خرید جهیزیه سنگین فقط برای تفاخر

با افزایش قیمت اجناس بسیاری از خانواده‌ها از عهده تأمین جهیزیه دخترشان برنمی‌آیند و گاهی اوقات مجبور می‌شوند دوره نامزدی را طولانی‌تر کنند تا جهیزیه دخترشان چیزی کمتر از فلان دختر فامیل نداشته باشد.

یک تخته فرش ۲ متری، یکدست رختخواب، یکدست پارچ و لیوان، سماور، چراغ، دیزی، سه قابلمه بزرگ و سه قابلمه کوچک و یک سرویس چینی گل سرخی. همه این‌ها جهیزیه سکینه سرمد است که در سال ۱۳۵۲ ازدواج کرده و اکنون گرد پیری بر موهایش نشسته و دستان پینه بسته‌اش توجه هر مخاطبی را جلب می‌کند، او با لحنی مادرانه می‌گوید: در گذشته همه‌چیز سهل بود.

قرض برای جهیزیه دخترم، کمرم را شکست

خانم سرمد که همسرش فوت کرده و یک بانوی سرپرست خانوار محسوب می‌شود؛ هشت سال پیش دخترش را راهی خانه بخت کرده است، او درباره ازدواج خود می‌گوید: آن زمان یخچال و ماشین لباسشویی و فرگاز نداشتیم. کل جهیزیه من ۴۰۰۰ تومان بود اما هشت سال پیش بیش از ۱۰۰ قلم برای دخترم جهیزیه گرفتم که ۵۲ میلیون تومان شد. همه این مبلغ را نداشتم و ۱۲ میلیون تومان هم بدهکار شدم و پرداخت بدهی برایم سخت بود؛ تا سال گذشته قرض‌های جهیزیه دخترم را پرداخت می‌کردم، قرض کمرم را شکست.

وی ادامه می‌دهد: دخترم خیلی از وسایل جهیزیه‌اش را استفاده نکرده و تنها به خاطر چشم و هم‌چشمی مجبور شدم قرض و وام بگیرم و آن میزان جهیزیه را فراهم کنم. خواهرم هم هشت سال پیش جهیزیه به دخترش داده و هنوز ۳۰ میلیون بدهکار است.

خرید جهیزیه سنگین فقط برای تفاخر

به سراغ زوجی می‌رویم که در دهه ۷۰ ازدواج کردند، خانم نیک فطرت که در کنار همسرش نشسته است به ایسنا، می‌گوید: سال ۷۵ ازدواج کردم و جهیزیه معمولی داشتم. آن موقع جهیزیه سنگین باب نبود ۲ تخته فرش، کمد، تلویزیون، یخچال و چند وسایل خرده‌ریز آشپزخانه با خودم به خانه بخت بردم؛ در حقیقت آن سال‌ها این جهیزیه یک جهیزیه معمول بود.

وی از دیگر اجزای جهیزیه‌اش این طور می‌گوید: لوازم سنگین ما پنج قلم بود؛ یک سرویس ملامین، یک سرویس چینی گلسرخی و یک سرویس قابلمه تفلون و یک سرویس قابلمه دیگر داشتم. تا الآن با این‌ها زندگی کردم و در طول این سال‌ها چیزی هم به این وسایل اضافه نکردم شاید باورتان نشود ولی سرویس چینی هم کاربرد زیادی برای من نداشته چون مهمانی‌ها مانند سابق نیست و رفت‌وآمدها کم شده است.

نیک‌فطرت بیان می‌کند: آن موقع دل‌ها شاد بود چون مردم دغدغه کمتری داشتند الآن جوانان دنبال تهیه وسایلی هستند که خواب و خوراک را از آنان گرفته و پس از زندگی هم به‌عنوان یک وسیله دکوری مورد استفاده قرار می‌گیرند.

وی اضافه می‌کند: الآن عروس‌ها می‌گویند باید مبل و تلویزیون و یخچال آن‌چنانی داشته باشند. خواهرزاده خودم آبان ۹۸ ازدواج کرد. حدود ۱۰۰ میلیون تومان کالای سنگین خرید. اغلب وسایل این طور جهیزیه را نمی‌توان استفاده کرد و در نهایت دکور است.

متأسفانه نسل جدید با توجه به شرایط فرهنگی که در آن زندگی کرده‌اند اغلب به دنبال جهیزیه‌های لوکس هستند که آن را در فضای مجازی و یا حتی میهمانی‌ها به رخ دیگران بکشند، وسایلی که گاه هیچ کاربردی ندارد و تنها به خاطر چشم و هم‌چشمی و تفاخر در جمع اقوام و آشنایان خریداری شده است.

با همه این‌ها همچنان زوج‌هایی هستند که سادگی را انتخاب کرده‌اند و به دنبال ترویج سبک ساده زیستی هستند، جهیزیه‌ آن‌هافقط ضروریات زندگی‌شان است نه کالایی که خانه را شبیه سمساری می‌کند و عروس و داماد در ۵۰ متر خانه جایی برای چیدن آن ندارند و درنهایت پس از مراسمی مانند چیدن و نمایش جهیزیه همه را کارتن پیچ کرده و در انباری نگه‌داری می‌کنند.

