مدیریت ضایعات بخش کشاورزی بر محیط زیست و اقتصاد کشور تاثیر میگذارد

 رویین‌تن با بیان اینکه هر سال در بخش کشاورزی کشور هزاران میلیارد تومان ضایعات از دست می‌رود، افزود: این ضایعات شامل چهار بخش مهم است.

وی نخستین بخش ضایعات را شامل فرصت‌های از دست رفته دانست و یادآوری کرد: فرصت‌های از دست همان بخش است از میزان تولیدات محصولات کشاورزی در بخش های مختلف است که ما می‌توانیم آنها را داشته باشیم اما به دلیل به دلایل مختلف از دست می‌رود.

رویین تن با بیان اینکه هم اکنون متوسط عملکرد و تولید محصولات کشاورزی در بخش های مختلف بسته به شرایط منطقه، شرایط آب و هوایی و نوع محصول یک سوم تا یک دهم عملکرد کشاورزان و تولیدکنندگان پیشرو است، عنوان کرد: اگر بتوانیم میزان تولید کنونی را حداقل دو برابر کنیم و یا به نصف میزان تولید کشاورزان پیشرو برسانیم می توانیم ظرفیت تولیدات بخش کشاورزی کشور را ۱۲۰ میلیون تن در سال افزایش دهیم.

به گفته مشاور اتاق کرمانشاه، عامل دیگری که نشان می‌دهد در بخش تولیدات کشاورزی فرصت‌های از دست‌رفته داریم میزان مصرف آب برای تولیدات کشاورزی است به گونه ای که هم اکنون به ازای هر متر مکعب آب مصرفی حدود ۸۰۰ گرم تا ۱.۲ کیلوگرم محصولات کشاورزی به دست می آوریم و این در حالی است که ظرفیت داریم این عدد را به حدود سه کیلوگرم هم برسانیم.

رویین تن ارزش این ۱۲۰ میلیون محصولات کشاورزی که در سال از دست میرود را ۳۶۰ هزار میلیارد تومان یا حدود ۳۰ تا ۳۶ میلیارد دلار در سال کرد و افزود: این رقم بر اساس قیمت فروش تولیدکنندگان حساب میشود.

مشاوره اتاق کرمانشاه در امور کشاورزی دومین نوع ضایعات را ضایعات از زمین تا سفر اعلام کرد و یادآور شد: این ضایعات مربوط به هدررفت محصولات کشاورزی در بخش‌های مختلف از جمله بذر، کود، ماشین آلات، فراوری، فاسد شدن دورریز مواد غذایی سر سفره، حمل و نقل، برداشت و ...است.

وی میزان هدر رفت ضایعات از زمین تا سفره را ۲۴ میلیون تن در سال اعلام کرد که ارزش ریالی آن ۷۲ هزار میلیارد تومان یا حدود ۶ میلیارد دلار است.

رویین تن دسته سوم ضایعات بخش کشاورزی را بقایای گیاهی و دامی اعلام کرد که شامل کاه، برگ، ساقه، کلش و ... در حوزه گیاهی و پشم پوست و ...در دام ها است.

وی با بیان اینکه بخشی از این ضایعات در هر صورت از دست می‌رود و قابل مدیریت نیست، تاکید کرد: اما میزان آن چه که در این بخش قابل مدیریت کردن است و از دست می‌رود حدود ۱۵ میلیون تن با ارزش ۷۹ هزار میلیارد تومان یا ۶۲۵ میلیون دلار است.

به گفته مشاور کشاورزی اتاق کرمانشاه ضایعاتی که در این بخش از دست می‌رود نه تنها در بعد اقتصادی پیامدهای منفی دارد بلکه اثرات نامناسبی نیز بر روی محیط زیست می گذارد.

رویین تن نوع چهارم ضایعات بخش کشاورزی را فرسایش و آلوده شدن خاک ها در کشور دانست و عنوان کرد: مجموعه فرسایش خاک کشور در شرایط عادی به غیر از مواقعی که بلایای طبیعی مانند سیل و ... را داشته باشیم حدود ۲.۵ تا ۳ میلیارد تن در سال و معادل ۱۶ تن در هکتار است که ارزش آن به ۵۴ میلیارد دلار می‌رسد.

مشاور اتاق کرمانشاه در بخش کشاورزی با بیان اینکه ۷۰ درصد فرسایش خاک کشور عامل انسانی دارد، تأکید کرد: سهم بخش کشاورزی از این فرسایش ۵۰ درصد است.

رویین تن میزان فرسایش خاک ناشی از بخش کشاورزی را یک و نیم میلیارد تن در سال با ارزش ۳۲۴ هزار میلیارد تومان یا ۲۷ میلیارد دلار اعلام کرد.

وی با اشاره به اینکه برای تشکیل هر یک سانتیمتر خاک حدود ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ سال زمان نیاز است، ادامه داد: به دلیل عملیات‌های تخریبی انسان سالیانه صدها هزار تن خاک از دست می رود که ناشی از تخریب جنگل‌ها، مراتع، تغییر کاربری ها، مصرف مواد شیمیایی خاک ورزی نامناسب، چرای بی‌رویه دام و ... است.

وی مجموع ضایعات بخش کشاورزی در این چهار دسته را حدود ۷۶۸ هزار میلیارد تومان در سال معادل ۶۳ میلیارد دلار اعلام کرد.

وی معتقد است احیا بخشی از این ضایعات تاثیر بسزایی در اقتصاد، اشتغال و تولید کشور خواهد داشت.

رویین تن تاکید کرد: البته ضایعات در کشور ما فقط به حوزه کشاورزی محدود نمی‌شود و در بسیاری از بخش ها مانند فرار مغزها ،انرژی، از دست دادن وقت، ذخایر ژنتیکی، منابع آبی،آثار باستانی و تاریخی و ... ضایعات را داریم.

وی اشاره ای هم به دلایل بالا بودن ضایعات بخش‌های مختلف در کشور ایران داشته و این عوامل را شامل ناآگاهی، بی‌دقتی، ضعف مدیریت، سستی اعتقادها، اسراف، درآمدهای بادآورده، اقتصاد غیر علمی، پائین بودن بهره وری، ضعف بینه مالی تولیدکنندگان ونابسمانی بازار، دلالی و سوداگری نبود اعتماد اجتماعی، غیر علمی بودن فعالیت ها و ... دانست.

وی تاکید کرد: بهترین روش کاهش ضایعات بخش های مختلف افزایش بهره وری، علمی کردن امور و فرهنگ سازی است