سن معاینه فنی خودروها تغییر کرد؟

محمد مهدی میرزایی قمی با اشاره به سخنان اخیر رئیس پلیس راهور فراجا مبنی بر کاهش معافیت سن معاینه فنی خودروها از چهار سال به دوسال، گفت: بنا بر قانون هوای پاک مصوب سال ۱۳۹۶ مجلس شورای اسلامی خودروهای نو از زمان تولید به مدت چهارسال از انجام معاینه فنی معاف هستند؛ البته این زمان نیاز به بازنگری دارد و بایستی بین زمان گارانتی و زمان معافیت یک تناسب برقرار باشد.

وی تأکید کرد: در حال حاضر زمان گارانتی دو تا سه سال است و زمان معافیت معاینه فنی چهارسال و بدان معنی است که خودروها پس از طی دوره گارانتی در بازه یک تا دو سال بدون هیچ نظارتی تردد می‌کنند.

مدیرعامل ستاد معاینه فنی خودروهای تهران با توضیح این مسئله که کاهش سن معافیت معاینه فنی علاوه بر بحث کنترل فنی و ایمنی خودروها به عنوان یک رویکرد حمایتی از مصرف کنندگان است، افزود: کاهش سن معافیت معاینه فنی خودروهای نو و تعیین آن پیش از اتمام دوره گارانتی خودرو می‌تواند در بحث حمایت از مصرف کنندگان نیز موثر باشد، چرا که خودروها با مراجعه به مراکز معاینه فنی در صورت داشتن ایراد فنی می‌توانند جهت تعمیرات و رفع ایراد از خدمات دوره گارانتی بدون پرداخت هزینه‌ها، بهره‌مند شوند.

به گفته میرزایی قمی، همچنین با تشخیص صحیح و به هنگام ایراد خودرو در مراکز معاینه فنی از هزینه‌های مضاعف به سیستم خدمات پس از فروش تولیدکنندگان خودرو نیز جلوگیری می‌شود.

مدیرعامل ستاد معاینه فنی خودروهای تهران در پاسخ به سوالی در مورد سن معافیت معاینه فنی در سایر کشورها؟ افزود: الزام انجام معاینه فنی در کشورهای توسعه یافته قدمتی نزدیک به یک قرن دارد. بر اساس برنامه های جهانی موثر در کاهش تصادفات، ۵ اقدام پیش بینی شده که یکی از آنها مربوط به خودروی ایمن است و مباحث مربوط به ارتقاء استانداردهای تولید، نحوه نگهداشت و معاینه فنی به عنوان یکی از راهکارهای موثر و حائز اهمیت در این بخش دیده شده است.

وی ادامه داد: سن معافیت معاینه فنی در کشور ایران در مقایسه با سایر کشورها بیشتر است به عنوان نمونه دو کشور آسیایی ژاپن و سنگاپور خودروهای شخصی و موتورسیکلت‌ها برای ۳ سال از معاینه فنی معاف هستند و پس از آن باید هر ۲ سال یک‌بار معاینه فنی (Shaken) اخذ کنند و پس از ده سال معاینه فنی سالانه می‌شود. در آلمان نیز خودروهای سواری باید هر دو سال یک‌بار معاینه فنی ایمنی و معاینه فنی آلایندگی انجام دهند.

به گفته میرزایی قمی، در آلمان همچنین خودروهای سواری جدید تا سه سال از معاینه فنی معاف هستند و یا در لهستان بیشتر خودروها باید به‌طور سالانه معاینه فنی را انجام دهند. اولین معاینه برای خودروهای نو پس از ۳ سال انجام می‌شود؛ دو سال بعد دومین معاینه و پس از آن به‌ صورت سالانه خواهد بود.

مدیر عامل ستاد معاینه فنی خودروهای تهران در ارتباط با دلایل علمی نیاز به بازبینی سن معافیت خودروها و اصلاح آن در قانون، افزود: با توجه به انجام معاینه فنی برتر در مراکز شهر تهران و مراجعه خودروهای غیر مشمول به مراکز جهت استفاده از تخفیف ۳۰ درصدی عوارض تردد در محدوده طرح کاهش، بررسی نتایج آزمون این خودروها در سال ۱۴۰۲ نشان می دهد ۲۲ درصد از خودروهای با سن دوسال و ۲۹ درصد از خودروهای با سن ۳ سال در مراجعه نخست به دلیل نقص فنی در آزمون‌های معاینه فنی مردود شده‌اند. نتایج حاکی از آن است که پس از اتمام دوره گارانتی(دو سال) تقریبا درصد مردودی خودروهای غیر مشمول و مشمول یکسان است که بدون تردید این موضوع دال بر نیاز به بازنگری این موضوع در قانون را دارد.