریم مدارس غیردولتی نیز همانند مدارس دولتی از ضوابط حاکمیت تبعیت می‌کنند باید به این پرسش پاسخ داد، پس چگونه است که خط قرمزهای حاکمیتی آموزش‌وپرورش در این مدارس رعایت نمی‌شود؟ مگر جز این است که مدارس باید بستری برای تقویت هویت ایرانی دانش‌آموزان و حس وطن دوستی آنها باشند؟ از سوی دیگر باید توجه داشت که تبلیغ زبان و فرهنگ یک کشور باید در قالب پروتکل متقابل بین کشورها است به عنوان مثال ایران اجازه میگیرد به صورت ایجاد خانه فرهنگ در کشورها در این مسائل فعالیت داشته باشد و تمام برنامه‌ها باید به تایید و اطلاع آن کشور برسد و این طبیعی است که چنین مسائلی در ایران نیز مدنظر باشد.

با توجه به مشاهده برخی فعالیت‌ها در مدارس غیردولتی از جمله اردوهای خارج از کشور که تعدادی از آنها در کشور انگلستان برگزار می‌شود،‌  باید به این پرسش پاسخ داد که  به جز سازمان مدارس غیردولتی، معاونت پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش وپرورش چه مسئولیتی برای نظارت و بررسی عملکرد مدارس در حوزه فعالیت‌های پرورشی و اردویی بر عهده دارد و آیا به وظیفه خود عمل می‌کند؟

شاید اشکال اصلی در حوزه مدارس غیردولتی این باشد که نظارت بر مسائل پرورشی و آموزشی مدارس رها شده و فقط بر شهریه تاکید می‌شود در این رابطه می‌توان به حادثه مدرسه معین اشاره کرد. انتخاب مدیران مدارس غیردولتی نیز در پیشگیری از تخلفات سهم به سزایی دارد، مدیر نماینده آموزش‌وپرورش در مدارس غیردولتی است و اگر افراد توانمند و آگاه به مسائل انتخاب شوند درصد تخلفات نیز کاهش می‌یابد، مناطق آموزش و پرورش نیز در بروز تخلفات مقصر هستند، وقتی روسای مناطق گزارش‌‌گیری و سرکشی از وضعیت مدارس نداشته باشند تخلفات رخ می‌دهد و باید به این سوال پاسخ داد که این همه نیرو در آموزش و پرورش مناطق حضور دارند چرا وظایف نظارتی و پاسخگویی خود را به خوبی انجام نمی‌دهند و بر وضعیت داخل مدارس اشراف کافی ندارند آیا علت آن را می‌توان در تنبلی اداری و روزمرگی آموزش وپرورش دانست؟