 اغلب جهیزیه من کالاهای ایرانی است

الهه میرزایی که از تمکن مالی برخوردار است تصمیم می‌گیرد چشم و چشمی را کنار بگذارد و اولویت زندگی خود را تهیه خانه قرار دهد؛ وی می‌گوید: ۳۳ سال دارم و یک ماه پیش ازدواج کردم. تصمیم داشتیم جشنی در حد معمول بگیریم ولی با شیوع کرونا تصمیم گرفتیم مراسم نگیریم. روز عقد یک مهمانی خیلی کوچک گرفتیم و زندگی مشترکمان را آغاز کردیم. میهمانان بعد از مراسم خیلی از سادگی ما خوششان آمد و حتی پسرخاله‌ام گفت ای‌کاش من هم ساده برگزار می‌کردم و با هزینه جشن خانه می‌خریدم. اقدام ما آنقدر اثرگذار بود که برادرم و همسرش که می‌خواستند جشن عقد مفصل بگیرند  تصمیم گرفتند مراسمشان را ساده برگزار کنند.

وی تصریح می‌کند: وقتی من و همسرم تصمیم گرفتیم هزینه جهیزیه و مراسم مفصل را برای خرید خانه اختصاص دهیم و این موضوع را با خانواده‌ها مطرح کردیم، آن‌ها استقبال کردند و درنهایت پس از خرید خانه تصمیم گرفتیم با باقی‌مانده پول‌های نقد و وام، لوازم خیلی ضروری زندگی خود را تهیه کنیم؛ از اول فروردین و در شرایط قرنطینه کرونا توانستیم به‌صورت اینترنتی ضروریات زندگی خود را بخریم، به‌جای ۱۰ قلم لوازم برقی آشپزخانه فقط به خرید آبمیوه‌گیری، چرخ‌گوشت و فربرقی اکتفا کردیم، حتی حالا که زندگی مشترک را آغاز کردیم می‌بینم که خرید چرخ‌گوشت هم اضافه بوده چون استفاده نمی‌شود.

میرزایی بیان می‌کند: اغلب جهیزیه من را هم کالاهای ایرانی تشکیل می‌دهد، سرویس چینی خارجی از ۱۰ میلیون تومان شروع می‌شد ولی من سرویس چینی ایرانی خریدم که قیمتش یک‌چهارم قیمت سرویس خارجی بود؛ اجناس ایرانی را به خاطر کیفیت بالا به اطرافیانم هم معرفی کردم.

وی می‌گوید: الآن تازه‌عروس‌ها در فضای مجازی ۲۵۰ قلم کالا برای خرید جهیزیه پیشنهاد می‌دهند، درحالی که هر زوج باید اولویت زندگی خود را بشناسد، مثلاً خرید خانه و ماشین از اولویت‌های نخست زندگی من است تا خرید لوازم غیرضروری!

میرزایی با تأکید بر اینکه شروع یک زندگی مستلزم همراهی دو نفره است، می‌گوید: در قدیم مگر خانواده‌ها چگونه زندگی خود را شروع می‌کردند؟ خانواده پسر یک اتاق از خانه خود را در اختیار زوج جوان قرار می‌داد و خانواده دختر هم برخی از لوازم زندگی را تأمین می‌کرد تا یک زوج زندگی خود را شروع کنند. الآن وقتی به مادرم نگاه می‌کنم می‌بینم زندگی خود را با همراهی پدرم ساختند.

خرید عروسی نرفتیم

عارفه مهدوی هم که سال ۹۷ ازدواج کرده می‌گوید: من ۳۰ میلیون تومان وام ازدواج گرفتم و ۲۰ میلیون تومان روی آن گذاشتم و جهیزیه خریدم. علاوه بر آن همسرم یخچال، اجاق گاز و ماشین لباسشویی خرید که مبلغ این سه قلم هشت میلیون تومان شد چون کالای ایرانی خریدیم.

وی ادامه می‌دهد: از بین لوازم برقی تنها آبمیوه گیری، جاروبرقی، اتو و ساندویچ ساز گرفتم. بوفه، میز ناهارخوری و حتی سرویس قاشق و چنگال به‌صورت چمدانی و پرزرق و برق هم نخریدم. سرویس طلا هم نخریدم اما به مناسبت شب یلدا خانواده همسرم برای من یک نیم ست طلا خریدند.

عارفه می‌خندد و می‌گوید: ما مثل همه زوج‌ها که خرید می‌روند خرید عروسی هم نرفتیم و سعی کردیم حداقل‌ها را داشته باشیم؛ عروسی فوق‌العاده معمولی برگزار کردیم و بیشتر از ۲۰۰ نفر مهمان نداشتیم.

وی اشاره می‌کند: این روزها به دلیل شرایط اقتصادی قیمت لوازم‌خانگی سر به فلک می‌کشد، با چشم و هم‌چشمی‌های ایجادشده تهیه جهیزیه برای بسیاری از خانواده‌ها دشوار شده پس بهتر است با بازنگری در سبک زندگی و ساده زیستی لوازم غیرضروری را از جهیزیه‌ها حذف کنیم تا گامی برای ازدواج جوانان برداشته باشیم.

با وجود شیوع کرونا بسیاری از زوج‌ها با مراسم خیلی ساده زندگی مشترک خود را آغاز کردند در حالی که تا پیش از این اغلب زوجین خود را مکلف می‌کردند که تمام رسومات قبل از ازدواج را با تمام جزئیات برگزار کنند ولی در دوران کرونا دیدیم که می‌توانیم مراسم ازدواج را ساده برگزار کنیم.